'Wonder Wheel': Woody Allen over zijn vijftig films, drie vrouwen en vijf kinderen

We hebben enkele vragen voor de 82-jarige Woody Allen: over zijn nieuwe film ‘Wonder Wheel’ bijvoorbeeld, waarin Kate Winslet schittert als een huisvrouw die haar echtgenoot bedriegt met een veel jongere strandredder (Justin Timberlake). Maar ook over Woody’s relatie met vrouwen én over hoe hij zélf over overspel denkt.

'Mijn kinderen zien mij niet als een legendarische cineast, maar als een oud mannetje met een hoorapparaat'

We hadden hem graag ook één en ander willen vragen over de onverlaat die in de jaren 90 zijn films ‘Bullets Over Broadway’ en ‘Mighty Aphrodite’ hielp produceren: Harvey Weinstein. Helaas: vooraf krijgen we te horen dat Weinstein absoluut niet ter sprake mag worden gebracht. De reden? De hoogbejaarde Allen heeft zich met eerdere verklaringen over het seksschandaal flink in de nesten gewerkt. Allen had tegen de BBC gezegd dat hij ‘medelijden had met Weinstein omdat zijn leven nu een puinhoop is.’ Drie weken na ons gesprek met hem, publiceerde Dylan Farrow, de adoptiedochter van Allen en Mia Farrow, een opiniestuk waarin ze zich afvroeg hoe het komt dat Allen in de #MeToo-discussie zo makkelijk buiten schot blijft. Terwijl Weinstein en Kevin Spacey met pek en veren de stad zijn uitgejaagd, mag Allen films blijven maken. En dat, zo betoogde Farrow opnieuw, terwijl Allen haar als kind heeft aangerand. Allen heeft die beschuldigingen van seksueel misbruik altijd ontkend en de feiten zijn tot nu toe niet bewezen.

Het enige wat we wél met absolute zekerheid kunnen zeggen, is dat Allen in 1997 trouwde met een ander adoptiekind van hem en Mia Farrow, Soon-Yi Previn. Een huwelijk dat bij Mia Farrow uiteraard veel kwaad bloed zette, en dat Woody bij het grote publiek veel krediet deed verliezen. De ironie is dat sommige oneliners uit ‘Wonder Wheel’ kunnen worden opgevat als een verdediging van Allens relatie met de vijfendertig jaar jongere Soon-Yi: ‘Het hart geeft nu eenmaal zijn eigen instructies.’

HUMO De titel ‘Wonder Wheel’ verwijst naar het reuzenrad op Coney Island, waar de film zich grotendeels afspeelt. Heeft u de hoogdagen van het beroemde pretpark zelf meegemaakt?

Woody ALLEN «Nog net. In het begin van de jaren 40, toen ik een jochie was, namen mijn ouders me er geregeld mee naartoe. Het was een magische plek vol achtbanen, draaimolens en zelfs een circuit waar je in autootjes kon rondrijden. Ze verkochten er het heerlijkste snoepgoed – popcorn en Frankfurter worstjes! We brachten er uren en uren door.»

HUMO Wat voor dromen en ambities koesterde de kleine Woody die daar in de draaimolen rondzwierde?

ALLEN «Mijn grote droom was: naar Manhattan trekken. We woonden in een armoedig huis, in een kamer met in het midden een plastieken eettafel. Telkens ik naar de skyline van Manhattan keek, dacht ik: oh my god, daar wil ik naartoe! Manhattan was die magische, beloftevolle stad aan de overkant van de rivier, waar de mensen in penthouses woonden en champagne dronken, waar het krioelde van nachtclubs en concertzalen. Op mijn 19de ben ik de rivier overgestoken en ik ben er altijd gebleven.»

HUMO Er wordt gezegd dat mannen van Mars komen en vrouwen van Venus, en dat ze elkaar nooit zullen begrijpen. Toch heeft u de gave om prachtige vrouwelijke personages te scheppen, zoals Ginny in ‘Wonder Wheel’. Hoe komt het dat u vrouwen zo goed begrijpt?

ALLEN «O, in het begin van mijn carrière snapte ik geen sikkepit van vrouwen (lacht). In mijn eerste films was ik zelf de ster: omdat ik alleen maar verhalen voor mezelf kon schrijven. Maar toen begon ik uit te gaan met Diane Keaton. Ik bewonderde haar mateloos: ze was ongelooflijk intelligent, gevoelig en erg artistiek. Ik begon de wereld langzaamaan door haar ogen te zien, en op een bepaald moment schreef ik niet langer scenario’s voor mezelf, maar voor haar. Dat beviel me. Vrouwen zijn dan ook veel interessanter en complexer dan mannen.»

HUMO En wat heeft uw echtgenote u geleerd over vrouwen?

ALLEN «Welke echtgenote bedoel je? Ik heb er drie gehad.»

HUMO De huidige, Soon-Yi.

ALLEN «Weet u, ik heb van elk van mijn echtgenotes wel iets waardevols geleerd.

»Mijn eerste vrouw was erg jong toen ik met haar trouwde – zij was 17, ik 19. We waren nog twee kinderen, maar ze was een prachtig meisje, een studente filosofie. Ik heb haar studies betaald, en zij heeft ervoor gezorgd dat ik me voor de grote filosofen ben gaan interesseren.

»Mijn tweede vrouw, Louise, was een kanjer. Ze was erg verfijnd, mooi en verstandig; ze had politieke wetenschappen gestudeerd. We hebben acht jaar verkering gehad en toen zijn we getrouwd. Van haar heb ik geleerd hoe je in Manhattan moet wonen, waar de levensstijl helemaal anders is dan in Brooklyn. Ze moedigde me aan om verder te gaan met schrijven en optreden: zo is mijn carrière als performer echt uit de startblokken geschoten.»

HUMO En toen, in 1997, trouwde u met Soon-Yi. De wereld was in shock.

ALLEN «Ja, dat was een interessante ervaring (lachje).

»Soon-Yi was een weeskind uit Korea. Ik ben altijd van oordeel geweest dat zij, in tegenstelling tot mezelf, échte levenservaring heeft. Ze heeft verschrikkelijke dingen meegemaakt. Op 6-jarige leeftijd zwierf ze uitgemergeld rond in de straten van Seoul en at ze stukken zeep omdat ze stierf van de honger. Dankzij haar heb ik een andere kant van het leven leren kennen.

»Echt, bij alle vrouwen die ik heb gekend, sta ik op de één of andere manier in het krijt.»

HUMO In ‘Wonder Wheel’ zien we hoe Mickey, de strandredder die wordt gespeeld door Justin Timberlake, indruk maakt op vrouwen met zijn uitgebreide boekenkennis. Hoe slaagde u erin om indruk te maken op vrouwen?

ALLEN «De mensen schijnen altijd te denken dat ik zoals mijn personages ben: gevat, creatief, geestig en onmetelijk knap (lacht). In realiteit ben ik een saaie man. Het was mijn droom om een serieuze artiest te zijn, maar mijn talent heeft me een andere richting uitgestuurd. Ik heb bijna vijftig films gemaakt, en veertig daarvan zijn komisch. Af en toe probeer ik een serieuze film te maken, maar dat draait meestal uit op een ramp.»

HUMO U heeft zich de laatste jaren ontpopt tot een heuse wereldreiziger, met filmopnames in Parijs, Londen, Rome en Barcelona. Maar bent u al eens in Seoul geweest, de geboortestad van Soon-Yi?

ALLEN «Neen, zo dapper ben ik nu ook weer niet. Soon-Yi probeert me wel naar Korea mee te tronen, maar ik hoop te sterven voordat die reisplannen concreet worden (lacht). Ik zit nog altijd het liefst thuis, in mijn bubbeltje in Manhattan, en ik waag me liever niet verder dan Central Park. Ik ben geen avonturier, in tegenstelling tot Soon-Yi. Als het aan haar ligt, vertrekt ze vanavond nog naar Syrië of Pakistan.»

HUMO U en Soon-Yi hebben twee kinderen geadopteerd, Bechet en Manzie. Beseffen ze dat hun vader een legendarische cineast is?

ALLEN «Nee, volgens mij niet. De ene zit op de unief, de andere begint er volgend jaar aan. We hebben hen zo normaal mogelijk opgevoed. Volgens mij hebben ze maar drie of vier films van me gezien. Ze zien mij niet als een filmmaker die op de set met de grootste sterren werkt, maar als een oud mannetje met een hoorapparaat. Als die kerel die in pyjama door het huis sloft en ‘niet mee is’, en die voortdurend wordt uitgekafferd door Soon-Yi.»

HUMO U wordt uitgekafferd door Soon-Yi? Serieus?

ALLEN «O ja. Soon-Yi heeft een sterke persoonlijkheid. Die heeft ze waarschijnlijk overgehouden aan haar kinderjaren, toen ze moest vechten om te overleven. Eigenlijk ben ik thuis het lammetje, en zij het alfamannetje.»

HUMO In ‘Wonder Wheel’ barst het van dialogen als ‘Het leven is minder grijpbaar dan we denken’ of ‘Je kunt erover zeggen wat je wil, maar het hart geeft zijn eigen instructies’. Gezien het onderwerp van de film – overspel – had ik soms de indruk dat u met die dialogen sommige van uw eigen beslissingen tracht goed te praten.

ALLEN «Het hart geeft zijn eigen instructies, dat is zeker zo. We zijn allemaal slachtoffers van onze eigen emoties. Hoe bedachtzaam we ook proberen te zijn, hoe redelijk we ook proberen te handelen, het doet er niet toe: we worden geregeerd door onze gevoelens. Onze emoties sturen ons soms naar situaties die ons bang maken. Ook al wéét je dat je iets aan het doen bent dat eigenlijk niet hoort. Het is zoals met roken: je weet dat je eraan doodgaat, en toch steek je die sigaret op. En zo gaat het ook in de liefde. Het hart en het verstand voeren een voortdurende strijd, maar uiteindelijk wint het hart altijd.»

‘Wonder Wheel’ speelt vanaf 31 januari in de bioscoop.