Coronavirus
Zorgen in Israël: breekt de deltavariant nu ook door bescherming Pfizer-vaccin?
Het coronavaccin van Pfizer beschermt maar voor zo’n 70 procent tegen infectie met de extra besmettelijke ‘deltavariant’ van het virus. Dat hebben Israëlische wetenschappers vastgesteld.
Wel blijkt het vaccin gelukkig nog uitstekend te beschermen tegen ernstige ziekte en ziekenhuisopname. Niettemin wil Israël onder meer de net afgeschafte ‘groene’ coronapassen – de Israëlische versie van de CovidSafe-app – weer invoeren, om het virus de pas af te snijden.
De nieuwe cijfers, die experts van de Hebreeuwse Universiteit zondagavond bekendmaakten, bevestigen dat de deltavariant een stuk ‘ongrijpbaarder’ is voor vaccins dan eerdere varianten. Vóór opkomst van de variant was het vaccin in Israël nog 94,3 procent effectief tegen besmetting. In juni was dat nog maar 64 procent. In Israël zijn nu al bijna alle besmettingen van het delta-type.
Geen paniek, reageert de Nederlandse viroloog Marion Koopmans (Erasmus MC) desgevraagd: het vaccin beschermt nog altijd tegen ziekte. Maar de cijfers onderstrepen wel dat de deltavariant makkelijker stilletjes kan rondgaan dan de eerdere varianten. “Zeker in een nog maar gedeeltelijk beschermde bevolking. Dat maakt de vaccinatiecampagne nog meer een race tegen de klok”, aldus Koopmans.
Minder zonnig
Al met al zou het succesvolle Pfizervaccin 60 tot 80 procent effectief zijn tegen infectie met het virus, berekenen de Israëlische wetenschappers. Dat is aardig in lijn met Britse bevindingen: tegen milde ziekte door de deltavariant, beschermt het Pfizervaccin 78 tot 93 procent, terwijl dat eerst meer dan 90 procent was. Tegen ziekenhuisopname beschermt het vaccin nog ongeveer net zo goed als eerst, aldus de Britten.
Minder zonnig zijn de cijfers van het AstraZenecavaccin, en van vaccins na maar één prik. Zo werkt AstraZeneca tegen infectie met de nieuwe variant voor 67 procent (dat was: 74 procent). Na één prik AstraZeneca is men tegen de deltavariant maar zo’n 30 procent beschermd (voorheen: 49 procent) en na één dosis Pfizer is de bescherming 36 procent, in plaats van de eerdere 47 procent.
Wringen
Een boel cijfers, die bij elkaar aangeven: het virus wringt en wriemelt en doet zijn best om door de vaccins heen te breken, door zijn stekeltjes telkens een beetje aan te passen. De vaccins staan overigens nog wel riant voor: één prik Pfizer beschermt al voor 94 procent tegen ziekenhuisopname.
In Israël zint men inmiddels op een nieuwe tegenzet. Zo overweegt men te proberen als derde prik een dosis Modernavaccin toe te dienen. Het dagende inzicht in de immunologie is dat de verschillende merken vaccins bij elkaar opgeteld net een wat bredere bescherming kunnen geven.
Wat betekent: 70 procent beschermd?
Bij de vaccinwerkzaamheid buitelen de percentages over elkaar heen. Zulke getallen staan doorgaans voor: het percentage mensen dat in een onderzochte groep beschermd blijkt door het vaccin, ten opzichte van een niet gevaccineerde groep. Bij onderzoek van het vaccin van Janssen bijvoorbeeld werden er van de 20.000 gevaccineerden 116 mensen ziek, en van de 20.000 mensen die een placeboprik kregen 348. De werkzaamheid was dus 67 procent: 348 min 116, gedeeld door 348.
Zo’n percentage kan uiteraard verschillen per onderzochte groep en hangt af van waarnaar men kijkt. Het Janssenvaccin bleek in de VS beter te beschermen dan in Zuid-Afrika, en beschermt voor zo’n 85 procent tegen ‘ernstige ziekte’, een andere uitkomstmaat.
(VK)
