'Wetenschap redt de wereld' op Canvas
Opluchting: in 'Wetenschap redt de wereld' wordt niet onnozel gedaan met testjes en wist-je-datjes. 't Is een wetenschapsprogramma dat effectief over wetenschap gaat. Al moest je in de eerste aflevering wel verdomd beslagen ten ijs komen.
De borrelnootjes mochten aan de kant: het programma was nog geen twee minuten bezig of – wij zaten nog te kauwen op een wetenschappelijk-filosofische vraagstelling ('Kan de mens eeuwig leven?'), wat hermetisch jargon en een quote van Max Planck – presentator Jeroen Buyse zat al met een prof in Cambridge te keuvelen over zin en onzin van het menselijke sterven.
Wie niet wist wat DNA, genoom en stamcellen zijn – toevallig de enige drie termen die wij hebben onthouden uit de biologieles – moet stevig naar adem hebben gehapt. De programmamakers deden wel de moeite om één en ander ook visueel voor te stellen, maar veel wijzer werd je daar als leek niet van. Waarmee nog maar eens bewezen is dat het nieuwe Canvas weinig toegevingen doet: de kijker wordt uitgedaagd en mee in het bad getrokken. Het programma heeft zelfs een verlengstuk online: wie wil, kan achteraf met de makers en wetenschappers debatteren. Toen wij probeerden in te loggen, bleef het scherm echter blanco – een beetje zoals dat laatste examen biologie in het middelbaar. Deliberatie: het blijft een magisch woord.
Toch viel er ook voor de minder geëquipeerde kijker wat te rapen. Zo hebben wij onthouden dat je in de toekomst je eigen organen zult kunnen pissen – kudos voor het stamcelonderzoek – en dat de bionische man bestaat. Hij heet Magnus, woont in Zweden en kan dankzij ingewikkelde bedrading zijn titaniumarm open- en dichtknijpen met zijn hersenen. Kanker wordt straks bestreden met nanobots en in een Gents lab worden genetisch gemanipuleerde wormen gekweekt die 7,5 keer langer leven dan hun soortgenoten. Niet meteen voer voor een gesprek aan de koffiemachine, maar een zaalquiz valt er misschien wel mee te winnen.
Alles welbeschouwd valt 'Wetenschap redt de wereld' nog het best te omschrijven als een stand van zaken van de wetenschap aan het begin van de 21ste eeuw: hoe ver staan we? Wat gaan wij (misschien) nog meemaken? En hoe gaat dat ons leven beïnvloeden? In een stijl die doet denken aan YouTube-tutorials begeleidt Jeroen Buyse zichzelf en de kijker door het programma. Het zwalpende Canvas zal er niet mee gered worden, maar zolang dat met de wereld wél het geval is, hoort u ons niet klagen.
