'Wij kregen alles verkocht, ook woestijnzand.' De Optima-files: lees 30 insiders over Jeroen Piqueur

Wie is Jeroen Piqueur eigenlijk, CEO van Optima Group, hoofdaandeelhouder van de failliete Optima Bank? Humo stelde de vraag aan een dertigtal mensen die in de loop der jaren zijn pad hebben gekruist. Het meest voorkomende antwoord: de Vlaamse versie van The Wolf of Wall Street – zonder de drugs, dus.

'Na de dood van zijn vrouw is hij ontspoord; zijn drang naar luxe was niet meer te stuiten'

Voor de gelegenheid is Jeroen Piqueur (62) niet in het pak. Het is bloedheet in Gent, en dan draagt zelfs de man die zweert bij kreukvrije etiquette geen das. In het prachtig gerenoveerde pand aan de Keizer Karelstraat, het hoofdkwartier van Optima, leidt hij zijn gasten met zachte stem naar de salon voor een drankje. Hij maakt een ontspannen indruk met zijn strak achteruit gekamde haren achter een hoornen bril, maar schijn bedriegt. Het gaat slecht met de hoofdaandeelhouder van de omgevallen bank, zegt hijzelf.

Jeroen Piqueur «Kan het anders als je project, waar je 25 jaar lang aan hebt gewerkt, je zonder objectieve reden ontnomen wordt en je vanwege de pers zoveel modder over je heen krijgt dat je jezelf elke ochtend weer in de wangen knijpt om je ervan te vergewissen dat al die smeerlapperij wel degelijk over jou gaat?

»Ik stel me ernstig de vraag of journalisten wel beseffen wat ze een mens aandoen als ze hem, op basis van niet-gecontroleerde geruchten, een dief en een bandiet noemen.

»Ik heb een Gentse vriendenkliek, al járen trekken we met elkaar op. Laatst gingen we met z’n allen kijken naar een concert van de zoon van Filip Terryn, die leadzanger van Bazart is, en daarna gingen we een stukje eten. Krijg ik telefoon van een journalist: ‘Is het waar, laten jullie na het eten vrouwen komen?’ De ene verzint iets, de andere doet er een schep bovenop, en voor je het weet is een sneeuwbal een lawine geworden. En heb je geen zin meer om nog wakker te worden.»

Hij slaat, niet voor het laatst, met zijn hand op tafel: ‘Maintenant ça suffit.’ Zijn buitenmaatse wagenpark, zijn buitengaatse jacht en zijn inktzwarte jet hebben de collectieve verbeelding op hol doen slaan, oké. Maar heeft hij daarmee iets verkeerd gedaan?

Piqueur «Ik heb veel geld verdiend in de eerste twintig jaar van mijn carrière. Lees de balansen erop na: 20 miljoen euro winst per jaar. Fortuinen heb ik binnengehaald in een andere wereld dan vandaag, waar verzekeringsmaatschappijen nog royale commissies betaalden. Ik heb ook zelf veel belasting betaald, maar ik heb misschien geleefd op een manier die geen pas geeft in België. Vivons heureux, vivons cachés. Dat blijft het adagium hier. En daar ben ik in de fout gegaan. Ik heb mijn succes niet verborgen. Ik heb een bank gekocht. Daarmee creëer je veel vijanden, zeker in Vlaanderen.»

Een voormalige zakenpartner zegt: ‘In 2003 is de eerste vrouw van Jeroen Piqueur gestorven. Dat heeft hem uit evenwicht gebracht. Zijn vrouw hield Jeroen in het gareel, na haar dood is hij ontspoord: zijn drang naar luxe was niet meer te stuiten. De auto’s, de boot, het vliegtuig – het kon allemaal niet groot genoeg zijn.’

Piqueur «Na de dood van mijn vrouw heb ik dingen gecompenseerd, dat had ik niet mogen doen. Maar ik heb een jaar lang met een palliatieve patiënt geleefd. Daarna heb ik een jaar op automatische piloot geleefd, met twee jonge kinderen voor wie ik moest zorgen. Twee medewerkers, Jo Viaene en Jan De Paepe, hebben de zaak toen overgenomen. Ik was niet in staat om te werken: grote delen uit die periode van mijn leven zijn ook voorgoed uit mijn geheugen gewist. Maar de mensen die me toen hebben geholpen, heb ik achteraf wel met aandelen beloond. En terecht: zij hebben de boîte laten overleven.»

Geboren om te verkopen

Jeroen Piqueur is een selfmade man. Op zijn 16de verlaat hij de school waar hij automechanica studeert. Zijn vader is met de noorderzon vertrokken, als oudste zoon van het gezin is hij nu de kostwinner. Hij gaat auto-onderdelen verkopen. ‘En hogedrukreinigers,’ zegt senior consultant 1. ‘Daar kwam hij tijdens onze opleiding vaak op terug: hij had hogedrukreinigers verkocht aan mensen die zelfs niet wisten wat een hogedrukreiniger was. ‘Dat is verkopen,’ zei hij.’

Piqueur nu: ‘Verkopen is mensen dingen laten doen die ze niet van plan zijn – latente behoeftes naar boven brengen.’

Piqueur is een geboren verkoper, van kop tot teen op charisma ingesteld. En, ondanks zijn grote achterstand aan het begin van zijn carrière, vastbesloten hoog op te klimmen op de maatschappelijke ladder. Hij trouwt piepjong. Op zijn 20ste wordt hij vader van een eerste kind, zijn dochter Rebecca. Met het inkomen van zijn vrouw, die lesgeeft, kan Piqueur zich bijscholen. Hij studeert talen aan de volkshogeschool, volgt economische vakken aan de universiteit, schrijft zich in voor geavanceerde marketingcursussen in de Verenigde Staten.

'Verkopen is mensen dingen laten doen die ze niet van plan zijn.' Jeroen Piqueur

Frank Duwijn, die meer dan dertig jaar met Piqueur heeft samengewerkt, vertelt over de boeken die ze toentertijd met elkaar uitwisselden. ‘We hadden een weddenschap: maandelijks moesten we drie werken over management lezen, waarover we daarna met elkaar in discussie gingen. Zo maakten we elkaar wijzer. Hét referentiewerk voor Piqueur was ‘The Output Oriented Manager’ van Bill Reddin, daarmee sloeg hij iedereen om de oren. Reddin benadrukt dat het geen belang heeft wat een werknemer doet, daar is hij zelfs niet in geïnteresseerd. Het gaat ’m om het resultaat: wat is de output?’

Piqueur «Ik heb nooit werknemers op input geëvalueerd. Of jij nu om tien uur op kantoor verschijnt of om half-negen, je m’en fous. Jij weet wat ik van jou verwacht, ik weet wat jij van mij verwacht – daarover kunnen we met elkaar praten. Op dat vlak was ik mijn tijd dertig jaar vooruit, denk ik.

»Pas als mensen hun resultaten niet haalden, vroeg ik weleens hun agenda op. Maar de eerste zes maanden verwachtte ik niks van nieuwelingen. Niks, tenzij studeren: personen- en vennootschapsbelasting, successieplanning, noem maar op. Ook de universitairen, jazeker, die moesten de mouwen opstropen, net als iedereen. Het nadeel van universitairen is dat ze dikwijls ophouden met studeren zodra ze hun diploma hebben: ‘Ik weet het wel.’ Als CEO wees ik mensen in het eerste gesprek altijd op hetzelfde: ‘Je weet nog niks.’

undefined

'Het nadeel van universitairen is dat ze dikwijls ophouden met studeren zodra ze hun diploma hebben. Ik heb mijn hele léven gestudeerd.'

»Studeren is een attitude. Ik heb het, als selfmade man, mijn hele leven lang gedaan. Eerst met kleine kinderen om me heen, daarna in een kamertje apart. De dag dat je een bank overneemt, verneem je dat je een jaarrekening volgens de IFRS-normen (International Financial Reporting Standards) moet opstellen. Begin er maar aan op je 60ste. Maar ik wilde het wel weten. Daarom zeg ik: een diploma economie, rechten of notariaat maakt van jou nog geen goede verkoper of financieel planner.

»In de verkoop gaat het om twee dingen: gedrevenheid en een groot inlevingsvermogen. Ik ken veel verstandige mensen, nerds, die nooit iets zullen verkopen. De sfeer aanvoelen: wanneer mag ik lachen, wanneer niet – dat kun je niet aanleren.»

Ici Parisis

In de jaren 80 gaat Jeroen Piqueur financieel advies verlenen. Hij is één van de vennoten van het Gentse bedrijf Ascona, dat in zwaar weer terechtkomt als De Tijd een dossier uitbrengt over een zwendel in vastgoed in de Verenigde Staten. Ascona heeft, via een Canadese vennootschap, winstbewijzen voor Texaanse gronden verzameld die in rook lijken te zijn opgegaan: honderden Vlamingen zijn hun centen, wit of zwart, kwijt. In 1991 valt het gerecht bij Ascona binnen. In 1992 wordt Ascona failliet verklaard. De curatoren slagen er niet in de gronden te recupereren. De zaak verjaart in 2001.

De zaak-Ascona is een spin-off van het Parisis-schandaal, waarin de Gentse broers Antoine en Etienne Parisis zware gevangenissstraffen krijgen voor de verkoop van diezelfde verdwenen gronden.

Antoine Parisis is er tot vandaag van overtuigd dat Piqueur en de zijnen met een deel van de gronden zijn gaan lopen. Dat zou de basis van zijn fortuin vormen.

In een boek dat vorige week verscheen, ‘Het optimale complot’ (Uitgeverij Van Halewyck), wijzen Antoine Parisis en journalist René De Witte in de richting van Piqueur als ze fraude suggereren, maar ze noemen geen namen: ‘De lezer zal zelf wel een oordeel vellen over wie daar mogelijk beter van geworden is.’

Onderzoeksjournalist Ludwig Verduyn heeft zich op zijn site derijkstebelgen.be ook in de zaak verdiept.

Ludwig Verduyn «Er zijn mensen met de lekkere brokken gaan lopen. Piqueur? Dat verdient nader onderzoek, ja, maar ik weet niet of de waarheid ooit nog boven tafel komt.»

Jeroen Piqueur reageert bijzonder ontstemd als de kwestie van dertig jaar geleden weer ter sprake komt. De feiten dateren van de voorgeschiedenis van Ascona, zegt hij, van voor zijn betrokkenheid. Wat het parket hem indertijd ten laste heeft gelegd, is afgewezen. Waartegen moet hij zich in hemelsnaam nog verdedigen?

Merkwaardig is wel dat hij beweert Antoine Parisis nooit te hebben gesproken, terwijl Parisis in zijn recente boek een ontmoeting met Piqueur beschrijft die flink uit de hand loopt (Piqueur dreigt Parisis af met een klacht voor afpersing, die later onterecht wordt verklaard, red.).

In 1992 is er een tweede tegenslag voor de jonge ondernemer: het bedrijf van Jeroen en zijn broer Johan Piqueur gaat in vereffening. Ze verkochten vakanties volgens de niet-onomstreden formule van timesharing.

In 1994 is er opnieuw een bedrijf van Jeroen Piqueur dat financieel advies verleent: Optima. Optima is de voortzetting van FMG Aktiebureau, zoals het oorspronkelijke bedrijf drie jaar lang heette. Optima werft met de in Vlaanderen wereldberoemde slogan: ‘Vraag geen advies, maar eis een plan.’ Wie het concept van financiële planning naar België heeft gehaald, is niet duidelijk. Frank Duwijn zegt dat hij voor het eerst aan de universiteit van Denver over financiële planning heeft gehoord. ‘Ik had het idee, Jeroen het geld.’ Jeroen Piqueur van zijn kant beweert dat hijzelf op het idee heeft zitten broeden tijdens een terugvlucht uit New York.

Optima voert bij zijn klanten, die minimaal 175.000 euro (7 miljoen frank, red.) ter beschikking hebben, een doorlichting uit van hun financiële toestand. The Belgian dentists heten ze in het jargon, gegoede burgers van middelbare leeftijd, meestal zelfstandige ondernemers en mensen met een vrij beroep – niet de absolute toplaag. Aan het eind van de doorlichting komt Optima, zoals beloofd, met een plan op de proppen om de financiële toestand van de klanten te verbeteren – te optimaliseren.

undefined

Een doorlichting met plan kost tegenwoordig 3 tot 4.000 euro.

Frank Duwijn «Vanaf het begin was het een schot in de roos. De Kredietbank stond op haar achterste poten: we pikten veel klanten van hen. In een interne nota stond: ‘Oppassen voor die kerels van Optima.’ Wij waren beter dan alle banken.»

Optima was in elk geval doortastender in zijn klantenwerving. Een waanzinnig goed geoliede marketing-machine ging erachter schuil, hard-selling made in the USA, met een team van behoorlijk gehaaide teleoperatoren, consultants en senior consultants, die stuk voor stuk hun scherpe targets moesten halen.

undefined

'Het vastgoed van Optima wordt, volgens oud- consultants, 20 à 25 procent boven de marktprijs verkocht'

Een voormalige teleoperator: ‘Angst was het uitgangspunt: ‘Meneer, hebt u kinderen? Wat als u morgen overlijdt? Hebt u al maatregelen getroffen?’ Of: ‘Meneer, als u met ons het gesprek niet aangaat, zal u dat veel geld kosten. De fiscus ligt op de loer.’ Mensen waren bang van ons, omdat ze niet ‘nee’ konden zeggen.’

Duwijn «Natuurlijk speelt angst een rol. Hoe maak je anders nieuwe klanten? Door te zeggen: ‘U zit prima bij uw bank?’ Die zelfstandigen werken allemaal te hard, van ’s ochtends vroeg tot ’s avonds laat, ze hebben nog geen moment over successie nagedacht. Ze gaan er allemaal van uit dat ze honderd zullen worden. Dat houdt gevaren in. En daar maken wij hen op attent.»

Senior consultant 2 «Alles was waanzinnig goed gescript, van het begin tot het einde: voor elke vraag hadden wij een antwoord klaar.»

Senior consultant 3 «Frank Duwijn is een specialist NLP, Neuro-Linguistisch Programmeren. Hij weet als geen ander hoe je met gesproken taal én lichaamstaal inwerkt op het limbisch systeem van een klant, het primitieve brein. Je moet een klant in een ja-flow brengen door hem te imiteren. Daarna sla je toe. Wij waren de paracommando’s van de verkoop, wij kregen alles verkocht, desnoods zand in de woestijn.

»De druk was ook enorm: voor ik bij een klant naar binnen ging, kreeg ik telefoon: ‘Je gaat ’m toch opschrijven, hè.’ En ik was nog niet buiten of ik vond alweer een bericht in mijn voicemail: ‘En, is het gelukt?’ Slopend werk was het, zeven dagen per week, van ’s ochtends vroeg tot middernacht – dinsdagavond had ik mijn vrije avond, dan stopte ik om acht uur.»

Kassa, kassa

In principe krijgen de klanten van Optima een onafhankelijke doorlichting met plan. In de praktijk is het resultaat van de doorlichting vaak hetzelfde: het dwingende advies om te investeren in vastgoed of in een tak 23-product. Onafhankelijk is het plan dat bij de doorlichting hoort allerminst. Het vastgoed van Optima wordt, volgens oud-consultants, 20 à 25 procent boven de marktprijs verkocht. Een ruime marge, maar daar blijft het niet bij: Optima levert desgewenst ook een huurder en een conciërge bij je appartement. Uiteraard ook tegen betaling.

Piqueur «Verkopen wij boven de marktprijs? Geef daar eens een bewijs voor: wat is dat, boven de marktprijs? Oké, we halen mooie marges omdat we over een apparaat beschikken dat een project uitverkoopt nog voor de eerste steen is gelegd – de droom van iedere vastgoedpromotor. Maar onze klanten hebben ook uitstekende zaken gedaan. Neem nu de site van Het Volk in Gent: daar zijn appartementen verkocht voor 1.500 euro per vierkante meter. Nu, vijftien jaar later, zijn die 4.000 euro per vierkante meter waard. Het is moeilijk om in Gent of Leuven boven de prijs te verkopen.»

De tak 23-verzekering, een beleggingsfonds met relatief hoog risico dat aan een levensverzekering is gekoppeld, komt meestal van de firma Lombard in Luxemburg (levensverzekeringen zijn gewaarborgd door de Luxemburgse staat, nuttig in het geval van riskante beleggingen, red.). Lombard en Optima waren lange tijd twee handen op één buik. De topman van Lombard is de Brit John Stone, die al producten sleet aan Ascona. Hij is door de Optima-top zelf aangespoord om tak 23-verzekeringen in Luxemburg te lanceren, zegt Frank Duwijn. ‘Na ettelijke glazen Courvoisier hebben we hem overtuigd om als eersten op maat gemaakte tak 23-producten aan te bieden.’ In ruil kreeg Optima een commissie die via verborgen kosten op de klant werd verhaald. En Lombard keerde ook een bonus uit aan Optima, die werd berekend op basis van het succes van de tak 23-verzekeringen.

Kassa voor Lombard, kassa voor Optima, iets minder kassa voor de klant. ‘Voor veel klanten was die tak 23 verlieslatend,’ zegt een oud-consultant. ‘Je voelde je achteraf niet prettig dat je het product had verkocht.’

‘In Nederland heet de tak 23 niet voor niets een woekerpolis,’ zegt advocaat Geert Lenssens, die een twintigtal gedupeerde Optima-klanten vertegenwoordigt. ‘In de levensverzekering zitten toxische producten verscholen.’

undefined

'Ik heb mijn succes niet verborgen, ik heb geleefd op een manier die geen pas geeft in België' Jeroen Piqueur

Piqueur «Meneer Lenssens is onbetrouwbaar. Het zijn géén toxische producten. Trouwens, alles wat in de levensverzekering zit, is goedgekeurd door de klant. Je moet je als klant wel de moeite getroosten om de onderliggende activa te bestuderen.»

Geert Lenssens «Die producten zijn onbegrijpelijk voor een leek.»

Piqueur (met priemende vinger) «Weet u wat het probleem is in deze maatschappij? Als de beurzen stijgen, is iedereen tevreden. Dan is er geen discussie over investeringen met hoog risico. Maar dalen de beurzen, dan gaan mensen op zoek naar een zondebok. Terwijl zij het risico hebben genomen.

»De tak 23 was een gewéldig product: het was discreet, er waren geen beurstaksen mee gemoeid, geen roerende voorheffing, er zat een verzekering aan vast, je kon er de successie mee regelen.»

En: het was ideaal om zwart geld wit te wassen. Als je na acht jaar je geld incasseerde en naar België terugbracht, kon de fiscus er geen beslag meer op leggen. Dan was het wit. Rik Van Cauwelaert, columnist bij De Tijd, beweerde in ‘Terzake’ dat Optima voor 5 miljard euro zwart geld zou hebben witgewassen.

Een expert bij het ministerie van Financiën heeft het over een hoger bedrag: 7 miljard euro. ‘Lombard is één grote witwasmachine.’

Piqueur (wapperend met documenten) «Meneer Van Cauwelaert kletst uit zijn nek. Op geen enkel moment is vanuit België meer dan 1,7 miljard euro in Lombard geïnvesteerd. Van dat geld is 500 miljoen euro naar België teruggekeerd en over verschillende instellingen verdeeld. Wij hebben nooit, jamais de ma vie, 5 miljard euro Lombard-verzekeringen verkocht. Helaas. Dat zou pas een feest geweest zijn!

»En zwart geld naar Luxemburg? Kijk, wij scoorden toevallig heel slecht bij de Belgische middenstand, het merendeel van onze klanten had een vrij beroep. Dat zijn níét de mensen die in het zwart werken, hè, op een apotheker na die de verkoop van babyvoeding niet aangeeft.»

Duwijn «Een bank moet de herkomst van geld controleren, niet een financieel planner. In de tijd voor Optima een bank was, was controle niet onze taak.»

In januari 2012 valt de Gentse Bijzondere Belastinginspectie, onder leiding van Karel Anthonissen, de gebouwen van Optima binnen en neemt voor 3,5 terabyte informatie in beslag. In papier uitgedrukt is dat zoveel als de universitaire bibliotheken van Gent en Leuven samen. De bedoeling is de zwartgeldstroom naar Luxemburg droog te leggen. In 2013 meent de rechter evenwel dat Anthonissen zijn boekje te buiten is gegaan: de inbeslagname wordt nietig verklaard. Anthonissen heeft, na de inval, in de pers klanten van Optima aangespoord zwart geld te regulariseren. ‘Doelafwending,’ zegt de rechter. Een controle dient niet om klanten op te jagen.

Maar de BBI-topman geeft niet af in zijn eeuwigdurende strijd tegen zwart kapitaal: ‘Ik wil nog duizend klanten van Optima belasting laten betalen.’ Het parket van Gent is daar alvast mee begonnen: het laat momenteel 160 Optima-klanten vervolgen.

undefined

'Ik wil nog duizend klanten van Optima belasting laten betalen.' BBI-topman Karel Anthonissen

Feestje bouwen

Voor de verkopers van Optima geldt één motto: wie schrijft, die blijft. ‘Schrijven betekent: contracten verkopen,’ zegt senior consultant 3.

Senior consultant 3 «Wij moesten voor 1 miljoen euro aan tak 23-producten per maand schrijven. En één miljoen aan vastgoed – ongeveer vier appartementen. De toppers haalden dat met de vingers in de neusgaten. Die kregen dan een vermelding met foto op de vergadering in het kasteel van Zaffelare of in de Capitole in Gent, waar we de maandelijkse resultaten bespraken. En wie het niet goed deed, kreeg een publieke berisping. Dat hoorde er ook bij.

»Niet alleen je semester- en maandresultaten werden bekendgemaakt. Op een dag stonden er overal flatscreens in het bedrijf, waarop je dagelijkse verkoopsresultaten voorbijkwamen. Een snipperdag nemen was link.»

Consultant 2 «Als je één semester je targets niet haalde, werd het spannend. Bij een tweede mislukking ging je er onverbiddelijk uit.»

De beste consultants werden na verloop van tijd senior consultants, zelfstandigen met een vennootschap die 20 à 30.000 euro per maand vingen.

Senior consultant 4 «Het meest verdienden we met de verkoop van appartementen. Hoe duurder de appartementen, hoe meer wij eraan overhielden. Een goede verkoper heeft geen remmingen: je moet durven een appartement te verkopen aan een vrouwtje van 80. Is dat ethisch niet correct? Wellicht, die vrouw heeft daar geen baat bij. Is dat illegaal? Nee. Je haalt je targets. En laten we wel wezen: zulke praktijken vind je in de hele sector – niet alleen bij Optima.

»Piqueur smeet met geld voor zijn topmensen, die zich na verloop van tijd al even spilziek gingen gedragen. ‘Wij zijn goed en sterk, wij zijn onoverwinnelijk’ – die cultuur heerste bij Optima. En dat moest je laten zien met dure wagens, dure kleding, dure feestjes. Ik wil ze niet te eten geven, al die aankomende toppers die dachten dat ze, om erbij te horen, ook een villa met zwembad hebben gekocht met geleend geld. Het bedrijf moedigde dat aan. Werknemers met schulden zijn de beste werknemers: ze schuwen het risico niet, én ze zijn op het bedrijf aangewezen voor de aflossing van hun schulden.»

Illustratief voor Optima waren de kick-offs. Tweedaagse feestjes in een exclusief buitenlands hotel waarop de cijfers van het afgelopen jaar werden besproken en een teambuilding-activiteit werd georganiseerd, maar daarna gingen alle remmen los: feest voor het hele bedrijf. Decadent, zegt de ene. Wild, zegt de andere.

Consultant 1 «Het was Piqueurs manier om het personeel te bedanken, want zelf krijgt hij zoiets niet uit zijn mond.»

Medewerker 1 «Meneer Piqueur liep altijd met zijn gezicht naar de grond, je kreeg moeilijk contact met hem. Maar op zulke dagen was hij één van ons. Hij sprak plat Gents en deed met alle activiteiten mee. Hij heeft zich nog verkleed als Kapitein Haak, in onberispelijke zeeroversoutfit.»

undefined

'De tweedaagse bedrijfsfeestjes in het buitenland waren Piqueurs manier om het personeel te bedanken. Zelf krijgt hij zoiets niet uit zijn mond'

Maar ook op de kick-offs hield hij zijn status hoog. ‘In Spanje zagen we vanop onze catamarans een jacht opdoemen: het was de boot van meneer Piqueur, die met een brede glimlach naar iedereen zwaaide.’

‘En we zijn ook eens naar onze bestemming gevlogen, met twee gecharterde vliegtuigen achter de jet van meneer Piqueur aan, die als eerste opsteeg.’

Zijn zwarte Falcon 2000 EX Easy-jet (geschatte aankoopwaarde: 20 à 25 mijoen dollar) gaf zijn status een aardig zetje. In de jet van Piqueur verplaatsten de grootste sterren van de wereld zich.

Piqueur «Kim Kardashian, Sting, Elton John, Lady Gaga, de Europese commissarissen. Maar het plan om Abelag (Belgische luchtvaartmaatschappij, red.) het vliegtuig te laten charteren, was geen succes: in plaats van 600 uur verkochten ze 66 uur. Ik ben er snel mee gestopt.»

De politie, uw vriend

‘Piqueur is een man met twee gezichten,’ zegt senior consultant 5. ‘Onwaarschijnlijk charmant, maar ook meedogenloos.’ Met topmensen die zijn bedrijf verlaten, heeft hij geen geduld. Humo verzamelde drie getuigenissen van werknemers die bij hun aangekondigde vertrek door privédetectives werden geschaduwd. Voor alle duidelijkheid: het ging om drie gevallen waarbij vijf mensen betrokken waren.

Eén van hen vertelt: ‘Twee maanden lang hebben ze ons 24 uur per dag met een wagen gevolgd. Ik heb de verslagen van die detectives gezien: ze waren belachelijk gedetailleerd – in de hoop ons te betrappen op onregelmatige contacten met klanten of een afspraakje met vrouwen. We hebben de kostprijs voor die operatie berekend: het moet hen minstens een half miljoen euro hebben gekost. De handelsrechter die op de zitting de verslagen inkeek, schrok zich een hoedje. ‘Ik ben op de set van ‘The Firm’ beland,’ zei ze.’

undefined

Piqueur «Die mensen zijn zelf met een bedrijf voor financiële planning begonnen. Ze hebben klantenlijsten en software bij ons gestolen. Ik heb daarvoor een klacht ingediend en er hebben huiszoekingen plaatsgevonden. Nu loopt er een strafonderzoek.»

De tegenpartij laat weten dat Optima in de burgerlijke procedure in verband met het ontslag veroordeeld is. En dat de strafklacht onterecht is.

Van andere gevallen van schaduwen door privédetectives heeft Jeroen Piqueur geen weet.

Opmerkelijk: in de dichte entourage van Piqueur houden zich nogal wat agenten op. Hijzelf noemt Alain Remue en Steven De Smet, allebei Gentenaren, ‘jarenlange vrienden’. En de band met de geschorste topflik Glenn Audenaert dateert van nog langer geleden. ‘Hij woonde vlak bij mijn eerste vrouw, zo heb ik hem leren kennen.’

In het strafonderzoek naar Audenaert stuitten speurders op veelvuldige telefonische contacten tussen Audenaert en Piqueur. Ze vermoedden dat de politiechef informatie over de concurrenten van Piqueur doorspeelde en ze stelden een contactverbod in. ‘Dat verbod is al lang weer opgeheven,’ zegt Piqueur.

De suggestie van een consultant dat Audenaert zijn fiat gaf voor het schaduwen van ex-werknemers door privédetectives, lacht Piqueur weg. ‘Schandelijk,’ zegt hij. ‘Laster.’ Audenaert zelf, wiens zoon bij Optima werkte, spreekt niet.

Verkeerde bank gekocht

Over het netwerk van Piqueur is al veel inkt gevloeid. Het zou een verklaring bieden voor de toplocaties waar hij vastgoed verkoopt. Ruben Piqueur, zoon van Jeroen, is CEO van Optima Global Estate. In 2008 schrijft Trends: ‘Piqueur is een beroepsnetwerker. Wie hem bezig ziet op de vastgoedbeurs MIPIM in Cannes, merkt geen onderscheid tussen hem en de leden van het Gentse schepencollege, zo vertrouwd gaat hij met politici om.’

In Gent zijn de socialisten al bijna dertig jaar lang aan de macht. Het blijft verbazingwekkend dat een volbloed kapitalist als Piqueur zulke dikke maatjes met hen is. Hij schatert als hij de vraag krijgt of hij stiekem het socialistische gedachtegoed aanhangt.

Piqueur «Ik kan er niet aan doen, ik ken een aantal onder hen van jongs af aan. Luc Van den Bossche was een jeugdvriend van mijn overleden vrouw. Hij woonde in de Paul Fredericqstraat in een gezin met zes kinderen, drie jongens en drie meisjes, van wie hij het nakomertje was. Luc is grotendeels opgegroeid bij mijn schoonouders. En weet u hoe ik Herman Verwilst (de latere voorzitter van de raad van bestuur van Optima Bank, red.) ken? Die woonde daar om de hoek! Trouwens, mijn respect voor Luc Van den Bossche is immens: in mijn hele leven ben ik geen intelligentere man tegengekomen. Over Daniël Termont vraag ik me dikwijls af: is de burgemeester een socialist of een liberaal? Ik weet dat niet. Hij is de enige schepen van Economie die op handen werd gedragen door het Havenbedrijf en de bedrijven rond de haven.»

undefined

'Ik vraag me dikwijls af: is burgemeester Termont een socialist of een liberaal?' Jeroen Piqueur

Afgelopen week verklaarde Daniël Termont voor de Gentse Optima-onderzoekscommissie dat hij drie keer in de jet van Piqueur naar Cannes is gevlogen – één keer zonder factuur. Of hij in Cannes ooit het privéjacht van Piqueur heeft betreden, betwijfelt de zakenman. ‘Al weet je nooit, wat is er mis met ’s avonds op het achterdek samen een glas drinken?’

undefined

De enige politicus van wie Piqueur zeker weet dat hij aan boord is geweest, is Geert Versnick (Open VLD). ‘Maar dat is geen politicus, Geert is een vriend. Hij heeft jarenlang twee huizen verder gewoond.’

De goede band van Piqueur met de Gentse socialisten maakte hem tot kandidaat nummer één om in 2011 de socialistische Ethias Bank over te kopen. Voor Piqueur leek het een opportuniteit. Hij overwoog al een poos zelf met een bank te beginnen, maar eentje overnemen voor een gunstige prijs was nog beter. En Luc Van den Bossche, zijn vriend, werd CEO.

undefined

'Voor veel klanten was die tak 23 verlieslatend. Je voelde je achteraf niet prettig dat je het product had verkocht'

Piqueur «Sinds 2008 was er sprake van een nakende wetswijziging inzake financiële planning. Als we geen banklicentie hadden, dreigden we onze corebusiness niet meer te kunnen uitoefenen. En met een bank zouden we onze klanten ook een bredere waaier van activiteiten kunnen aanbieden.

»We hebben Philip De Hulsters aangeworven, ex-CEO van Ethias Bank, met de bedoeling: we gaan zelf voor een bank. Maar toen brak de crisis uit, en Ethias Group moest Ethias Bank afstoten. Het was misschien een goedkopere procedure, in elk geval: een snellere. We hebben tax rulings verkregen, de zekerheid dat we de 70 miljoen verlies van Ethias zouden kunnen recupereren. En we hebben Ethias Bank gekocht voor 28 miljoen euro.»

Duwijn «Ethias, dat was het vroegere OMOB, voor ambtenaren die 1.400 euro per maand verdienen en bij Krefel een televisie op krediet kopen. Daar konden wij niks mee aanvangen. Behalve 10 procent kaviaarsocialisten kwam niemand in aanmerking voor financiële planning. 3.000 van de 33.000 klanten, nee, Ethias Bank was ons publiek niet.»

Piqueur «Achteraf heb je makkelijk praten, maar Ethias was een vergissing. Ik zou het niet meer opnieuw doen.»