Ellen ‘be kind’ DeGeneres is opeens niet meer ieders beste vriendin

Is Ellen DeGeneres een ‘doodgewone’ ster met licht opgeblazen ego of bestierde ze willens en wetens een redactie waar vernedering, racisme en indoctrinatie de norm waren?

Giftig. Dat is het woord dat steeds terugkeert in de sfeerbeschrijvingen van voormalig medewerkers van de talkshow van de Amerikaanse Ellen DeGeneres. Is het programma voor de camera’s een oase van positiviteit, liefde en aandacht voor minderbedeelden, achter de schermen zou een cultuur heersen van vernedering, indoctrinatie en zelfs racisme – in stand gehouden door DeGeneres zelf, die haar medewerkers als voetveeg zou behandelen.

De afgelopen weken deden 36 producers, redactieleden en facilitair medewerkers – bijna allen anoniem – hun verhaal in de Amerikaanse media. Ze hebben het voetstuk waarop de witte fauteuils van DeGeneres stevig leken te staan, vakkundig neergehaald. Producent Warner Bros is een intern onderzoek begonnen. Ondertussen heeft de 62-jarige talkshowhost in een interne, maar uiteraard vervolgens uitgelekte, mail excuses aan haar staf aangeboden. Ze belooft alles in het werk te stellen ‘zodat dit niet nog een keer gebeurt’.

The Queen of Nice, werd ze genoemd. Ellen DeGeneres begon haar dagelijkse talkshow in 2003. Ze was doorgebroken als actrice in haar eigen sitcom Ellen en NBC zag in haar een antwoord op toen nog allesoverheersende show van Oprah Winfrey bij concurrent CBS. Het recept was hetzelfde: gesprekken met beroemdheden – nooit al te kritisch, veel vaker vriendschappelijk van toon – en aandacht voor ‘gewone mensen’ in een moeilijke situatie.

Verstopte Oprah de cadeautjes voor haar publiek vaak onder de studiostoelen, Ellen pakte de zaken nog royaler aan, met inzamelacties of thema-uitzendingen waarin dure sponsorartikelen werden uitgedeeld. Televisiepubliek kwam zo graag naar de studio dat een extra ruimte werd ingericht waar toeschouwers op een groot scherm meekeken en als beloning een paar seconden in beeld kwamen.

Vrolijkheid

Zocht Oprah nog weleens naar de confrontatie of naar de traan, bij DeGeneres was vrolijkheid het belangrijkste bestandsdeel. Na een openingsmonoloog – een in Nederland onbekend, maar in de VS traditioneel fenomeen waarin de host de staat van de wereld met enkele grappen doorneemt – was er altijd The Ellen Dance. In 2015 danste zelfs presidentsvrouw Michelle Obama door de studio, in het kader van een campagne om Amerikanen meer te laten bewegen. Ook Ellen DeGeneres’ afsluiting was altijd ­dezelfde: ‘Be kind to another’. Wees aardig voor elkaar.

Uiteindelijk zou DeGeneres een kijkcijferhit worden met een kleine vijf miljoen dagelijkse kijkers in de VS. Ook heeft ze een prijzenkast van Day Time Emmy’s, die met 61 trofeeën rijker gevuld is dan die van Oprah. The Ellen DeGeneres Show wordt dagelijks uitgezonden in 22 landen, maar heeft een veel groter bereik dankzij losse clips op sociale media. Alleen al op Instagram heeft The Ellen Show ruim 92 miljoen volgers. In 2006 was ze de eerste openlijk homoseksuele presentator van de Oscaruitreiking.

De status maakte van DeGeneres een van de best betaalde televisiepresentatoren ter wereld. Volgens Forbes verdiende ze 87,5 miljoen dollar (circa 75 miljoen euro) in het jaar 2018.

DeGeneres leek ieders beste vriendin, maar dat beeld draaide vorige maand radicaal toen website BuzzFeed News met een groot artikel kwam waarin oud-medewerkers een genadeloos portret schilderden van de bikkelharde ­organisatie van The Ellen DeGeneres Show.

De lijst aan gerapporteerde misstanden bleef na de publicatie groeien. Zo werd gezegd dat enkele producers denigrerende opmerkingen maakten over zwarte medewerkers (“Heb jij nu ook al vlechtjes? Nu kan ik jullie echt niet meer uit elkaar houden”). Ook zou zwart personeel stelselmatig minder betaald krijgen.

Voor iedereen op de werkvloer gold dat volledige toewijding werd verwacht. Een medewerker die een vrije dag vroeg om naar een begrafenis te gaan, kreeg te horen dat zij de dag erna niet meer terug hoefde te komen. Een ander staflid dat uitviel met een zware depressie, merkte dat haar baan was geschrapt toen ze zich weer beter meldde.

Openlijke spijt

De meeste klachten hebben betrekking op twee mannelijke senior producers van de show. Maar, vinden de betrokkenen, DeGeneres had er als gezicht van de show van moeten weten én moeten ingrijpen. Waarom stapten de medewerkers niet naar haar toe? Dat mocht niet van de redactiechefs, zeggen ze.

De Nederlandse YouTubester Nikkie de Jager was afgelopen januari te gast in de show. Ze was verbaasd dat de presentatrice haar vooraf niet welkom heette en na afloop ook geen gedag meer zei. De zakelijke of zelfs koele benadering van gasten was gebruikelijk, vertelden de ex-medewerkers.

De presentatrice heeft nog niet in het openbaar gereageerd op de beschuldigingen van haar voormalige werknemers. In de uitgelekte mail schrijft ze: “Op de eerste dag van onze show heb ik gezegd dat The Ellen DeGeneres Show een plek van blijdschap moest zijn waar iedereen met respect behandeld wordt. Het is duidelijk dat die plek is veranderd. Dat spijt mij.”

Inmiddels hebben vele Amerikaanse sterren hun sympathie uitgesproken voor DeGeneres. Katy Perry, Diane Keaton en Kevin Hart prezen de talkshowhost én haar staf uitbundig. De vraag is echter of het onderzoek, de openlijke spijt en de steunbetuigingen voldoende zijn. Amerikaanse roddelbladen melden al dat James Corden (bekend van de Carpool Karaoke) in gesprek is om DeGeneres’ plek over te nemen.

(Het Parool)