Will Smith excuseert zich aan Chris Rock, maar zijn uitbarsting was niet alleen voor de komiek een klap in het gezicht

Acteur Will Smith is een rolmodel voor zwarte Amerikanen. Ondanks verontschuldigingen op Instagram kan zijn woede-uitbarsting bij de Oscars zijn reputatie aanzienlijk schaden. Al komt zijn donkere kant niet helemáál uit de lucht vallen.

De klap kwam onverwacht. Letterlijk, omdat Will Smith zonder waarschuwing naar Chris Rock uithaalde, maar ook omdat Smiths uitbarsting tijdens de Oscar-uitreikingen niet past bij zijn imago als stoer maar ook veilig rolmodel voor zwart Amerika.

De Hollywood-ster begon zijn carrière als de eerste rapper die een Grammy won, en is er trots op dat hij dat presteerde zonder in zijn rapteksten te schelden. Maar zondag schreeuwde hij tweemaal ‘Keep my wife’s name out of your fucking mouth‘. Rock had Smiths vrouw, Jada Pinkett Smith, voor de grap vergeleken met het kale vrouwelijke filmpersonage G.I. Jane. Dat viel in slechte aarde omdat Pinkett Smith kaal is vanwege een auto-immuunziekte.

Even later won Smith een Oscar voor zijn rol als de vader van tenniskampioenen Venus en Serena Williams in King Richard. Het publiek keek ontroerd en applaudisseerde na een toespraak waarin hij zichzelf huilend vergeleek met het personage, ‘een felle verdediger van zijn familie’.

Opvallend was dat hij zich in die speech nooit verontschuldigde tegenover de komiek, dat deed hij vannacht wel in een Instagrambericht, gericht aan Chris Rock. ‘Geweld in al zijn vormen is giftig en destructief. Mijn gedrag was onaanvaardbaar,’ schreef de acteur.

COMPENSATIE VOOR ZIJN LAFHEID

In zijn recente memoires, getiteld Will, beschrijft Smith zijn megasuccesvolle loopbaan als de steracteur in films als Men in Black, Independence Day en I, Robot. Die rollen zijn volgens hem een ‘serie verontschuldigingen aan mijn moeder voor mijn passiviteit’. Zijn vader sloeg zijn moeder, en als kind durfde hij niets te doen. Al zijn prestaties ziet hij als compensatie voor zijn eigen ‘lafheid’.

En wat voor een compensatie. Na zijn grensverleggende rapcarrière, werd Smith een internationaal geliefd gezicht met The Fresh Prince of Bel-Air, de populairste tv-serie over zwarte Amerikanen sinds The Cosby Show. Daarna kwam het grote doek − Smith is de enige acteur van wie acht achtereenvolgende films meer dan honderd miljoen dollar ophaalden in Amerikaanse bioscopen.

Het succes, en de familievriendelijke boodschap van zijn muziek en serie, maakten Smith een rolmodel voor een generatie zwarte Amerikanen. ‘Ik heb veel van hem geleerd en ben het hem verschuldigd’, rapt hiphopartiest Joyner Lucas op zijn nummer Will. ‘Hij is mijn idool en weet het niet eens.’

Wanneer een idool van zijn voetstuk valt, kan dat veel losmaken. Jaren nadat Bill Cosby werd beschuldigd van aanranding, vinden veel zwarte Amerikanen voor wie hij een voorbeeld was het nog steeds moeilijk om over hem te praten. Zo blijkt uit de documentaireserie We Need to Talk About Cosby, die begin dit jaar verscheen.

‘WILL SMITH IS EEN PERSONAGE’

Maar Smith werd zondag ondanks zijn uitbarsting omarmd toen hij een Oscar in ontvangst nam. De beelden van Smith die zijn overwinning viert alsof er niets gebeurd is, gingen de wereld rond.

Zijn donkere kant komt ook niet helemáál als donderslag bij heldere hemel. In zijn memoires zegt hij dat zijn imago maar de helft van het verhaal is: ‘De Will Smith die je kent is een zorgvuldig vervaardigd en geslepen personage, ontwikkeld om mezelf te beschermen en de lafaard te verhullen.’

In het boek − volgens Oprah ‘de beste memoires’ die ze ooit heeft gelezen − schrijft hij over dieptepunten, zoals de keer dat hij suïcide overwoog, en het moment dat hij erover dacht zijn vader van een trap te duwen. “Ik ben Will Smith”, had hij gedacht. “Niemand zou ooit geloven dat ik mijn vader expres had gedood.”

(TROUW)