arm onder de kerstboom
Zarah: ‘Mijn kinderen zijn mijn prioriteit. Het is mijn droom dat ze uitgroeien tot gelukkige volwassenen’
De 38-jarige Zarah (niet haar echte naam, ze wil liever anoniem blijven) ritselt door het bundeltje papieren dat voor haar ligt. Het zijn schoolrekeningen, een samenscholing van bedragen, rekeningnummers en uiterste betaaldata.
LEES MEER GETUIGENISSEN OVER ARMOEDE
Caro Bridts: ‘Als kind van marginalen dat in een hoerentent woonde, kón ik toch niet deugen?’
Carolien Ottoy: ‘Ik ben als mens niet minder waard dan Marc Coucke. Ik heb evenveel recht op kansen en geluk’
Maxim De Jonge: ‘Ik probeer wat feestelijker te eten. Dan koop ik zo’n doos ovenhapjes - die zijn dan mijn hoofdgerecht’
ZARAH «In de lagere school valt het nog wel mee: daar is de maximumfactuur van kracht. Maar zodra een kind op de middelbare school zit… (Blaast) Het is soms stevig, hoor.
»Ik heb zes kinderen, tussen 5 en 16 jaar. En sinds drie jaar sta ik er alleen voor: toen ben ik gescheiden, na een huwelijk van vijftien jaar. M’n ex-man neemt wel z’n verantwoordelijkheid op. Op zaterdag bijvoorbeeld doet hij de boodschappen voor het gezin. Maar in het leven van alledag beredder ik dus alles. Dat maakt het moeilijk om werk te vinden. Onlangs had ik de kans om in een ziekenhuis aan de slag te gaan, maar dan moest ik ’s ochtends om twintig voor zeven beginnen. Dat lukt gewoon niet als je zes kinderen naar school moet brengen. Momenteel is werken sowieso uitgesloten: ik herstel van een longembolie en een trombose in m’n rechterbeen.»
Zarah ontvangt maandelijks 1.500 euro van het OCMW. Daarvan betaalt ze eerst de huishuur van 750 euro, al recupereert ze daar achteraf via een premie 200 euro van.
ZARAH «De rest besteed ik aan de kinderen. Zij zijn m’n prioriteit, pas daarna kom ik. Zo hoort dat, vind ik. Het is mijn droom dat mijn kinderen uitgroeien tot gelukkige volwassenen met respect voor de wereld, bij voorkeur ook met een diploma en werk (glimlacht).
»Het afgelopen jaar heb ik de stijging van de voedselprijzen heel erg gevoeld. Vorige zaterdag heb ik voor 240 euro boodschappen gedaan. Eten voor een hele tijd, was de bedoeling, maar we zijn nauwelijks een week verder en mijn koelkast is weer leeg. Maisolie kostte vroeger iets meer dan 1 euro, nu iets meer dan 4 euro. Drinkyoghurt? Van 4 naar 7 euro. Dat tikt aan, met zes monden te voeden.
»De hoge energieprijzen hebben een sneeuwbaleffect. De gevolgen zijn niet altijd zichtbaar, maar wel reëel. Een voorbeeldje: in de klas wordt de thermostaat lager gezet, en aan de leerlingen wordt gevraagd om heel warm gekleed naar school te komen. Daardoor moest ik een hoop kleren gaan kopen.
»Ik heb weinig te besteden, maar de kinderen vragen steeds meer. Dat is een moeilijke evenwichtsoefening. Een iPad, een smartphone: het is allemaal zo duur, maar tegelijk wil ik ook niet dat ze op school uit de toon vallen. De oudste kinderen krijgen ook zakgeld: ik wil absoluut vermijden dat hun vrienden voor hen moeten betalen wanneer ze iets eten of drinken.»
Zarah is moslima, maar viert straks wel Kerstmis. Ze scrolt door foto’s op haar telefoon en toont me er twee van haar kinderen: breed lachend poseren ze bij een kerstboom in de stad.
ZARAH «Ik heb toch maar een inspanning gedaan en cadeautjes gekocht. M’n kinderen zijn dol op het feest, en zingen alle kerstliedjes. We vieren het elk jaar, net als Sinterklaas en Pasen, trouwens. Ik ben opgegroeid in Somalië, en op m’n 17de ben ik naar Europa gekomen, eerst naar Scandinavië. Toen al maakte ik er een punt van om de tradities te volgen. Kerstmis staat voor licht: dat kun je toch alleen maar omarmen?
»Op 1 januari laat ik mijn kinderen telkens een brief schrijven. Daarin vertellen ze me hoe hun jaar geweest is. Vinden ze het fijn thuis? Ben ik niet te streng? Wat willen ze graag anders? En op het tweede vel noteren ze hun eigen goede voornemens: hoe willen ze zelf proberen om van het nieuwe jaar iets moois te maken?
»M’n penibele financiële situatie zal blijven, vrees ik. Dat geldt voor iedereen aan de onderkant van de samenleving: het wordt almaar moeilijker. En toch blijf ik strijdvaardig. Mijn ouders zijn gestorven toen ik 16 was, en ik ben in m’n eentje naar Europa gekomen. Dat heeft een krachtige vrouw van me gemaakt. Moed en geduld: dat zijn de eigenschappen die me het meest typeren. En moed en geduld zullen ervoor zorgen dat mijn kinderen het later goed zullen hebben.»