De finale van ‘The Last of Us’: Niet spanning of horror, maar schier ondraaglijke treurnis doet naar adem happen

Op papier was ‘The Last of Us’ een post-apocalyptische zombiethriller, in de praktijk bleek het zoveel meer dan dat. Tijdens het voorbije eerste seizoen en tijdens de knappe finale waren het immers niet de momenten vol spanning, spektakel en horror die je naar de afstandsbediening deden grijpen om even op adem te komen, maar die waarin de treurnis schier ondraaglijk werd.

Deze recensie bevat SPOILERS uit de finale van ‘The Last of Us’!

De negende en laatste aflevering, met de nogal bedrieglijke titel ‘Look for the light’, begon ook met zo’n scène waarin de makers op een haast achteloze manier je hart uit je lijf rukten. In een flashback zag je hoe Ellie’s moeder Anna (gespeeld door de actrice die tien jaar geleden in de videogame model stond voor Ellie zelf) hoogzwanger op de vlucht was voor een door de schimmel cordyceps geïnfecteerde zombie. In een verlaten huis bracht ze haar dochter ter wereld maar net tijdens de bevalling moest ze haar belager van zich afslaan en neersteken. Toen ze daarna haar baby voor het eerst in haar armen nam, zag ze de wonde op haar been en daalde het besef over haar neer dat ze haar kind nooit zou zien opgroeien.

Anna kon de navelstreng pas doorknippen nadat ze al besmet was geraakt maar loog daarover tegen de mensen die haar te hulp waren gekomen, zodat die Ellie meenamen en het kind tenminste een kans zou hebben om te overleven. Een decennium later krijgt Anna’s bedrog een heel andere lading, wanneer duidelijk wordt dat Ellie immuun is voor de schimmel, maar tegelijk haakte haar leugen in op het centrale thema in ‘The Last of Us’: de liefde maakt ons menselijk, maar tegelijk is ze ons zwakke punt, omdat ze ertoe kan leiden dat we minder rationeel zijn dan goed is voor ons en ons zelf als monsters beginnen te gedragen.

SPOILER ALERT!

Dat geldt zeker voor Joel, die in de finale - in een scène die je ook even het gevoel gaf dat je echt in de videogame zat - een ziekenhuis vol Fireflies neerknalde om Ellie te redden van de operatietafel en daarmee de weg naar een remedie afsneed. In het licht van het grotere geheel was dat totaal onlogisch maar tegen dan begreep je wel waarom hij het deed: bij het begin van de pandemie was Joel zijn dochter verloren, hij wou niet ook nog eens zijn surrogaatdochter opgeven om alle ellende te stoppen. Het was ook net dankzij de band die hij en Ellie hadden opgebouwd tijdens hun reis door de verwoeste wereld dat de man iet of wat in het reine gekomen met de dood van zijn eigen kind. Of zoals Joel (een indrukwekkende Pedro Pascal, die een seizoen lang heel veel deed met weinig) het zo simpel samenvatte toen Ellie opperde dat tijd alle wonden heelt: ‘It wasn’t time that did it’.

‘The Last of Us’ was de voorbije weken natuurlijk nooit ontroerender dan tijdens ‘Long, long time’, de prachtige derde aflevering die eind 2023 hoogstwaarschijnlijk nog altijd met de titel ‘sterkste uur tv van het jaar’ zal mogen pronken. Maar opmerkelijk genoeg wierpen Bill en Frank, de twee personages die centraal stonden, niet eens zo’n grote schaduw over de rest van het seizoen: hun episode was een elf in een serie die week na week minstens een negen scoorde. Henry die zijn jongere broer Sam moest neerschieten voor hij zichzelf om het leven bracht; Ellie en haar beste vriendin Riley die een halfuur lang mochten doen alsof ze een normale tiener waren vooraleer cordyceps hen overviel; de akelige predikant David, die door de apocalyps zijn ware, agressieve natuur naar boven had kunnen halen en een hele gemeenschap terroriseerde: dankzij hen was ‘The Last of Us’ zo goed als altijd memorabel.

‘I’ll follow you anywhere you go, but there’s no halfway in this’, zei Ellie vlak voor de Fireflies haar en Joel in de nek sprongen en beiden werden afgevoerd naar het ziekenhuis. Het is een sentiment dat we na het eerste seizoen van ‘The Last of Us’ en de finale enkel kunnen onderschrijven: we zullen de twee personages en de serie die hun odyssee de afgelopen weken zo indrukwekkend in beeld heeft gebracht tot het einde volgen.