België-Frankrijk: 2-3 ‘De Fransen schiepen er een sadistisch genoegen in de Belgische strot beetje bij beetje dicht te knijpen’

Vijfenveertig minuten lang lieten Mbappé & co de Belgische ploeg in de waan dat ze beter was. Frankrijk-België was het verhaal van een Frans niet willen in de eerste helft, en een Belgisch niet kunnen in de tweede. Weer iets dat afgevinkt kan worden: de Rode Duivels van Roberto Martínez zullen ook de Nations League niet winnen.

‘Wat een pijnlijke tweede helft’, besloot VTM-commentator Jan Dewijngaert met een voor zijn doen behoorlijk rake vaststelling toen het 2-3 werd voor de Fransen en de steekkaarten met nietszeggende ditjes en datjes al lang op waren. Of hij het over zijn eigen prestatie of die van de Rode Duivels had, liet hij in het midden, maar dat maakte weinig uit: kloppen deed het sowieso. Tien, honderd, dúízend keer pijnlijker nog was het beeld van Roberto Martínez voor de microfoon van Gilles De Bilde. ‘Hoe verklaart u deze pijnlijke tweede helft, coach?’ stelde De Bilde de enig mogelijke vraag. Martínez zocht naar antwoorden, maar vond ze niet. Zijn lippen bewogen, maar de bondscoach - meer een geslagen hond dan een trotse Catalaan - raakte niet uit zijn woorden. Taal verbrokkelde tot onsamenhangende klanken. Klanken die onvertaalbaar bleken voor de ondertitelaars, want het tekstbalkje onderaan in beeld bleef een paar keer akelig lang leeg. Omdat uit de brokstukken weinig op te maken viel. Omdat het geen taal meer was. Omdat Martínez uitgepraat is?

België speelde een prima eerste helft. Dáchten we. 2-0 bedroeg halfweg de voorsprong, tegen een regerend wereldkampioen die zich presenteerde zoals we dat van haar ondertussen gewoon zijn: lafhartig afwachtend. Of lui. Of arrogant. Of dat allemaal samen. In ieder geval: toen de Fransen na de pauze beetje bij beetje de Belgische strot dichtknepen, en er een sadistisch genoegen in leken te scheppen hun tegenstanders spartelend ten onder te zien gaan, voltrok zich een ommekeer zoals de Rode Duivels er al eens één hadden meegemaakt, op het WK tegen Japan, maar dan nu in hun nadeel. Drama van de bovenste plank was het, wat niemand die ernaar keek ooit nog uit zijn geheugen gewist krijgt.

‘Verkeerde tactiek!’ fulmineerde Jan Mulder achteraf. Maar wie bij de Belgen een tactisch verschil met de eerste helft heeft gezien, mag het altijd komen uitleggen. ‘De Fransen zetten geen druk, dan kan iederéén opbouwen’, vielen bij Marc Degryse wel de schellen van de ogen. Met dat mea culpa veegde hij zijn eerdere lof krachtig van tafel: België speelde een goede eerste helft, maar alleen omdat de Fransen het toelieten. Een half snipperdagje later zetten Kylian Mbappé & co wél druk, en wist geen Duivel nog wat hij daar in Turijn liep te doen. Youri Tielemans raakte geen bal meer goed, verdedigers riepen om hun moeder, zelfs Axel Witsel struikelde over het ronde ding, en ook bij Kevin De Bruyne was het vat af. Een wederom teleurstellende Eden Hazard werd stiekem gewisseld, en niemand miste hem. ‘Ze zijn vergeten te counteren!’ bleef Mulder maar foeteren, terwijl Romelu Lukaku zich wel degelijk knullig te pletter had gecounterd. Want zo sterk Big Rom voor de pauze leek, zo onbeholpen was hij erna. Nu België ook de Nations League niet zal winnen, mag de olifant in de kamer stilaan worden benoemd: voor het derde toernooi op rij gaf de Belgische topschutter aller tijden, z’n fraaie doelpunt ten spijt, finaal niet thuis wanneer het om de prijzen gaat.

Eén keer nog gloorde er hoop: toen diezelfde Lukaku de 3-2 tegen de Franse touwen trapte en de vorige alinea voor altijd ongeschreven zou zijn gebleven. Helaas, Lukaku stond buitenspel. In hun commentaarhokje begrepen Jan & Gilles maar niet waarom de scheidsrechter geen oogje dicht kon knijpen voor iets wat toch maar een béétje buitenspel was geweest, zoals ze eerder als volbloed supporters ook hun oogkleppen hadden opgezet voor de penaltyfout van Tielemans. Zelfs toen de VAR het onweerlegbare bewijs leverde, bleven ze zoeken naar medeplichtigheid van Antoine Griezmann, de wellicht over zijn eigen voeten gestruikelde Fransman. Of naar hun perskaart, dat kan ook.

‘Mathematisch kan het nog.’ Er is een tijd geweest dat de Belgische voetballiefhebber zich aan dit zinnetje vastklampte als België weer eens naast kwalificatie voor een groot toernooi dreigde te grijpen. Vervang kwalificatie door het winnen van een prijs, en het zinnetje is weer actueel. Want zoals het België van Martínez’ voorgangers zich uiteindelijk nooit kwalificeerde, wonnen zijn Rode Duivels nog steeds geen prijs, laat staan dat ze al een finale bereikten. Het kán nog, over een jaar op het WK in Qatar. Maar dat is alleen maar theorie. Aannemelijker is dat deze afgang de genadeklap is waarvan deze ploeg niet meer herstelt, al betekent ze níet het afscheid van een generatie, zoals nu overal zal worden rondgetoeterd. Om de simpele reden dat die generatie niet bestaat. Of wil er iemand Thibaut Courtois, De Bruyne of Lukaku nu al weg?

Zondagmiddag voetbalt België om het brons tegen Italië, de Europees kampioen die dat alleen maar werd omdat Lukaku in de kwartfinale van het EK een paar keer vergat te scoren - hét noodlottige kantelpunt voor deze Belgische ploeg. ‘Zelfs als je wint zondag,’ sprak Degryse nog berustend, ‘trek je dit niet recht.’ Hij heeft gelijk: dit België verliest altijd zondag.