World War II: Behind Closed Doors

Canvas heeft al jaren een abonnement op de documentaires van BBC-icoon Laurence Rees, en daar mag u zich vanaf vanavond weer dankbaar voor op de blote knieën werpen. Het gloednieuwe 'Behind Closed Doors', dat mede gebaseerd is op nooit eerder vrijgegeven archiefmateriaal, buigt zich over het geheime overleg dat Stalin voor en tijdens WO II voerde met Hitler en later met Roosevelt en Churchill - die sprak zelf van 'een pact met de duivel'.

Omdat de knoopsgatcamera's in die tijd nog niet helemaal op punt stonden, moest Rees zich behelpen met dramatische reconstructies.
LAURENCE REES «Vroeger was niemand zo tégen dat soort toneeltjes als ik - ik ben er zelfs ooit in geslaagd de BBC een ban tegen reconstructies in historische documentaires te laten uitspreken. Maar tijden veranderen: zowat alle onderwerpen die je met uitsluitend bestaande beelden kan illustreren, zijn al eens aan bod gekomen. We hebben ook met goede acteurs gewerkt. Stalin wordt gespeeld door Aleksei Petrenko, zonder enige twijfel de Russische Michael Gambon. En Bob Gunton, mijn Franklin Roosevelt, speelt in zowat alle goede series van het moment: van 'Desperate Housewives' over 'Nip/Tuck' tot en met het recentste seizoen van '24'.
»Die reconstructies helpen hopelijk ook om kijkers aan te spreken die anders afgeschrikt worden door de zwart-witbeelden. Ik heb zelfs ooit een brief gekregen van een kijker die klaagde dat we altijd in zwart-wit filmden om geld te besparen (lacht). In werkelijkheid is het net andersom: die oude beelden kosten handenvol geld. Vooral het Duitse Bundesarchiv vraagt hoge sommen voor beelden die destijds nota bene in opdracht van de nazi's zijn gefilmd. Frustrerend, vooral omdat er fantastisch materiaal in hun archieven zit. Zo hebben we Duitse journaalbeelden uit 1942 gekocht waarin je de bommen vanuit vogelperspectief over Stalingrad ziet regenen. Daar had de monteur met dienst indertijd - je raadt het nooit - fragmenten van Wagners 'Walküre' op geplakt. Francis Ford Coppola heeft niks nieuws bedacht.»
- U hebt de voorbije vijftien jaar haast uitsluitend documentaires over de Tweede Wereldoorlog gemaakt. Waarom?
REES «Enkele jaren terug kreeg ik op mijn bord dat ik een stigma plaatste op Duitsland: onderzoek had uitgewezen dat een groot deel van de Britten de Duitsers nog steeds klootzakken vonden, en dat zou mede mijn schuld zijn. Onzin! Uit datzelfde onderzoek was gebleken dat meer dan de helft van mijn landgenoten zich niets kon voorstellen bij het woord Auschwitz. Sindsdien ben ik meer dan ooit van overtuigd: de bevolking móét weten wat er toen gebeurd is. En als een ander daar niet voor zorgt, dan doe ik het wel.»
BBC Two: World War II - Behind Closed Doors