Hoogleraar geneeskunde Marcel Levi over apenpokken: ‘Als er nu iets rond virussen gebeurt, is dat meteen voorpaginanieuws’

Corona is nog niet verdwenen en ’t is wéér van dat: een nieuw virus – apenpokken – verspreidt zich over de wereld. Moeten we alvast wc-papier inslaan? Zo’n vaart zal het niet lopen, zegt professor Marcel Levi, de internist en hoogleraar geneeskunde die volgende week te gast is bij NPO’s ‘Summerschool’.

MARCEL LEVI «Waren de apenpokken vijf jaar geleden uitgebroken, dan hadden we er veel minder over gehoord. Maar na twee jaar corona staan al onze lampjes op rood, dus als er nu iets rond virussen gebeurt, is dat meteen voorpaginanieuws.»

HUMO De WHO riep de wereldwijde uitbraak van de apenpokken uit tot medische noodtoestand. Dan moet er toch iets aan de hand zijn?

LEVI «Als arts vond ik dat een opmerkelijke beslissing, en ik hoor in medische kringen dezelfde mening. Eén: er zijn in Europa enkele duizenden mensen geïnfecteerd met apenpokken. Vijf personen zijn eraan overleden, en bij elk van die vijf waren er andere aandoeningen. Twee: het is een ziekte die een specifieke doelgroep treft. Ik wil niet stigmatiseren, maar meer dan 99 procent zijn mannen die seks hebben met mannen.

»Mensen hoeven zich geen zorgen te maken. Apenpokken worden overgedragen door zeer intensief huidcontact. Van een toevallige aanraking, een handdruk of een zoen krijg je géén apenpokken.»

HUMO Het lijkt wel alsof steeds vaker een virus uitbreekt en die uitbraken zich ook sneller over de wereld verspreiden. Alleen al de voorbije tien jaar zagen we MERS, SARS, zika, ebola, covid-19 en nu de apenpokken passeren.

LEVI «Er zijn mensen die dat wijten aan het feit dat we te dicht op elkaar leven, maar als je naar de geschiedenis kijkt, hebben mensen altijd al dicht bij mekaar gewoond. Wel een belangrijker factor is onze mobiliteit. We reizen voortdurend van het ene continent naar het andere. Als er dan ergens een klein epidemietje uitbreekt, is dat binnen een week verspreid over de hele wereld. Het is bijna onmogelijk geworden om te voorkomen dat een epidemie een pandemie wordt.

»We mogen ook niet vergeten hoeveel virussen er zijn, dat is een getal met dertig nullen. Van dat enorme aantal zijn er gelukkig maar tweehonderd soorten waarvan we ziek kunnen worden, alle andere zijn onschuldig of zelfs nuttig.»

HUMO Kunnen we er iets tegen doen?

LEVI «Mijn beste advies: gebruik je gezond verstand. Neem het voorbeeld van corona. Als je weet dat dat virus wordt overgedragen via de lucht en via druppeltjes, en als je weet dat je die lucht kunt inademen en die druppeltjes aan een oppervlak kunnen kleven, dan weet je ook wat je moet doen om het niet te krijgen. Eén: wees iets terughoudender in je sociale verkeer. Ga niet te dicht in de buurt van andere mensen staan, geef geen knuffel of drie zoenen als begroeting, en geef ook niet iedereen een hand. En twee: gebruik handalcohol als je op een plek bent geweest waar veel mensen komen, zoals de metro. Zo kun je veel voorkomen.»

Summerschool
NPO 1, woensdag 17 augustus, 20.30