Yiyun Li - Een heel leven later

Geen Chinees of hij is wel getekend door de Culturele Revolutie en de heftige omschakeling naar het kapitalisme erna. In haar verhalenbundel 'Een heel leven later' (Atlas) slaagt Yiyun Li er wonderwel in dat trauma van álle Chinezen keer op keer te vatten in klein, persoonlijk en daardoor extra aangrijpend drama.

In 'Over' krijgt oma Lin 'eervol leeftijdsontslag' uit een staatsfabriek - kortom: ze wordt afgedankt zonder pensioen. Dus probeert ze het eerst als nieuwe vrouw van een oude weduwenaar en dan als verzorgster in een snobinternaat, maar ze blijft even overbodig. In het titelverhaal wacht het koppel Su al een jaar of dertig in stilte op de dood van hun gehandicapte dochter, zodat ze het contact met hun vrienden, hun zoon en elkaar weer kunnen opnemen. In tussentijd trekt meneer Su elke dag naar de beurs, waar een sfeer van vergane glorie hangt. In het aparte en ambitieuze 'Onsterfelijkheid' wordt het lot van een jongen getekend door zijn gelijkenis met Mao. Op het einde 'reinigt' ofte castreert hij zichzelf - we besparen u de details.

Een stevig neveneffect van de snelle veranderingen in China is de duizelingwekkend diepe generatiekloof. Yiyun Li is op haar snedigst wanneer ze het heeft over het contact tussen naar Amerika uitgeweken kinderen en thuis thuisfront. In 'Zoon' bezoekt Han - single, 33, programmeur, homo en in het bezit van een gloednieuw Amerikaans paspoort - zijn moeder in Beijing. Onderweg al walgt hij van de lijst huwelijkskandidaten waarmee ze ongetwijfeld op de proppen zal komen. Hij is niet van plan om iets op te geven: 'Hij houdt van zijn moeder, maar meer nog houdt hij van zichzelf.' In 'Mooi verteld is de dood best een goeie grap'vat een dochter het leven met in tradities vastgeroeste ouders als volgt samen: 'Het is een zware baan om iemands kind te zijn en je kunt hem niet opzeggen.' Die zit.

Yiyun Li gebruikt haar pijlen zuinig en kalm, maar ze schiet raak