Zomerliefdes (5): Onthaasten met VRT-journaliste Karine Claassen'Ik ben heel intens in wat ik doe. Dat is mijn sterkte, maar het is ook erg vermoeiend
‘Ik heb net een uur gebokst, ik heb die ontlading echt nodig,’ zegt VRT-journaliste Karine Claassen (27). Ze heeft er ook nogal een jaar opzitten. Ze trok in boerkini het strand op, volgde mensensmokkelaars tot in Macedonië en sloeg Fernand Huts met zijn seksistische uitspraken om de oren. Daarna stuurde de VRT haar in de aanloop naar Trumps benoeming opeens naar Amerika en stortte ze zich in een road trip die onvergetelijke televisie opleverde. Tijdens de Nacht van de Vlaamse Televisiesterren ging ze niet voor niets met de prijs voor de Rijzende Ster lopen.
Dezer dagen is deze duivel-doet-al zich raar genoeg aan het settelen. Ze kijkt er zelf ook van op.
Karine Claassen «Het is voor mij nu belangrijker dan vroeger om een thuis te hebben, een plek om naar terug te komen. Tot voor kort had ik die behoefte totaal niet, ik ben altijd een nomade geweest. Ik weet zelfs niet meer in hoeveel verschillende appartementen in Brussel ik heb gewoond, en met hoeveel vreemde mensen ik een keuken heb gedeeld omdat ik weer eens out of the blue ergens terechtkwam. Ik kon ook van het ene op het andere moment naar Berlijn vertrekken als ik daar zin in had. Ik had geen nood aan een ankerpunt, maar de laatste tijd is het wel heel hevig geweest. Ik ben heel intens in wat ik doe. Dat is mijn sterkte, maar het is ook wel heel vermoeiend. Vandaar dat ik nu toch een plek zoek om tot rust te komen.»
HUMO Je hebt toch wel al een thuis gekend?
Claassen «Natuurlijk! Mijn ouders hadden een huis en ik ben daar opgegroeid met heel veel warmte, maar we waren geen traditioneel gezin. Ik kom uit twee werelden: mijn vaderwereld, met familieleden verspreid over heel Limburg, en de wereld van mijn moeder, van wie de hele familie in Congo woont. Bovendien werkte mijn vader voor een ngo in Brussel en zat hij ook weleens in het buitenland, terwijl mijn moeder werkte én regelmatig terug naar Congo ging. Wij hebben allemaal snel geleerd zelfstandig te worden en voor onszelf te zorgen. Ik was zelf ook altijd de deur uit, ik trok erop uit om dingen te beleven en te ontdekken.
»Soms ben ik weleens jaloers op mensen met een traditionele basisfamilie, zeker nu mijn vader er niet meer is (hij is onlangs overleden aan kanker, red.).»
HUMO Heeft hij je nog je Ster in ontvangst zien nemen?
Claassen «Nee. Maar wat ik echt jammer vind, is dat hij ‘Dwars door Amerika’ niet gezien heeft. Het was voor het eerst dat ik trots was op iets dat ik had gemaakt. Toen heb ik wel even gevloekt.»
HUMO Je bent nog maar vijf jaar bezig. Had je gedacht dat je zo snel zo ver zou staan?
Claassen «Nee. Ik had tijdens mijn stage bij ‘Terzake’ wel al heel snel het gevoel: ‘Ik wil per se reportages maken.’ Omdat ik er niet van hou om rond de pot te draaien, heb ik dat ook gezegd: ‘Met alle respect, maar ik denk dat ik meer naar buiten moet. Zien jullie het zitten dat ik meega met de journalisten?’ Ik wou echt niet in dat gebouw zitten. Gelukkig stootte ik steeds op mensen die in mij geloofden, maar ik nam wél altijd het initiatief. Ik weet nog dat ik op de eerste dag op de VRT Lieven Verstraete zag. Die was untouchable voor mij, maar op zo’n moment zeg ik tegen mezelf: ‘Komaan, Karine, je gaat toch niet zo’n meisje zijn die daarvoor bibbert?’ En dus ben ik op hem afgestapt en heb ik gezegd: ‘Heb je iets nodig?’ Achteraf heeft hij me gezegd dat hij daarvan zeer gecharmeerd was.»
HUMO Je zegt nu wel dat je zeker wist dat je reportages wilde maken, maar als kind wilde je Martine Tanghe worden.
Claassen «Ik deed haar na, ja. Maar ik deed iederéén na. Ik was een podiumbeest, een aandachtsjunk. En mijn vader vond het belangrijk om naar ‘De zevende dag’ te kijken en ‘Het journaal’. Dus deed ik de presentatrice na.»
undefined
'Als kind was ik een podiumbeest en een aandachts-junk. Terwijl mijn vader naar 'Het journaal' keek, deed ik Martine Tanghe na'
HUMO Was je vader moeilijk te imponeren?
Claassen «Mijn vader was nogal carré – hoekig. Mijn moeder is losser: niet zagen, een beetje peper in je gat en doorgaan. Ook als ik tranen liet, was ze zo: ‘Get yourself together. Wij wenen niet.’ Je hebt gezinnen waar kinderen in een warme cocon zitten en bevestigd worden in al hun emoties. Ik vind het goed dat het bij ons zo no-nonsense was, maar nu mijn vader gestorven is, ben ik wel een beetje aan het zoeken hoe ik met mijn verdriet moet omgaan. Zijn dood heb ik geaccepteerd, maar… Hoe hij mijn moeder heeft leren kennen, weet ik bijvoorbeeld niet precies. Ik had toch graag nog eens met hem kunnen praten.»
HUMO ‘Dwars door Amerika’ zit vol emotie. Je hebt een heel persoonlijke aanpak.
Claassen «Ja, daar hou ik van. Wat Tom Waes maakt, vind ik ook heel mooi, omdat hij zo betrokken is. In Amerika wilde ik niet met de mensen praten als ‘de interviewer’, ik wilde een gesprek zoals op café. Als ik met iemand praat, zoek ik altijd een zekere chemie tussen mij en mijn gesprekspartner. Ik wil een echte connectie. Smalltalk is aan mij niet besteed.»
HUMO Je raakt mensen ook aan, knuffelt ze – iets wat ik bijvoorbeeld Rudi Vranckx niet snel zie doen.
Claassen «Knuffel ik zo veel? Dat is in ieder geval niet omdat ik denk: ‘Er moet nodig meer in beeld geknuffeld worden.’»
HUMO Toch is dat wat er gebeurt als je een reportage persoonlijk aanpakt.
Claassen «Dat hangt ervan af. Ik ben iemand van aantrekken en afstoten. Als ik het niet voel, dan hoeft het voor mij niet.»
HUMO Tijdens je interview in Atlanta met Niki, een jonge, zwarte moeder die haar kinderen in de tuin met wapens leert schieten bij wijze van zelfverdediging, hing haar dochtertje onafgebroken rond je nek.
Claassen «Ja, maar dat kind was helemaal aan mij gewend. Ik had bijna de hele dag bij Niki en haar dochters in de auto doorgebracht. Ze draaide keiharde hiphop, waar ik ook gek op ben. Het hele idee van ‘ik moet opletten want misschien kan ik hier iets van gebruiken’, of ‘ik moet misschien een voorgesprek doen’, heb ik toen laten varen. Ik heb me gewoon in het moment ondergedompeld.»
HUMO Je bent met hen meegegaan naar de schietclub. Je hebt ook een paar keer geschoten, maar daarna ben je weggelopen. Toen Niki je vroeg wat er scheelde, zei je: ‘Dat jullie mensen neerknallen, zelfs al zijn ze hier van papier, en ondertussen lachen en grappen maken, dat kan ik niet aan.’ En toen rolden er tranen over je wangen.
Claassen «Ik heb heel lang getwijfeld of ik dat moment er wel in wilde.»
HUMO Omdat jij zo bent opgevoed: geen tranen.
Claassen «Precies. Zoiets intiems delen doe ik eigenlijk alleen maar in heel beperkte kring. Maar die dag met Niki en haar kinderen was zo intens geweest. Het was de eerste dag dat we filmden, wat op zich al heftig was, maar ik denk dat de gesprekken over racisme die ik met haar heb gevoerd, bij mij van alles in beweging hebben gezet. ‘Hier zou je voor blanke mannen niet méér zijn dan een zwarte met een vagina,’ zei ze, ‘of iemand die zijn rotzooi mag opruimen.’ Ik denk dat de knal van mijn eerste schot op de schietbaan daarna alle emoties van die dag losmaakte.
»Ik praat zelden over racisme, maar het is iets waar ik heel boos van kan worden, echt onwel… Het idee dat mensen je puur omwille van je huidskleur klasseren. In Amerika vóélde ik bij momenten dat ik veroordeeld werd.»
undefined
''Ik heb er geleerd dat ik niet altijd sterk hoefde te zijn, dat het goed was dingen los te laten.' Op weg voor 'Dwars door Amerika'
undefined
HUMO Bij de grens ben je meteen al drie uur ondervraagd.
Claassen «Ja, omdat ik in Molenbeek heb gewoond – aan het kanaal tussen alleen maar Vlamingen, maar weten zij veel. Ik werd er bij aankomst uitgepikt en ben ondervraagd: ‘Spreek je Arabisch? Ben je in Afghanistan, Syrië of Irak geweest?’ Maar wat me veel meer stoorde, was dat ik onderweg regelmatig merkte dat mensen niet meteen met me wilden praten vanwege mijn huidskleur, en soms zelfs letterlijk zeiden: ‘Ik heb een probleem met zwarte mensen.’ Vanwege die recente geschiedenis met de slavernij leeft dat daar nog zó hard, ik ben daar echt van geschrokken. Op sommige plaatsen in Texas leven mensen opgedeeld per kleur, allemaal in hun eigen wijk.
»Dat schot en mijn tranen zijn een cruciaal moment geweest. Ik was in Amerika aangekomen met het gevoel: ‘Oké Karine, doe het, je kunt het, je weet dat je sterk bent.’ Door dat schot brak ik even, maar merkte ik ook dat ik niet altijd sterk hoefde te zijn, dat het goed was dingen los te laten.
»(zakt onderuit en zucht) Ik heb net een uur gebokst. Ik heb die ontlading echt nodig. De laatste maanden zijn zo hectisch geweest. Ik zat soms tot zes uur ’s ochtends te monteren en leefde op koffie. Ik wilde per se over alles meebeslissen. Ik heb ook alle muziek gekozen, want daar ben ik heel gevoelig voor. Het moest juist zijn, kloppen met hoe de wereld daar aanvoelde. In heb onderweg in Amerika heel veel naar Johnny Cash en Mazzy Star geluisterd, en veel andere countrymuziek die ik daar ontdekt heb. Ik vroeg in elke regio waar ik kwam aan de mensen naar welke muziek ze luisterden en heb ook veel nummers genoteerd die ik in stomme diners hoorde, omdat ze zoveel zeiden over de sfeer daar.»
HUMO De VRT heeft je van de ene op de andere dag naar Amerika gestuurd. In de voice-over zeg je aan het begin van de reeks: ‘Onze aanpak is: we zien wel.’ Dat moet je wel durven.
Claassen «Wat had ik te verliezen? En sinds mijn papa gestorven is, denk ik helemaal: ‘Je hebt maar één leven, smijt je!’»
De klik met Goens
HUMO Je hebt heel lang intensief gedanst – je overwoog zelfs een danscarrière, nadat je een tijd bij het Leuvense productiehuis fABULEUS gedanst had. Je zegt dat de dans je heeft gevormd: je hebt er leren improviseren.
Claassen «Klopt. En hoe beter ik dat kon, hoe sterker ik me voelde. Ik heb echt moeten zoeken naar een manier om oké te zijn met mezelf, met mijn lichaam en mijn hoofd. Ik had een heel ander lichaam dan de andere danseressen, ik had ronde billen en kwam uit de hiphopwereld. Dat heb ik allemaal leren plaatsen.»
undefined
'Soms vraag ik me af of ik niet beter een beetje méér een pleaser zou zijn, maar het is voor mij iets tegennatuurlijks. Vandaar dat ik bij heel wat mensen niet in de smaak val'
HUMO Daarvóór had je een tijd je haar gesteild en meed je de zon, om je huid zo licht mogelijk te houden.
Claassen «In het begin van de middelbare school heb ik echt geprobeerd om erbij te horen. Dat wil elke puber, denk ik. Ik had toen ook al een grote mond en kwam zelfzeker over, maar ik heb heel lang weinig zelfvertrouwen gehad. Eerlijk gezegd is dat podium lange tijd een mooie façade geweest – ik vluchtte in de repetities en producties. En al dansend ben ik mijn anders zijn als een voordeel gaan zien: ‘Ik spring eruit. Ik val op!’ Op den duur was ik zelfs blij met mijn billen en mijn krullen.»
HUMO Je auditie bij fABULEUS, en daarna bij de prestigieuze Experimental Academy of Dance in Salzburg, heb je zonder medeweten van je ouders gedaan.
Claassen «Voor mijn ouders was dans een hobby, ze wilden absoluut dat ik ging studeren. Nu, mijn moeder wist volgens mij wel van mijn stiekeme ondernemingen, maar ze zei niks omdat mijn pa best wel streng was. Maar ook zij wilde dat ik voor mijn studies koos. Ik was haar enige dochter en zij was zelf heel graag naar de unief gegaan.
»Mijn ouders hebben ook lang niets van mij gezien.»
HUMO Waarom niet?
Claassen «Omdat ik hen nooit uitnodigde, ik weet niet waarom. Ik zag wel dat de andere dansers hun hele familie naar de première vroegen, maar ik dacht altijd: ‘Nee, dat is iets van mijzelf.’ Na verloop van tijd heb ik hen toch eens gevraagd, en toen hebben ze met grote ogen zitten kijken. Dat was een mooi moment.»
HUMO Heeft je vader nog de reportages gezien die je voor ‘De afspraak’ hebt gemaakt?
Claassen «Min of meer. Hij lag al op palliatieve zorgen en zelfs toen zei hij, als hij iets had gezien, vaak nog: ‘Je had daar en daar toch een beetje kritischer moeten zijn.’ (lacht) Maar naar het schijnt heeft hij achter mijn rug wel over mij gestoeft.»
HUMO Je staat heel positief in het leven. Je gaf aan het einde van ‘Dwars door Amerika’ Donald Trump zelfs het voordeel van de twijfel. Ben je iemand die blijft hopen tegen beter weten in?
Claassen «Wat ik daar toen mee bedoelde, was: ‘Ik weet het gewoon niet.’ Dat meende ik ook. Als ik toen had geweten wat Trump sindsdien allemaal heeft gedaan, had ik misschien een ander einde gemaakt. Maar mijn basishouding is: ‘Ik leef maar één keer. Komaan, we maken er wat van.’ Ik kan heel kritisch zijn, heel bang ook, maar ik ben geen doemdenker. Ik ga altijd op zoek naar hoop. Anders kom je toch niet verder?»
HUMO Knap.
Claassen «Vind je? Ik kan gewoon niet anders. Ik volg graag mijn eigen pad. Toen ik aan de filmschool journalistiek studeerde, trok ik al de baan op met mijn eigen camera. Nogal wat leraren namen me dat kwalijk, omdat ik het uitgestippelde parcours niet volgde. Ik wilde daarover met hen in discussie gaan, maar daar stonden ze niet echt voor open.»
undefined
'Ik vind het goed dat het bij ons thuis zo no-nonsense was, maar nu mijn vader gestorven is, ben ik wel een beetje aan het zoeken hoe ik met mijn verdriet moet omgaan'
undefined
HUMO Volgens mij stroomt er weerbarstig bloed door je aderen. De eerste keer dat je in Congo was, stond je grootmoeder je tegen alle regels in op het tarmac op te wachten.
Claassen (lacht) «Zij is geen vrouw die zich door wat dan ook laat tegenhouden. Mijn mama ook niet. Zij heeft in Congo een naaiatelier opgezet dat schoolkostuums maakte voor arme kinderen. Als ze wist dat er in de gevangenis iemand zat te verhongeren, onderhandelde ze net zo lang met de gevangenisdirecteur tot ze binnen mocht om hem eten te geven. Ik heb foto’s van mijn mama, omringd door alleen maar stoere mannen die haar op handen dragen. Ze is een heel trotse vrouw, die zich nooit laat kennen. Binnen haar stam heerst een matriarchale cultuur: de vrouwen hebben het op elk gebied voor het zeggen.
»Mijn moeder is ook over en weer blijven gaan, ze heeft niet alleen ons opgevoed, maar ook ‘haar kinderen’ in Congo – ook financieel. Ik ben heel blij dat ik heb gezien waar zij geboren is. Sindsdien heb ik een diep besef van waar ik vandaan kom.»
HUMO Je bokst om af te kicken van de stress. Ga je niet op vakantie?
Claassen «Ik ben een week gaan uitrusten in Spanje, in het huis van de familie van mijn vriend.»
HUMO Wat doet je vriend?
Claassen «Hij werkt ook in de mediasector, maar hij heeft een totaal ander karakter dan ik. Hij is één en al ratio en rust, terwijl ik onstuitbaar ben en altijd mijn buik volg. Compatibeler bestaat niet (lacht).
»Nu, voor een echte vakantie ga ik meestal ver weg. Ik zou graag vaker naar zwart Afrika gaan. Ik hou van alles daar: de geuren, de mensen, de woeste natuur... Mijn moeder is voor een stuk Zambiaans, en Zambia schijnt ook een prachtig land te zijn. Dat wordt mijn volgende doel.
»Ik ben ook een keer naar Thailand geweest, maar daar ga ik nóóit meer naartoe. Azië is niks voor mij, ik heb daar echt een trauma aan overgehouden. Dan pas ik nog beter in Latijns-Amerikaanse landen. Ik hou van leven op straat, muziek, dansen, en het ritueel van samen aan tafel zitten. En dan kom ik aan in Thailand en word ik meteen berispt omdat ik niet netjes in de rij sta. Ik voelde me ook een reus tussen al die kleine mensen. En ze zijn daar allemaal zo gedienstig en onderdanig. ‘Buig toch niet voor mij,’ dacht ik de hele tijd. Ik snap dat niet, dat pleasen. Ik kan dat helemaal niet. Soms vraag ik me wel af of ik niet beter een beetje méér een pleaser zou zijn, maar het is voor mij iets tegennatuurlijks. Zodra er naar mijn gevoel in de chemie met iemand iets niet klopt, stap ik op. Met als gevolg dat er ook heel wat mensen zijn bij wie ik niet in de smaak val.»
HUMO Met Eric Goens klikt het wél. Voor zijn productiehuis Het NieuwsHuis ga je nu een programma maken dat je helemaal zelf draagt.
Claassen «Ja. Begin 2018 zenden we het uit.»
HUMO Je bent door verschillende productiehuizen benaderd. Waarom koos je voor Goens?
Claassen «Hij zei dat hij ‘Dwars door Amerika’ heel mooi vond, maar hij had ook kritiek. Dat prikkelde me: van een interviewer als Eric kan ik veel leren, denk ik.»
HUMO Mag je al iets over je programma vertellen?
Claassen «Ik dompel me zes maanden lang onder in één biotoop – niet in het buitenland, maar hier. Ik ga diep in op een thema dat wel maatschappelijk relevant is, maar niet gebonden aan de actualiteit.»
HUMO Vind je het niet eng om nu al een heel programma te moeten dragen?
Claassen «Nee, dat voelt goed. (Denkt na) Ach, ik wil me nu eigenlijk geen duizenden vragen stellen, ik wil er gewoon aan beginnen. We gaan volgende week rustig starten. Ik kan niet wachten.»