televisie★★★½☆
‘Chansons’ op NPO 1: hoe krijg je in godsnaam het verhaal van het chanson verteld in slechts vier afleveringen?
De Nederlandse zanger-cabaretier Rob Kemps runt de bij onze noorderburen erg populaire carnavalsact Snollebollekes, een van links naar rechts hossende zaalact à la Dimitri Vegas & Like Mike – evenveel beats per minute maar mét ironische kwinkslag.
Dat is licht cruciale informatie voor u zapt naar ‘Chansons!’, de vierdelige reeks die Rob Kemps en Matthijs van Nieuwkerk maakten over hun favoriete Franse muziekgenre. Ook al is Van Nieuwkerk de bekendste van het duo, het is Kemps die deze zoektocht naar de ziel van de Franse muziek draagt. Jaren geleden huurde hij als zoekende jongeling een Parijse kamer, bij een Nederlandse hospita, om dagelijks naar de begraafplaats Père Lachaise te trekken en daar de naam op een willekeurige grafsteen te noteren. Op z’n kamertje ploos hij de levensloop van de artiest of generaal in kwestie uit, bij het avondmaal dompelden de hospita en haar man hem vervolgens onder in het Franse chanson. Een verhaal zo romantisch als een ansichtkaart met zicht op de Eiffeltoren, dat meteen de even oprechte als guitige toon zet voor de serie: twee vieux garçons, dwangmatig verliefd op het Franse lied, hollen in de lichtstad, in gebrekkig Frans maar mét kennis van zaken, de levensloop van hun idolen achterna. Van het trottoir waarop Édith Piaf werd geboren tot de toog waar Serge Gainsbourg zijn laatste porto bestelde.
De onmiskenbare charme van ‘Chansons!’ is dat het iedereen even dol op het Franse lied kan krijgen als de twee makers, ook door de ondertiteling bij de liedjes van Georges Brassens et les autres. Maar hoe krijg je in godsnaam het verhaal van het chanson verteld in slechts vier afleveringen? Het duo focust op de grootste namen – in aflevering één en twee was dat naast Piaf en Gainsbourg ook Jacques Brel – en moffelde in iedere aflevering een vaste rubriek waarin ze in een tweedehandsplatenzaakje nummers van hun persoonlijke favorieten draaien. Bij een passage als die van ‘Dis, quand reviendras-tu?’ van Barbara maakt de ongein onvermijdelijk plaats voor de krop in de keel. Van Nieuwkerk en Kemps doen dan wat iedere rechtgeaarde muziekliefhebber moet doen: het nummer nog eens opleggen. ‘Volgend jaar vier afleveringen Barbara?’ grapt Van Nieuwkerk, maar zijn gepijnigde blik spreekt boekdelen.
Het orgelpunt van aflevering twee is het bezoek aan Dave, de intussen 77-jarige Nederlandse zanger die in 1975 een hit scoorde met ‘Dansez maintenant’ en sindsdien een ster is in Frankrijk. Dave, in zijn smaakvolle Parijse loft, volledig ingericht in de stijl van de jaren 70 waarin hij doorbrak, op de vraag naar zijn precieze status in Frankrijk: ‘Johnny Hallyday en Charles Aznavour waren de sterren. Eronder heb je de supervedetten: Julien Clerc en zo. En daaronder heb je de vedetten, zoals ik.’ Nog een reden om ‘Chansons!’ een kans te geven: het woord ‘vedette’ nog eens horen vallen.
