kijktip'Bariloche'
Eric Goens op nazi-jacht in Argentinië: ‘België dacht: laat ze daar zitten, dan zijn wij ervanaf’
Voor zijn nieuwste reeks ‘Bariloche’ is Eric Goens op zoek gegaan naar de nazaten van de Vlaamse collaborateurs die ooit in het gelijknamige Argentijnse stadje verzeild zijn geraakt. Het mondaine, in Tiroolse koekoekskloksferen badende skioord is na de Tweede Wereldoorlog dé geliefkoosde schuilplaats geworden voor uit Europa gevluchte nazi’s, die er ongestoord hun ideologie konden blijven belijden.
ERIC GOENS «Misschien wel de grootste onthulling van de reeks: dat duizenden nazi’s na de Tweede Wereldoorlog de weg naar Argentinië hebben gevonden, was in wezen het werk van een Belg. De spin in het web was Brusselaar Pierre Daye, die het als lid van de partij van Léon Degrelle tot minister had geschopt in de Rex-regering. Toen hij in Argentinië belandde, werd hij in geen tijd een vertrouweling van president Juan Perón, van wie hij de rode loper mocht uitrollen voor gevluchte nazi’s.
»Wijlen Michel en Yvonne Viaene, bijvoorbeeld, twee overtuigde nationaalsocialisten die in Bariloche decennialang een grote rol hebben gespeeld in de ook nu nog erg actieve Vlaamse gemeenschap. We zijn er hun inmiddels 72-jarige dochter gaan bezoeken, Reni, die al sinds haar kindertijd helemaal is gekneed in de ideologie van haar ouders. Zo is ze naar de Duitse school gegaan die bestierd werd door de beruchte SS’er Erich Priebke, die zich had opgewerkt tot de officieuze burgemeester van Bariloche, en is ze lid geweest van de Club Andino Bariloche, officieel een skiclub maar in de praktijk een mantelorganisatie voor gevluchte nazi’s.»
HUMO Is vanuit België ooit een poging gedaan om de Viaenes en co. te laten oppakken?
GOENS «Nee. In tegenstelling tot Israël, dat een hele rist oorlogsmisdadigers letterlijk is gaan ontvoeren, huldigde de Belgische regering de filosofie: laat ze daar zitten, dan zijn wij er tenminste van af. Jetje Claessens, de leidster van de Dietsche Meisjesscharen, werd veroordeeld tot de doodstraf, maar kreeg opschorting van straf door tussenkomst van haar oom Camille Huysmans, toen premier. In het finale vonnis stond dat ze binnen de 48 uur het Belgische grondgebied moest verlaten: het duurde niet lang voor ze in Bariloche arriveerde.»
HUMO Hebben de kinderen inmiddels afstand genomen van het gedachtegoed van hun ouders?
GOENS «O nee, totaal niet. Neem nu de dochter van Camiel Baeck, de oorlogsburgemeester van Mechelen die als ‘mini-Hitler’ bekendstond: ze was hoogst verontwaardigd toen ze op bezoek in België zag dat de buste van haar vader niet in het stadhuis stond. Dan voel je: ofwel weet ze niet wat die man gedaan heeft, ofwel wíl ze het niet weten. Tja, als je tachtig jaar geloofd hebt dat de aarde plat is, dan is het tegendeel moeilijk te aanvaarden. En in Bariloche is de aarde nog altijd héél plat.» (nj)
‘Bariloche’
Canvas, donderdag 12 mei, 21.20
Ook op Humo
Radiomakers Fien Germijns en Michèle Cuvelier zijn onze jonge leeuwen: ‘Soms kroop ik wel eens onder mijn presentatietafel kroop om stilletjes te huilen’
Hilde Crevits, Johan Vande Lanotte en Jean-Marie Dedecker over hun diepste persoonlijke crisis: ‘Mijn eerste idee was: ik stop met alles.’