‘We kunnen nu echt zeggen: het is máár koers’

Michel Wuyts (63) en José de Cauwer (70) zijn sinds jaar en dag de stemmen van het Vlaamse wielrennen. Maar in deze weken rest door de coronacrisis alleen de stilte, en dat zien ze niet meteen veranderen. ‘Een Tour de France dit jaar? Onmogelijk.’

Natuurlijk dwalen de gedachten van Michel Wuyts deze dagen weleens af naar de E3 Prijs, Gent – Wevelgem of de Ronde van Vlaanderen, ’s lands nationale volksfeest dat alleen tijdens de Eerste Wereldoorlog niet doorging. ‘Een carrière wordt gevat in cijfers. En ik zou dit jaar mijn 30ste Ronde van Vlaanderen becommentarieerd hebben.’ Maar veel vaker denkt Wuyts aan zijn twee kleinzonen Warre (6) en Wies (2), die hij niet kan zien. Net als de rest van België zit Wuyts noodgedwongen thuis, in Scherpenheuvel. ‘En mijn vader Willy is 89 jaar en ik mag niet meer bij hem komen.’

Zoals ook voor José De Cauwer, al een leven lang in het peloton, wielrennen plots minder belangrijk is.

José De Cauwer «Nu mis ik de koers niet. Ik zou er ook niet graag heen gaan, mocht er koers zijn. Dit is iets wat we nog nooit in onze levensgeschiedenis hebben meegemaakt. Er geldt een ophokplicht, zoals vroeger voor kippen, en daar probeer ik me aan te houden. Ik werk wat in de tuin, lummel een beetje en doe niets. Mijn kinderen en kleinkinderen wonen 100 kilometer verderop. Mijn vader Victor is 99 jaar, woont vlakbij mij en alleen die zie ik nog wel. Hij komt met slechts drie mensen in contact en je vraagt je toch af met wie die weer in contact komen. Ik hoor zelf ook bij de risicogroep, hoewel je nu ook in de problemen kunt komen als je onder de 65 jaar bent.»

Jong van geest

De Cauwer is 70 jaar, maar jong van geest. Hij probeert zich in deze tijden te verplaatsen in ouderen die minder vitaal zijn. Mensen bij wie wielrennen de leegte in het bestaan vult.

De Cauwer «Er zijn heel veel mensen die door de koers drie, vier uur afleiding hebben en bij wie zo de dag voorbijgaat. Vanwege corona zitten heel veel mensen in lockdown, maar ouderen en zieken leven eigenlijk al hun hele leven in quarantaine. Mijn vader is 99 jaar en wat is er in zijn leven veranderd? Niet veel. Er kwam toch al niemand, de ganse dag.»

Voor de goede orde: dit dubbelinterview met Wuyts en De Cauwer is een verhaal in twee delen. Oplettende lezers hebben al gezien: de begeleidende foto kunnen niet recent zijn gemaakt, niet in deze tijden van corona. Al in de week voor de openingsklassieker Omloop Het Nieuwsblad (op 29 februari, gewonnen door Jasper Stuyven en Annemiek van Vleuten) schoven we aan bij de twee. In een goed restaurant, aan het kanaal tussen Mechelen en Leuven. Om te praten over elkaar, over wielrennen en het belang en de betekenis van koers. Uiteindelijk ging het ook heel veel over Remco Evenepoel (20) en ­Mathieu van der Poel (25).

Lofredes

Ook deze kroonprinsen van het peloton rijden de komende maanden niet, maar de lofredes zijn te mooi om onvermeld te laten. Hoor Wuyts over Evenepoel:

Michel Wuyts «Als het verwachtingspatroon van het volk ook het verwachtingspatroon is van Evenepoel, heeft hij een probleem. Want daar gaat hij niet permanent aan kunnen blijven beantwoorden. Hij schenkt het volk plaatsvervangende hoop en dat kan een dwangmatigheid worden. Men is het winnen al gewoon.»

Of luister naar zijn prognose over Van der Poel.

Wuyts «Als er twee wedstrijden zijn waarin hij kan excelleren, moeten dat wel de Ronde van Vlaanderen en Parijs-Roubaix zijn. Als hem niets overkomt en hij is in topvorm in Roubaix, dan zou het kunnen dat de winnaar al bekend is op de Carrefour de l’Arbre.»

Zover zal het dit jaar niet komen. Zoals ook het originele interview met Wuyts en De Cauwer de krant nooit haalde, omdat op de dag van De Omloop een compleet peloton wielrenners vanwege het coronavirus vastzat in een hotel in Abu Dhabi. Toch kunnen slechts weinigen de huidige leegte bij wielerfans beter beschrijven en tegelijkertijd in perspectief plaatsen dan Wuyts en De Cauwer.

Wuyts is voormalig docent pedagogiek op een lerarenopleiding en ­directeur van een basisschool. De Cauwer was meesterknecht van toprenner Hennie Kuiper, ploegleider van Greg LeMond (die in 1989 de Tour de France won) en bondscoach toen Tom Boonen in 2005 – ‘op mijn verjaardag’ – wereldkampioen werd. Samen vormen ze het perfecte wielerhuwelijk: Michel en José. In de maanden maart en april de klassiekers, in juli de Tour. De twee zeggen geen vrienden te zijn en toch deelden ze twee decennia lief en leed. Wuyts doet het al 30 jaar, de laatste 20 met De Cauwer. Zodra de eerstvolgende uitzending begint – al weet niemand wanneer – varen ze blind op elkaar. Als vanouds. Wuyts: ‘We nemen vooraf nooit door: nu ik en dan jij. Nooit.’

Pensioen dichter in de buurt

Wuyts en De Cauwer horen bij het Vlaamse wielrennen als de Haaghoek, de Berendries en de Koppenberg. Maar zonder koers verdampt hun stemgeluid. Plots zijn ze een voorjaar dichter bij hun pensioen zonder dat ze de bijbehorende winnaars en verliezers hebben gezien. Hun leeftijden – 63 en 70 – voorspellen een zware erfenis in televisieland.

De Cauwer «Het had ook al gedaan kunnen zijn. Dat ze bij de VRT hadden gezegd: stop er maar mee. Maar het zal zo zijn: Michel stopt, dus José ook. Misschien zeggen ze nog: we gaan die mannen reanimeren.»

Wuyts «Bij de VRT moet je met pensioen op je 65ste. Maar ik ben er nog geen seconde mee bezig geweest. Ik duw dat voor me uit. De klap gaat gigantisch zijn.’ Hij heeft ‘in versneld tempo’ over zijn naderende pensioen nagedacht en komt plots tot een inzicht.»

Gezien deze coronacrisis heeft hij hoe dan ook recht op een extra jaar in het commentaarhok, vindt Wuyts.

Wuyts «Ik wil met José doorgaan tot hij 75 jaar is. Dan ben ik ook respectabel genoeg in leeftijd en dan kunnen we zeggen: we worden alsnog vrienden. Dan blijven we winters, zomers, lentes en herfsten bij elkaar en doen we aan partnerruil.»

Op de vlucht

In eerste instantie hielden ze dit voorjaar rekening met het schrappen van Milaan-San Remo en de andere Italiaanse voorjaarswedstrijden, maar inmiddels is de complete wereld tot stilstand gekomen. Het is nog maar drie weken geleden dat Wuyts en De Cauwer halsoverkop uit Parijs-Nice vertrokken. Met z’n tweeën in een auto, per direct terug naar België.

De Cauwer «We zaten donderdagavond in een hotel in Bourges en zagen de Franse president Macron een geweldige speech geven op de televisie. ‘Nous sommes en guerre’. ‘We zijn in oorlog.’ Dat hakte er wel in. Daarna smaakte het eten toch iets minder en heb je misschien juist drank nodig. We waren op de vlucht, maar het probleem is: je rijdt weg van iets, maar misschien rijd je wel naar het gevaar toe. Je weet niet waar de vijand zit. Zo onwezenlijk.»

Wuyts «Het is razendsnel gegaan. In het schrappen van wedstrijden heb ik me vrij snel geschikt en we moeten er geen einddatum op plakken. Ik acht zelf een Tour de France niet voor mogelijk. Dat zou betekenen dat in één maand zaken totaal keren. En dat kan niet.»

Dus moeten de verstokte wielerfans het deze weken met oude edities van de klassiekers doen die worden uitgezonden op tv. Het stemgeluid van Wuyts en De Cauwer als een soort van opgewarmde prak. Maar dat is klein leed, want deze coronacrisis zet alles in perspectief. Ook voor het wielerduo dat de belichaming is van de Vlaamse wielergekte.

De Cauwer «De Ronde van Vlaanderen passeert op 700 meter van mijn deur. Dus ik zal er komende zondag aan herinnerd worden. Maar ik ben niet zo gek om te gaan kijken of ze toch voorbij zullen komen. We beseffen steeds meer wat de koers echt betekent. Hoe groter het probleem, hoe kleiner de rest wordt. Men zegt vaak: het is máár koers. En dat kunnen we nu wel zo zeggen.»

(AD)