Colm Bairéad geeft de zwijgzame hoofdpersonages van ‘The Quiet Girl’ een stem, in een film die tot het mooiste behoort van wat we dit jaar al hebben gezien

Van Colm Bairéad, met Catherine Clinch, Carrie Crowley, Andrew Bennett en Michael Patric

Enjoy the silence.

DRAMA Aan alle zielen die als kind weleens het zinnetje ‘Gij zijt ne stille, hè’ te horen kregen: deze film is er één voor u. De 9-jarige Cáit groeit op in een armoedige uithoek van Ierland in de vroege jaren 80. Wanneer haar stugge ouweheer weer eens dronken binnenstommelt, valt in het haveloze huisje automatisch een loden stilte en durven zelfs de runderen in de treurige stal geen krimp meer te geven. Haar moeder is zwanger van het zoveelste ongewenste kind: vrouwen hadden in die diep katholieke tijden nog minder over hun baarmoeders te zeggen dan koeien over hun uiers. Teneinde de hoogzwangere mama te ontlasten wordt Cáit een zomer lang naar een nicht op het platteland gestuurd. Op het eerste gezicht komt het stille meisje niet op een idyllische plek terecht: nicht Eibhlín en haar echtgenoot Seán zijn zó zwijgzaam dat in hun huis niets anders te horen is dan het tikken van de klok.

Vervolgens is het echt wonderlijk hoe regisseur Colm Bairéad in zijn prachtig vertolkte debuutfilm laat zien dat er verschillende soorten stiltes bestaan. Er zijn stiltes die zwanger zijn van onderdrukte angsten en frustraties, zoals in Cáits ouderlijke huis, maar er zijn ook stiltes die vervuld zijn van liefde en begrip. ‘Je hoeft niets te zeggen,’ krijgt Cáit van Eibhlín en Seán te horen, en voor iemand die ne stille wordt genoemd, klinkt dat als muziek in de oren.

Voor de eerste keer in haar prille leven vertoeft Cáit bij mensen die haar stille natuur respecteren, en die haar op hun manier een warm bad aanbieden: geen bad van troostende woorden, maar van warme glimlachjes, begrijpende blikken en kleine gebaren die meer zeggen dan duizend praatjes. We zweren het u: tussen Cáit en Seán ontspint zich in de keuken een korte, woordloze scène die u zal doen bevriezen van ontroering.

Gaandeweg komt Cáit er evenwel achter dat Eibhlín en Seán, om redenen die we hier niet zullen onthullen, een groot verdriet meedragen. Nu lees je in de weekendbijlages en in therapeutische boeken vaak dat het goed is dat mensen leren praten over hun gevoelens, en dat het belangrijk is voor het verwerkingsproces dat je je smart en je trauma’s onder woorden brengt. Dat is ook zo, maar toch dunkt ons dat men Eibhlín en Seán met zo’n advies geen plezier zou doen. Zij hebben al lang geleden besloten om de demon van het verdriet niet naar buiten te werken, maar om hem een plaats te geven in hun huis. Wat overigens niet wil zeggen dat ze hun emoties onder de mat vegen, wel integendeel. Zij laten hun verdriet door zich heen stromen als een rivier, en hullen zich in stilte alsof het een beschermende mantel is.

Wij zullen de zwijgzame hoofdpersonages van ‘The Quiet Girl’ in ieder geval niet gauw vergeten. Regisseur Colm Bairéad geeft hen, in een film die tot het mooiste behoort van wat we dit jaar al hebben gezien, een stem.

Vanaf 10 mei in de bioscoop.