televisie★★★☆☆
‘Black Crab’ is precies een hallucinante versie van de Elfstedentocht met vastgevroren lijken
Om een apocalyptische oorlog te eindigen en haar dochter te redden, gaat een soldaat op een wanhopige missie om met een topgeheime vracht een bevroren zee over te steken. Ziedaar de pitch van ‘Svart krabba’ ofte ‘Black Crab’, een Zweedse actiefilm die zich onlangs met z’n grijpscharen in de top 10 van meest bekeken titels op Netflix heeft ingegraven.
Geen idee wat zoiets met ú doet, maar voor ons volstaat zo’n omschrijving (en dan vooral die intrigerende allusie op een bevroren zee) om ons met een brede grijns en nét niet uiteenbarstend van voorpret voor het scherm plaats te doen nemen. Viel dát even tegen: in plaats van de knetterende men on a mission-fun waarop we ons hadden verheugd, schotelt de debuterende Zweedse regisseur Adam Berg ons (althans in het begin) een reeks teneerdrukkende beelden van een post-apocalyptische beschaving voor.
Hoge zwarte rookkolommen boven een in puin geschoten stad. Een woontoren waarin één of ander hypersonisch wapen zó’n groot gat heeft geslagen dat het gebouw op een rechthoekige donut lijkt. Op straat staan enkele overlevenden verkleumd rond een vuurtje, onder een viaduct bungelen de lichamen van gelynchte deserteurs. Nou, leuk hoor, om uitgerekend nú een film te zien die het doemgevoel, waarmee we nu al enkele weken in onze keel en in onze borstkas rondlopen, nog wat verder aandikt!
Wat die beelden extra dreigend en angstaanjagend maakt, is dat de scenaristen ons heel bewust in het duister laten tasten over wat er precies aan de hand is. Zijn de Russen binnengevallen? Is er een burgeroorlog uitgebroken? Is er sprake van een buitenaardse invasie? Eén ding weten we wél: de goeien hebben nog één laatste kans om de oorlog te winnen, maar dan zullen zes uitverkoren soldaten, onder wie een verbeten Noomi Rapace, erin moeten slagen om twee geheimzinnige pakjes achter de vijandelijke linies af te leveren in een onderzoeksbasis op het eiland Ödö. Klein detail: omdat de hele archipel voor het eerst sinds 37 jaar bedekt ligt met ijs, zullen de zes soldaten de hele afstand op schaatsen moeten afleggen - in het donker nog wel!
De licht hilarische melding dat Noomi en haar zwaarbewapende metgezellen hun missie al schaatsend zullen moeten volbrengen, deed ons terstond herademen: ha, dit ruikt dan toch naar fun! Onderweg stoot het zestal uiteraard op diverse obstakels, zoals vervaarlijk krakend ijs, de onvermijdelijke onderlinge spanningen, mogelijk verraad, en een vijandelijke helicopter die hen in z’n zoeklicht probeert te vangen.
Berg, een regisseur om vanaf nu in de gaten te houden, toont z’n kunnen door af en toe uit te pakken met fraai gefilmde taferelen, zoals het beeld van de zes schaatsende silhouetten die zich aftekenen tegen de oranje gloed van een vlammenzee. En zoals Frodo en Sam in één van de duisterste scènes in ‘The Lord of the Rings’ als gehypnotiseerd staan te turen naar de bleke gezichten in de Dode Moerassen, zo bewegen de soldaten in ‘Black Crab’ zich op een bepaald moment over een bevroren stuk zee waar de gezichten en de lichaamsdelen van honderden vastgevroren lijken net boven het ijs uitsteken - een tableau van een welhaast betoverende macabere schoonheid. Alsof je zit te kijken naar een hallucinante versie van de Elfstedentocht.
In de spannendste scène zien we hoe Noomi met doodsangst in de ogen op het steeds luider krakende ijs ligt te schuifelen, terwijl de stervormige barst die vlak onder haar ontstaat, zich steeds wijder en wijder begint te vertakken. Krrrrrrrrrrrr! Of hoe ‘Black Crab’ zich met de minuut dan toch meer en meer ontpopt tot het goedgemaakte, avontuurlijke en nu en dan bloedstollende B-filmpje waar we ons op hadden verheugd.
