Wilco - Star Wars
Weinigen weten dit – en gelukkig maar – maar de man die het businessmodel van de platenindustrie onderuit heeft gehaald, is de sypathieke Marcel Vanthilt. Samen met de Gust De Coster van de Belpop stelde hij in 1980 een compilatieplaat samen met daarop de toenmalige Nieuwe Lichting der Belgische rock.
Iedereen die een jongerenrekening opende bij de ASLK, kreeg ‘Get Sprouts’. Gratis. Dáár en nergens anders is de neergang van de popindustrie begonnen. Dank u, Marcel! Jay-Z, de bijslaap van Beyoncé, verfijnde dat model toen hij in 2012 zijn tot aan de oogbollen vol samples gestouwde ‘Magna Carta Holy Grail’ volledig liet sponsoren door Samsung. Waarna U2 zijn reputatie opblies door een downloaddeal met Apple voor een flauwe cd.
Nee, dan de mannen van Wilco: nieuw plaatje gemaakt, ‘maar we gaan dat gewoon weggeven’. Voor niets. No deals. Rare jongens. Gratis is zelfs in Hasselt geen optie meer: alles van waarde is misschien weerloos, maar heeft ook zijn prijs, vrees ik. Misschien verdient zanger Tweedy genoeg met zijn andere bands (onder meer met zoon Spencer) of met productiewerk (onder andere de nieuwe Richard Thompson), maar echt snappen doet de professor De Grauwe in mij het niet.
Wat niet wegneemt dat ‘Star Wars’ een bijzonder aangename verrassing is na vier jaar stilte. Kort (krap 33 minuten), maar daarvan zijn alleen de eerste minuut en zestien seconden (‘EKG’, rare instrumental) overbodig. Daarna is het midscheeps genieten, van ‘More...’ (song 2) tot ‘Magnetized’ (song 11): losgeslagen jongens-onder-elkaarliedjes, met nog wel een scheut americana, maar ook veel Pavement, wat Replacements (de lightversie) en zelfs Captain Beefheart-zotternij.
Jeff Tweedy klinkt qua strottenhoofd nog altijd als een soort John Lennon des pauvres, maar dat drukt de pret geenszins: zijn prachtige metallic klank blijft intrigeren. En door zich te beperken tot drieminutensongs verveelt de plaat ook geen seconde: geen overbodige solo’s en gemekker, maar strofe-refrein-strofe en dan naar huis. Punky as fuck.
Hoogtepunten aanduiden is moeilijk, de songs zijn zeer aan elkaar gewaagd. Huiskamerfavoriet op dit moment is ‘Pickled Ginger’, een stonersong die niet zou misstaan op iets van de Eagles Of Death Metal. Met een geheel kierewiete solo erbovenop. Kan morgen iets anders zijn. En overmorgen dan!
Soit, als ‘Star Wars’ niet gratis was, zou ik ’m illegaal downloaden.
