Wat zit er in de vaccins van Moderna en pfizer en wat zijn bijwerkingen?

De goedgekeurde vaccins zijn een feit en eentje wordt al volop ingespoten in België. Maar wat haalde Europa precies in huis? Een journalistieke bijsluiter van de goedgekeurde vaccins van Pfizer en Moderna:

Vaccin 1: Pfizer/BioNtech

Wat zit er in het vaccin?

Het actieve ingrediënt is de signaalstof mRNA, verpakt in vetblaasjes. Daarnaast bevat het vaccin onder meer water, zout en wat cholesterol, nodig voor de toediening.

Wat zijn de mogelijke bijwerkingen?

Bij meer dan de helft: pijn en stijfheid rond de prikplek, vermoeidheid en hoofdpijn. Bij een kwart of meer: spierpijn, gewrichtspijn of rillingen. Een op de zeven kan koorts krijgen. Alle bijwerkingen zijn mild tot matig ernstig, en verdwijnen doorgaans na een of enkele dagen.

Het Europees Medicijn Agentschap (EMA) raadt aan om mensen een kwartier na toediening in de gaten te houden. Dit, omdat er in andere landen enkele mensen een allergische reactie kregen na de inenting, overigens allemaal mensen met een bekende medicijnallergie.

Welk effect is aangetoond?

Bij onderzoek op 44.000 mensen, van wie de helft het vaccin kreeg en de helft een placebo, bleek het vaccin 95 procent van de ingeënten te beschermen tegen corona. Dat lijkt net zo goed te lukken bij ouderen, als bij mensen met obesitas of een onderliggende aandoening, en bij zowel mannen als vrouwen. In de gevaccineerde groep werd geen ernstige covid gezien. Naar men aanneemt, is men na één dosis zo’n 50 procent beschermd; de hele vaccinatie bestaat uit twee prikken.

Voor wie is het vaccin bedoeld?

Voor iedereen boven de 16. Ook voor mensen die al corona hebben gehad, kan het vaccin nut hebben: het kan eventuele immuniteit die tijdens een infectie is ontstaan versterken.

Welke mogelijke nadelen en vragen zijn er?

Onduidelijk is nog hoe lang de bescherming die door het vaccin wordt opgewekt precies aanhoudt. Ook zaten er bij de proefpersonen nog maar weinig zwangere vrouwen. Het EMA raadt aan dat per geval te bekijken. En onbekend is of het vaccin het virus tegenhoudt: misschien kunnen sommige gevaccineerden het nog doorgeven.

Zijn er nog andere, zeldzame bijwerkingen?

Denkbaar is dat er bijwerkingen zijn die zo zeldzaam zijn dat ze bij de proeven op tienduizenden mensen nog niet zijn opgemerkt. Daarom worden gevaccineerden langer gevolgd.

Extra aandacht zal daarbij uitgaan naar ‘aangezichtsverlamming van Bell’, een doorgaans tijdelijke aandoening waarbij mondhoek en ooglid aan een kant van het gezicht gaan hangen. Bij de test zag men in de gevaccineerde groep vier gevallen van de verlamming. Maar volgens de analyses valt dat binnen de marges van het toeval, als je maandenlang de gezondheid van tienduizenden mensen volgt.

Vaccin 2: Moderna

Wat zit er in het vaccin?

Het actieve ingrediënt is de signaalstof mRNA, verpakt in vetblaasjes. Daarnaast bevat het vaccin onder meer water, zout en wat cholesterol, nodig voor de toediening.

Hoe lang is het houdbaar?

In een diepvries (-15 tot -25 graden) is het vaccin een half jaar houdbaar, in de koelkast (bij 2 tot 8 graden) 30 dagen.

Toediening?

Het vaccin wordt met twee injecties in de bovenarm toegediend, met een maand tussentijd.

Wat zijn de mogelijke bijwerkingen?

Bij meer dan de helft van de mensen: pijn en stijfheid rond de prikplek, vermoeidheid, spierpijn en hoofdpijn. Bij een kwart of meer van de mensen: gewrichtspijn, rillingen of misselijkheid. Een op de zeven kan koorts krijgen. Zeldzamer zijn gezwollen okselklieren (ongeveer 20 procent) en hoge koorts (2 tot 3 procent).

De bijwerkingen zijn doorgaans mild tot matig ernstig, en hinderlijker na de tweede dosis en bij mensen onder de 65. Ongeveer een op de tien heeft zo veel last van de bijwerkingen dat men een pijnstiller neemt of zich ziek meldt. In de regel trekken de klachten na een of enkele dagen weg. Niettemin heeft een op de tien na een week nog enkele, doorgaans lichte klachten.

Welk effect is aangetoond?

Bij onderzoek onder zo’n 30.000 mensen, van wie de helft het vaccin kreeg en de helft een placebo, bleek het vaccin na één dosis 70 procent, en na de tweede prik 94 procent van de ingeënte mensen te beschermen tegen corona. Ook mensen met obesitas of een onderliggende aandoening en 65-plussers waren beschermd. In de gevaccineerde groep werd geen ernstige Covid-19 gezien.

Voor wie is het vaccin bedoeld?

Voor iedereen boven de 18. Ook voor mensen die al corona hebben gehad, kan het vaccin nut hebben: het kan eventuele immuniteit die tijdens een infectie is ontstaan versterken. Zwangere vrouwen of mensen met een ernstig verzwakte afweer moeten eerst overleggen met hun huisarts.

Welke mogelijke nadelen en vragen zijn er?

Onduidelijk is hoe lang de bescherming aanhoudt. Onbekend is of het vaccin het virus helemaal tegenhoudt of alleen de ziekte voorkomt. Misschien kunnen sommige gevaccineerden nog kleine beetjes virus doorgeven. Ook onderzoekt men nog of het vaccin net zo goed werkt tegen de ‘Britse variant’ van het virus.

(DM)