‘Fantastic Beasts: The Secrets of Dumbledore’ kon het hoogtepunt van de tovenarij worden, maar - vergeef het ons - mist Johnny Depp

Merkwaardig eigenlijk. Met haar zeven Harry Potter-boeken, samen goed voor meer dan drieduizend zielsentertainende bladzijden, deed J.K. Rowling aan een vorm van worldbuilding die qua epische omvang, doorgedreven verbeeldingskracht en gedetailleerde rijkdom alleen valt te vergelijken met ‘The Lord of the Rings’ van Tolkien, de machtige ‘Duivelsprinsen’-cyclus van Jack Vance, en Gods schepping van de wereld. De veel minder begeesterende ‘Fantastic Beasts’-films daarentegen, waarvan de scenario’s werden uitgedacht door diezelfde Rowling, wekken tot hiertoe de indruk dat ze het werk zijn van een vermoeide schrijfster die voelbaar over het hoogtepunt van haar scheppingskracht heen is, maar die desondanks verder blijft ploeteren. Omdat ze aan fan service wil blijven doen? Omdat er één of ander contract dient te worden gehonoreerd? Wie zal het zeggen?

Ook tijdens het bekijken van de derde episode in de ‘Fantastic Beasts’-spin-off-franchise hinkten wij, net als bij de vorige twee afleveringen, aldoor op twee gedachten: enerzijds voelt het aangenaam om nog eens in die wereld van dreuzels en tovenaars te mogen vertoeven, maar anderzijds kan ook ‘The Secrets of Dumbledore’ de kwalijke geur van overbodige uitmelkerij niet helemaal van zich afschudden. Er staat in het derde deel - volgens Rowling volgen er nog twee - nochtans één en ander op het spel. Tijdens een onderonsje in een theehuis in London maakt de boosaardige Gellert Grindelwald (Mads Mikkelsen) aan zijn ex-minnaar, Albus Perkamentus (Jude Law), duidelijk dat hij nog steeds zinnens is om een allesvernietigende oorlog tussen tovenaars en dreuzels te ontketenen (arme Perkamentus: nog maar pás uit de kast gekomen, en zijn geliefde blijkt een tiran die de mensheid wil uitroeien!). In één van de beste scènes laat Grindelwald zich in de straten van Berlijn, of all places, als een crowdsurfende Führer ronddragen door zijn luid joelende volgelingen, die met hun toverstokjes staan te zwaaien als betrof het nazivlagjes. Sommige tovenaars, zo blijkt uit ‘The Secrets of Dumbledore’, zijn net mensen: ze kicken op machtsvertoon, schuwen het geweld niet, en zijn maar wat graag bereid om een autoritaire leider te volgen, recht de afgrond in.

Intussen staat Jacob Kowalski (Dan Fogler) in zijn bakkerij in New York, waar hij voor geen meter broodjes verkoopt, met de mondhoeken steil naar beneden te treuren om het verlies van Queenie, die is overgelopen naar the dark side. Op allerhande spiegels verschijnen droeve geschreven boodschappen: ‘Weet je wel hoe het voelt om alleen te zijn?’ En Newt, de magizoöloog (Eddie Redmayne) die de hoofdrol in de franchise steeds meer dient over te laten aan Perkamentus? Die slaat als immer als een verlegen schooljongetje de ogen neer telkens iemand hem aanspreekt, al demonstreert hij wel, in de leukste scène uit de hele film, hoe je al schuifelend een verzameling kwaadaardige kreeftachtige wezentjes kunt misleiden.

Perkamentus van zijn kant beseft dat er dringend actie moet worden ondernomen, en wat doet de baas van de goeien doorgaans wanneer een slechterik moet worden gestopt? S.O.S. Piet bellen? Neen: hij stelt een team samen. En zo vormen Newt, zijn broer Theseus, Jacob, Yusuf Kama en Bunty zich onder leiding van Perkamentus een hecht samenwerkende equipe die Grindelwald en zijn Gestapo-achtige milities middels een uitgekookt plan zal proberen te verschalken. Doordat de strijd tussen Perkamentus en Grindelwald hier naar een hoogtepunt gaat had ‘The Secrets of Dumbledore’ de ‘Avengers: Infinity War’ van de franchise kunnen en móeten worden, maar neen: ondanks de vuurspuwende toverstokjes en de vele ‘Accio’s!’ wil de vlam nog stééds niet in de pan slaan.

De weinig memorabele personages slépen zich doorheen een verhaal dat nuchter bekeken véél te dun is om over meerdere episodes te worden uitgesmeerd en dat dus evengoed in één enkele film had kunnen worden verteld. Een verhaal dat ook op visueel vlak klasse mist: vergelijk het spel met de identieke koffers in de nauwe straatjes van Bhutan maar eens met de vergelijkbare rieten mandenscène in ‘Raiders of the Lost Ark’, en u ziet het verschil tussen een zwak gefotografeerde actiescène en een sprankelend meesterstuk. En weet u: zelfs het zich tussen bordkartonnen decors afspelende tovenaarsduel tussen Vincent Price en Boris Karloff in ‘The Raven’, de lowbudgetclassic van Roger Corman uit 1963, oogde wat ons betreft een stuk epischer dan de diep teleurstellende ultieme confrontatie tussen Perkamentus en Grindelwald in die tempel in Bhutan.

En wij misten Johnny! Wifebeater of geen wifebeater, de gecancelde Depp vulde de rol van Grindelwald met z’n blondgeverfde haren en zijn aparte uitstraling - ook al was die ten tijde van ‘The Crimes of Grindelwald’ al wat getaand - een stuk magnetischer in dan zijn vervanger, de té lijzig acterende Mikkelsen. Wie voor de spiegel gaat staan, zal een droeve geschreven boodschap zien verschijnen, en die luidt dat de ‘Fantastic Beasts’-films tot nu toe véél minder monumentaal zijn dan de Harry Potter-franchise.