FILM★★★½☆
‘Été 85’ is een mooie coming-of-agefilm vol onverwachte magie
Lang leve Rod Stewart!
Van François Ozon, met Félix Lefebvre, Benjamin Voisin, Valeria Bruni Tedeschi en Melvil Poupaud
'Dance on My Grave' van Aidan Chambers, vertaald als 'Je moet dansen op mijn graf', staat bekend als één van die jeugdboeken die je, als je in de jaren 80 en 90 jong en queer en zoekende was, opnieuw en opnieuw en opnieuw las. In een tijd waarin men in de jeugdliteratuur en in de cinema met een lantaarntje op zoek moest naar waarachtige lgbt-personages, was het voor veel jongeren een verademing om eindelijk eens een goudeerlijk verhaal te kunnen lezen over de oplaaiende liefde tussen twee tienerjongens.
Het boek speelt zich af in Zuid-Engeland, maar François Ozon laat de hartstocht opvlammen in een Normandisch kuststadje, waar de 16-jarige Alex in een gammel bootje het ruime sop kiest. De plots opstekende wind doet het vaartuig kapseizen, maar de reddende engel ('Hulp nodig?') daagt op in de gedaante van David, een vrijgevochten jongeman die vanaf dan een vreemde invloed op Alex begint uit te oefenen.
In zijn schets van die in weemoed gedrenkte zomer van '85 doet Ozon alles precíés juist: hij laat zijn film openen met 'In Between Days' van The Cure (ja!); hij capteert perfect de charme van de strandcabines, de parasols en de drukte op de zeedijk; in Davids slaapkamer weerklinkt iets van Lloyd Cole (o ja!); altijd ruist de branding in de achtergrond en ook de verplichte scène waarin de jongens in de gloed van de ondergaande zon een ritje op de brommer maken ontbreekt niet in deze zomerflonkering waarin ook songs van Bananarama en - in de allermooiste scène! - Rod Stewart voorbijwaaien. Kijk, voor ons is het simpel: als je er glansrijk in slaagt om het verschrikkelijke 'Sailing' in een filmscène zó te gebruiken dat die song warempel uitgroeit tot een bloedmooi anthem voor alle geliefden die hunkeren naar elkaar, dan heb je verdorie een goede film gemaakt.
Veel onverwachte magie dus in deze mooie coming-of-agefilm, maar Ozon zou natuurlijk zijn listige zelf niet zijn wanneer hij, geheel trouw blijvend aan het boek overigens, niet een zekere donkerte zou laten binnensijpelen. Omdat deze informatie al in de allereerste scène wordt prijsgegeven, is het geen spoiler wanneer we u vertellen dat Alex gefascineerd is door de dood - een badkuip doet hem denken aan een sarcofaag - en dat 'Été 85' in wezen het verhaal vertelt van een lijk. De meest riskante scène, het curieuze tafereel waar het hele verhaal stapje voor stapje en danspasje voor danspasje naartoe bouwt, zit helemaal achteraan: Ozon flirt hier nadrukkelijk met de lachwekkende camp, maar dat hij er uiteindelijk heel mooi mee wegkomt, is misschien nog wel het grootste wonder van 'Été 85'. Doordat Ozon als cineast op de talentenladder nét een trapje lager staat dan Luca Guadagnino, haalt het eindresultaat niet de verpletterende impact van 'Call Me by Your Name', maar laat dát u niet tegenhouden om een bezoekje te brengen aan het keienstrand van Alex en David. En dan nu, eerst zacht en daarna uit volle borst: 'I am sailing... I am sáááááááiling!‘