De decors van ‘The Passion of the Christ’ ogen prachtig, maar wat heb je daar nou aan als de helft van de scènes je naar het kotszakje doen klauwen

Vanavond op televisie: Mel Gibsons ‘The Passion of the Christ’. Geen aanrader als u het koud buffet van eerder deze Paasdag graag zou binnenhouden.

Eigenlijk hoeft het niet te verbazen dat Mel ‘I’m on a mission from God’ Gibson het kruisigingsverhaal als één lange bloedige martelscène heeft verfilmd. Gibsons filmografie is simpelweg vergéven van extreem sadistische folterscènes en brutaal geweld: in de allereerste 'Lethal Weapon' viel Martin Riggs (Gibson) een behandeling met elektroshocks te beurt; in 'Braveheart' werd Mel na een lange reeks folteringen ter dood gebracht; in 'Conspiracy Theory' sterft hij ei zo na onder de beulshanden van Patrick Stewart; in 'Payback' laat Mel zijn tenen verpletteren door een flink uit de kluiten gewassen voorhamer; en - de grootste marteling van allemaal - in 'What Women Want' wordt Gibson zelfs gedwongen de gedachten van vrouwen te lezen: the horror, the horror! Lijfstraffen, kastijdingen, galgen en geselingen vormen al een eeuwigheid dé constante in het oeuvre van Gibson: het ruikt zelfs een beetje naar een obsessie.

Reken daarbij dat Mel bekend staat als een rabiate homohater die met scherp schiet op anti-abortus-activisten, uitsluitend Latijnse missen wil bijwonen, en de paus het liefste naar Sint-Juttemis wil kegelen, en het plaatje wordt stilaan duidelijk: ja, 'The Passion of the Christ' is inderdaad een onverdraaglijke gruwelfilm, maar dit krijg je nou eenmaal als je het kruisigingsverhaal laat verfilmen door een door lichaamskastijdingen geobsedeerde godsdienstfanaat die er, op z'n zachtst gezegd, een hoop twijfelachtige denkbeelden op nahoudt.

Gibson filmt de laatste twaalf uur in het leven van Christus als een pure exploitation-film, waarin Jezus (Jim Caviezel) beurs wordt geslagen (in slow motion!) door een groepje luid lachende Romeinen, tot zijn huid in reepjes langs zijn lijf hangt, zijn gezicht vermalen is tot pulp, en zijn ribben uit zijn rug steken, en dit terwijl de joodse hogepriesters goedkeurend toekijken en een troep uitzinnige joodse omstanders luidkeels om zijn dood vragen. Antisemitisch? U zegt het maar. Als je 't nuchter bekijkt, sluit 'The Passion of the Christ' nauw aan bij de afstompende shock-cinema van Michael Haneke ('Benny's Video') en Gaspard Noé ('Irréversible'): net als Haneke en Noé vertoont Gibson een ziekelijke drang om de wreedheden zo schokkend mogelijk in beeld te zetten. Bon, u heeft intussen ook wel begrepen dat 'The Passion of the Christ' nog maar weinig vandoen heeft met 'Jesus Christ, Superstar', maar wat ú wilde weten: is het een goede film?

Tja. De decors ogen prachtig - cameraman Caleb Deschanel liet zich inspireren door de schilderijen van Caravaggio - en Caviezel heeft het Aramees goed onder de knie (hij klinkt net als de gouverneur van de Trade Federation uit 'Star Wars Episode II: Attack of the Clones'), maar wat heb je daar nou aan als de helft van de scènes je naar het kotszakje doen klauwen en je voortdurend het gevoel hebt dat je middagmaal er langs de verkeerde kant zit uit te komen? Enfin, volgens ons heeft Mel maar weinig van de Blijde Boodschap begrepen. Kijk maar eens goed - Spoiler! Spoiler! - naar het allerlaatste beeld van de film, waarin Jezus fluks uit zijn tombe verrijst en vastberaden naar buiten marcheert, als een soldaat die in het strijdperk treedt: dit is geen man die u in de hitte van de strijd zijn andere wang zal aanbieden, maar een meedogenloze wraakengel die de ongelovige honden in deze wereld met plezier aan het kruis zal nagelen.

De jongens van Monty Python hadden de boodschap van de Heiland tenminste wél goed begrepen: always look on the bright side of life.