‘Corps Diplomatique’ op Canvas: ‘Beter een goede buur dan een barre bezetter’

Diplomatie is iemand dusdanig naar de hel wensen dat hij ook nog eens uitkijkt naar de voettocht: die boutade, doorgaans toegeschreven aan Winston Churchill, zat in de aanhef van ‘Corps diplomatique’, dat dan weer toe te schrijven was aan journalist Bart Aerts. Na zo’n introductie was je verlekkerd op vertelsels betreffende rokerige achterkamertjes in rood velours en exquise drankgelegenheden waar geopolitiek, blijkbaar per gestileerde belediging, vorm kreeg. Maar ‘Corps diplomatique’ bleek van inhoud zediger dan de inleiding beloofde. Vooral werden de deugden van de diplomatie erin bezongen, door een keure aan Belgische diplomaten die onder uiteenlopende titels plaatsnamen voor de camera. België was een diplomatenland par excellence, zo bleek, want een staat die zich de voorbije eeuw tot twee keer toe genoodzaakt zag gastvrijheid op te brengen voor een ongenode buitenlandse mogendheid, weet dat veiligheid een gunst is geschonken door een ander. Beter een goede buur dan een barre bezetter: die gedachte kwam vaker terug in ‘Corps diplomatique’, dat dan ook af en toe de neiging vertoonde om in herhaling te vallen. In diplomatenmiddens kan zoiets een retorisch handigheidje zijn.

De gemiddelde diplomaat leek vooral bovengemiddeld gedistingeerd, en de laatste jaren bovendien almaar vrouwelijker, hoezeer bonhomie ook basisbeginsel blijft bij multilateraal stroopsmeren. Beleefd is een diplomaat ook, want hoewel de tweede aflevering hoofdzakelijk over de Brexit handelde, dat staaltje gesundes Volksempfinden, bleef het opgevoerde diplomatenkorps eerder op de vlakte als het op dat diplomatisch debacle aankwam. Hun onmacht klonk nog het luidst in de toespraak van Donald Tusk, die middels archiefbeelden de verantwoordelijke Britse roergangers nog eens de hel toewenste. Of die roergangers zich na die verwensing verheugden op de voettocht, zoals voorzien door Churchill – toch hún staatsman – kwam je niet te weten. Er leek alleszins waarheid te zitten in wat een Amerikaanse diplomate zei een aflevering later: ‘If Belgium can work, Europe can work.’ Stilaan valt te vrezen dat het omgekeerde ook geldt.

‘Corps diplomatique’ kende vaart, wat niet betekende dat er ook te allen tijde iets gebeurde. Beelden van een VN-top in de eerste aflevering bestonden vooral uit een voortdurend benen van het ene onderonsje naar het andere, met slechts vluchtige blikken op de hokjes waarin de opgetrommelde staatshoofden elkaar troffen. Diplomatie bleek alras een spel van vraag en aanbod, wat verklaarde waarom de ene verlichte despoot ongestraft de ploert kan uithangen op het internationale podium, terwijl anderen machteloos de coulissen afdweilen. Over ploerten gesproken: Annelies Verstichel, diplomate in New York, vertelde in de eerste aflevering hoe ze haar 8-jarige zoontje, dat ook maar een kind van z’n omgeving is, soms moest inprenten dat hij in tegenstelling tot z’n kameraadjes geen Amerikaan was, en dus ook niet onder het oorverdovende gezag viel van Donald Trump.

Het was een zeldzame anekdote in ‘Corps diplomatique’ waarbij je eraan herinnerd werd dat diplomatie aan het eind van de dag, nadat alle deelnemende partijen bij een bel cognac overeengekomen zijn de wederzijdse vernietiging nog een weekje uit te stellen, ook maar een beroep is waar mensen achter schuilgaan.