video'Bulletproof'
Bekijk hier de hallucinante docu ‘Bulletproof’: ‘De Amerikaanse oplossing voor schietpartijen op school? Kogelwerende schoolborden’
Eindelijk komt er, nu ja, schot in de zaak: de Amerikaanse senaat heeft vorige week een akkoord bereikt over een strengere wapenwetgeving. In het land, dat meer vuurwapens dan inwoners telt, vielen dit jaar al meer dan 250 doden en 1.000 gewonden bij mass shootings, zoals vorige maand in een basisschool in Texas, waar een 18-jarige schutter 21 mensen doodschoot, onder wie negentien kinderen van 9 tot 11 jaar. Todd Chandler, docent aan de filmafdeling van het Brooklyn College in New York, maakte een subtiele documentaire over het wapengeweld in zijn land.
TODD CHANDLER «Ik leef in New York, in een bubbel dus. Niet dat het daar niet kan gebeuren, maar deze vorm van geweld doet zich toch vooral voor in witte voorstedelijke gebieden. Toen ik in 1999 les begon te geven, vond net het bloedbad in de Columbine High School plaats. Toch is het lang iets abstracts gebleven voor mij. Tot ik in 2015 een gesprek opving tussen enkele studenten over zo’n schietpartij. Niemand klonk verrast, alsof dat nu eenmaal gebeurt in Amerika. Rond dezelfde tijd vertelde een vriend me dat zijn broer, een ex-marinier, workshops gaf in scholen over hoe docenten en leerlingen een schietpartij kunnen overleven. Toen is het idee voor deze film beginnen te kiemen.»
HUMO Het is geen optimistische film geworden. Hij laat subtiel zien hoe Amerikanen geweld vooral met geweld bestrijden. En hoe ze zelfs in mass shootings een economische opportuniteit zien, met name voor de wapenindustrie.
CHANDLER «Er is inderdaad iets fundamenteel kapitalistisch aan hoe Amerikanen hun problemen aanpakken: ‘Wat kunnen we kópen om dit op te lossen?’ Ik bezocht bijvoorbeeld een bedrijf dat kogelwerende schoolborden maakt. Volgens hun CEO vormen de kogels het probleem. Door dat gevaar in te perken, dacht hij het probleem op te lossen. Erg kortzichtig natuurlijk, want zo raakt hij niet aan de oorzaken, zoals white supremacy.»
HUMO In de film zien we een jonge vrouw die oprecht bezorgd besluit kogelvrije truien te ontwerpen, maar uit geldgebrek overweegt ze om voor de productie ervan met een wapenproducent in zee te gaan. Perverser kan haast niet.
CHANDLER (knikt) «Meestal kun je de voorstanders van een harde aanpak rechts van het politieke spectrum situeren. Maar dit is een slimme, ambitieuze jonge vrouw die haar truien ook aan Black Lives Matter-demonstranten wil aanbieden om ze tegen het politiegeweld te beschermen. Dan ben je niet rechts, hè?
»Kijk, ik ben geen expert, maar een kunstenaar. Mijn film is geen vorm van onderzoeksjournalistiek, maar een artistieke reflectie op angst, kapitalisme, mannelijkheid, veiligheid en beveiliging in en rond scholen in Amerika. Ik heb me ervoor gehoed de militarisering van de scholen te veroordelen, want dan wordt een film propaganda en is hij niet interessant meer.»
HUMO De film is inderdaad geen pamflet, hij observeert vooral. Maar toch: wat zou uw antwoord op de mass shootings zijn?
CHANDLER «Massaschietpartijen zijn het gevolg van alles waarop het ontstaan van Amerika is gefundeerd: vrije wapendracht staat in onze grondwet gebeiteld, het geweld zit diepgeworteld. Nu, inmiddels is duidelijk dat meer vuurwapens of meer politie in de scholen géén oplossing bieden. Door de wapenverkoop te beperken zullen er zeker minder schietpartijen zijn, maar er is niet één oplossing.»
HUMO U geeft zelf les. Bent u soms bang?
CHANDLER «Kijk, ik ga de horror van zo’n schietpartij zeker niet minimaliseren. Maar de aandacht ervoor is disproportioneel. Zelfmoord door een vuurwapen komt véél vaker voor, maar daar hoor je amper iets over. In de film zegt een wiskundeleraar dat de kans dat je tijdens je lunchpauze door een auto wordt gegrepen vele malen groter is. Alleen, zo’n statistiek haalt het nieuws niet. Ook dat heb ik willen aangeven: hoe de mediaberichtgeving mee de angst voedt.»
