De verslaafde en gescheiden John Mulaney zat in een diep dal, maar net daar vindt hij z’n beste grappen

Nog niet zo lang geleden was John Mulaney de meest kreukloze van de Amerikaanse stand-uppers. Strak in het pak, het gedrilde kapsel van een Playmobil-mannetje, een stofzuigerverkoper met fantastische grappen. De look en de moppen heeft hij nog, maar de vlekvrije levenswandel niet meer. Het gaat er uitgebreid over in ‘Baby J’, een even verse als goede Netflix-special.

2021 was het jaar waarin Mulaney verkruimelde. Hij liet zich behandelen voor verslavingen aan coke, alcohol en medicijnen, scheidde na zeven jaar huwelijk van Annemarie Tendler, bevestigde ongeveer tegelijk zijn relatie met actrice Olivia Munn en kondigde nog voor de feestdagen aan dat hij vader zou worden - daarvoor had hij altijd verkondigd dat hij weg zou blijven van wieg en suikerboon.

De plasjes kwijl van de showbizzpers zijn intussen opgedroogd en Mulaney staat weer op het podium. ‘Baby J’, zijn eerste special in vier jaar, begint met een routine over zijn niet-aflatende drang naar aandacht, die zo erg is dat hij als kind over de dood van zijn grootouders fantaseerde nadat een klasgenootje met een overleden opa als eerste in de zitzak mocht. Na zeven pijnlijk grappige minuten trapt de komiek het aanwezige ongemak in twee: ‘No one knows what to think! All those kids love Bo Burnham more!’

Burnham vraagt zich de laatste jaren af of comedy nog zin heeft op deze rampspoed en onkunde getergde planeet, terwijl Mulaney zijn beste grappen net in het diepste dal vindt. Ook in een interventie met twaalf van zijn vrienden. Ook in het afkickcentrum. Ook in de horlogewinkel waar hij een Rolex wil verkopen om aan geld voor cocaïne te geraken. Dat laatste is het soort uitgesponnen, van de pot gerukt en toch geloofwaardig verteld verhaal waarvoor ik al eens een briefje naar Van Dale stuur met daarop 'mulaneyaans’ - mag in het woordenboek vlak voor ‘multi-interpretabel’. Elk woord in die anekdote staat tot op de oogwenk juist, geen enkele zin is de zin te veel en als Mulaney een stilte laat vallen, zie je de pointe op je afkomen als een vloedgolf van gelach.

Luiertafels zijn gemaakt om coke op te snuiven, zegt de komiek, ‘want wij cokegebruikers zien de wereld in termen van oppervlakken.’ Nog zo’n punchline waarin je honderd opiniestukken over verslaving kwijt kan. De komiek legt zijn ellende niet uit, maar toont hem en steekt hem gauw weer weg, als een exhibitionist die niet snel genoeg zijn lange jas weer kan omslaan.

‘When I’m alone, I’m with the person that tried to kill me!’ , zegt hij in een zeldzaam moment van ernst, en dan verder met het circus. Het is toch geen cabaret, zeker?

Mulaney rept in ‘Baby J’ met geen woord over Annemarie Tendler of Olivia Munn en zegt ook niks over waaróm hij zijn neus in de foute bloemsuiker stak. Achteraf ben je wel gerust: deze man heeft veel achtergelaten op spiegels en in volgekakte pampers, maar niet zijn talent.