In ‘Finch’ op Apple+ weigert Tom Hanks uit te groeien tot een interessante figuur

Zelden was de apocalyps zo gezellig als in ‘Finch’, een zopas verschenen Apple Original Film met Tom Hanks in de rol van een man die ronddoolt in een desolaat landschap waar geen andere mensen te bekennen zijn, waar het voedsel schaars is, en waar de temperaturen - nu een catastrofale zonnevlam de ozonlaag aan stukken heeft gereten - kunnen oplopen tot 66 graden: best niet buitenkomen zonder UV-straling-werend pak!

De eerste, door onze landgenoot Jo Willems geschoten sfeerbeelden hadden uit eender welke post-apocalyptische sciencefictionfilm kunnen komen: de stad is door de zonnevlam herschapen in een reusachtige zandbak, in de zandhopen op straat liggen hier en daar autowrakken, in de gang van de leeggeroofde supermarkt ligt een gemummificeerd lijk. Wij zouden ons in die barre omstandigheden behoorlijk ellendig voelen, maar Finch houdt er de moed in: zelfs wanneer een naderende zandstorm het vlees van zijn botten dreigt te blazen, blijft hij vrolijk het liedje ‘American Pie’ zingen: ‘So bye-bye Miss American Pie/Drove my Chevy to the levee but the levee was dry!’ We zeiden het al: zelden was de post-apocalyptische atmosfeer op aarde zo gezellig.

Hoe het komt dat Finch de zonnevlam heeft overleefd? Of er in de stad nog andere zingende overlevers rondhangen? Pertinente vragen die de scenaristen onbeantwoord laten. Wanneer Finch en zijn piepende robotje Dewey (een kruising tussen Wall-E en een winkelkarretje) niet naar eten lopen te zoeken, werkt hij in zijn laboratorium - waar behalve Perry Como ook het geblaf van een keffer weerklinkt - naarstig aan een gloednieuwe, meer geavanceerde androïde die luistert naar de naam Jeff. En het moet zijn dat Finch de robotverhalen van de Amerikaanse schrijver Isaac Asimov heeft gelezen, want Jeff dient te gehoorzamen aan de drie ingebouwde wetten van de robotica, waarvan de eerste luidt dat een robot een mens geen kwaad mag doen. Jeff krijgt evenwel nog een vierde instructie ingeplant: bij afwezigheid van Finch moet de robot het welzijn van de keffer beschermen. Jawel: u bent beland in een post-apocalyptisch drama over een zingende uitvinder die de dierenliefde hoog in het vaandel voert.

Omdat er tegen 250 kilometer per uur een allesvernietigende zandstorm zit aan te komen, dienen Finch, Jeff, Dewey en de keffer in een oude camper on the road te gaan, richting San Francisco, waar Finch weleens de Golden Gate Bridge wil zien. Opvallend: ofschoon de zonnevlam de steden en de dorpen in reusachtige zandduinen heeft veranderd, liggen de stofvrije wegen er behoorlijk goed berijdbaar bij, alsof er zoëven nog zandschuivers zijn gepasseerd. Heel merkwaardig. Onderweg gaat er wel wat dreiging uit van de zoveelste zandstorm (knap beeld: de met pinnen en kabels vastgezette camper die als een windvaan in de storm hangt) en van een auto die hen in het midden van de nacht begint te achtervolgen, maar al bij al wordt de reis nooit écht gevaarlijk en zitten we vooral te kijken naar de olijke dynamiek tussen Finch, Jeff, Dewey en de keffer. De enige die nog ontbreekt in dit aangename gezelschap is Wilson, de volleybal die Hanks gezelschap hield in de (veel sterkere) overlevingsfilm ‘Cast Away’: ‘Wilsóóón! Wííílsóóóóóón!’

In de tweede helft, wanneer Finch zich ontpopt tot een mensenhater die aan Jeff duidelijk maakt dat hij zeker geen vriendschap behoeft, dreigt het hoofdpersonage héél even uit te groeien tot een interessante figuur. Maar Hanks, zijn imago van brave borst indachtig, hoedt er zich voor om die donkere karaktertrek verder te exploreren. Als immer geeft het een behaaglijk genoegen om de altijd degelijke Hanks aan het werk te zien, maar na een tijdje begonnen wij toch een stekende heimwee te voelen naar de ietwat rauwere fun uit andere post-apocalyptische klassiekers: Finch die in de clinch gaat met Humungus, de Ayatollah of Rock ‘n’roll-ah uit ‘Mad Max 2: The Road Warrior’! Finch die in navolging van de kannibalen uit Cormac McCarthy’s ‘The Road’ van een baby aan ‘t spit zit te kluiven! Dát zou nog eens onvergetelijke taferelen hebben opgeleverd!