‘Arcadia’ had de slechtste start uit de recente tv-geschiedenis, maar er zijn verzachtende omstandigheden

Over ‘Arcadia’ lijk je alleen maar in superlatieven te kunnen spreken: de duurste Vlaamse serie aller tijden beleefde immers ook de slechtste start uit de recente geschiedenis. Als we de cijfers van de eerste afleveringen van zondagavondseries op Eén uit de afgelopen vier jaar op een rij zetten bengelt het sf-drama helemaal onderaan, met een score waarmee je in de fictieve toekomstmaatschappij uit de reeks vast verplicht zou worden om het openbaar vervoer te nemen of je dagen te slijten in een klein, donker appartement.

Er zijn verzachtende omstandigheden voor de mindere prestatie. Ten eerste is er de concurrentie van ‘De mol’, waarvan de eerste aflevering zondagavond helemaal overlapte met die van ‘Arcadia’. De afgelopen jaren hebben bewezen dat oog in oog staan met de hit van Play4 geen cadeau is: ‘Lost Luggage’ (781.296) begon in 2022 ook tegelijk met ‘De mol’ en moest in vergelijking met de finale van ‘Twee Zomers’ (1.046.443‏) een week voordien meteen flink inleveren.

Zelfs een hit als ‘Undercover’ (1.244.359) was niet immuun voor enig gemol: het eerste seizoen daarvan ging in 2019 van start enkele weken voor Gilles De Coster en co. hun opwachting maakten, maar kreeg meteen een stevige oplawaai (842.918‏) toen ‘De mol’ aftrapte. De enige uitzondering de voorbije jaren was ‘GR5’ (1.113.403), maar de première daarvan viel natuurlijk op een moment dat heel Vlaanderen weinig anders te doen had dan tv-kijken: op zondag 22 maart 2020 hadden de zenders met ‘GR5’, ‘De mol’, ‘Blind getrouwd’ en ‘Twee tot de zesde macht’ zelfs vier programma’s die boven het miljoen gingen.

Je kunt je afvragen in hoeverre het verstandig was om ‘Arcadia’ - een reeks die niet alleen duur is maar als anti-utopische sf-serie ook een hoge instapdrempel heeft - tegenover een blockbuster als ‘De mol’ te zetten. In 2021 pakte de VRT het bijvoorbeeld anders aan. Toen kwam het tweede seizoen van ‘Beau Séjour’ bijna twee maanden voor ‘De mol’ op het scherm en was er maar twee weken lang een overlapping. Nadat de in de Vlaamse fictie zo geplaagde Gène Bervoets het mysterie rond zijn eigen dood had opgelost, begon ‘Flikken Maastricht’, een Nederlandse titel waarvan het belang veel minder groot was.

Dat ‘Arcadia’ krap de helft van het aantal kijkers van ‘Black Out’ haalt, komt ook doordat de cijfers in het algemeen de voorbije jaren gedaald zijn: de tijd dat je op zondagavond op Eén met eender wat - ‘Grenslanders’, om maar iets te zeggen - los boven het miljoen ging lijkt definitief voorbij. Uitgesteld kijken heeft ook aan belang gewonnen, zeker voor fictie, een genre dat makkelijker in te halen is dan pakweg ‘De mol’. De eerste aflevering van ‘Lost Luggage’ kwam een jaar geleden na een week bijvoorbeeld alsnog boven het miljoen uit (1.005.763).

Maar ook al kun je het relativeren, de score van ‘Arcadia’ is erg laag en het livecijfer blijft een belangrijke indicatie. De eerste aflevering van elke reeks uit de lijst kreeg in uitgesteld kijken immers nog een boost, en degene die live al goed scoorden vaak nog het meest: ‘Chantal’ ging van ruim een miljoen naar 1.331.119, ‘1985’ van 973.734‏ naar 1.293.491 en ‘Black Out’ eindigde op 1.520.046 kijkers. Dat ‘Arcadia’ nog kijkers bij zal winnen staat dus vast, maar de kans dat er aan de onderlinge verhoudingen veel zal veranderen is klein.