In het laatste deel van ‘Ozark’ worden personages en plotlijnen gemakshalve vergeten of onder het tapijt geschoven

Huil en huiver, want de populaire misdaadreeks ‘Ozark’, Netflix’ eigenste ‘Breaking Bad’, is definitief ten einde. Na vier seizoenen vol fraude, verraad, executies en flauwe excuses krijgen de Byrdes de eindafrekening geserveerd, en die is nog schrikwekkender dan uw energiefactuur. De kinderen zijn van hen vervreemd, een voormalige werkneemster zint op wraak, de Mexicanen eisen méér witgewassen drugsgeld en de FBI verwacht ook een deel van de buit. Rest de hamvraag: krijgen Wendy en Marty Byrde het einde dat zij verdienen?

Zoals elke fantasyreeks met ridders en zwaarden tegenwoordig onverbiddelijk met ‘Game of Thrones’ vergeleken wordt, moest de eerste jaargang van ‘Ozark’ in 2017 meteen met het majestueuze ‘Breaking Bad’ wedijveren. Recensenten zagen het nut niet van nóg een serie over een modaal Amerikaans gezin die in de criminaliteit afglijdt, maar Netflix-abonnees keken en masse. Het déjà-vu-gevoel belette ‘Ozark’ niet om de afgelopen jaren uit te groeien tot een erg populaire show met een eigen identiteit en een trouwe schare fans. Een show die op tijd weet te stoppen, dat ook. In januari verscheen de eerste helft van het vierde seizoen, waarin een ambitieuze en heethoofdige neef van maffiabaas Navarro een ravage aanrichtte. De nieuwe lading afleveringen katapulteert ‘Ozark’ een laatste keer tot best bekeken Netflix-serie van de week.

De Byrdes zijn in een veertigtal afleveringen onherkenbaar geworden. Boekhouder Marty (Jason Bateman, tevens regisseur) valt inmiddels in als meedogenloze drugsbaas in Mexico, terwijl zijn vrouw Wendy (een fenomenale Laura Linney) immorele keuzes maakt waar zelfs Walt ‘Heisenberg’ White ontzag voor zou hebben. Het koppel vertrouwt niemand meer, ook niet elkaar, en Wendy lijkt in elke nieuwe episode een beetje meer haar knikkers te verliezen. De Byrdes dromen nog steeds van een rustig leventje, het is maar de vraag of ze daar nog toe in staat zijn. Ligt het aan mij, dan mag Ruth zich winnaar kronen op het einde van deze slopende dodentocht. Julia Garner (Anna Delvey in ‘Inventing Anna’) won al twee Emmy’s voor de rol, en terecht. Grote mond, dikke huid, breekbaar hart: elke scène is beter met Ruth.

‘Jullie zullen jullie wel weer uit deze onmogelijke situatie kunnen tapdansen,’ liet Ruth eens schertsend over de Byrdes optekenen. De schrijvers offeren inderdaad geloofwaardigheid op om het verhaal tegen de seriefinale op de juiste plaats te krijgen. Sommige personages en plotlijnen worden gemakshalve vergeten of onder het tapijt geschoven. Neem bijvoorbeeld de openingsscène van de eerste helft van het vierde seizoen: het voltallige gezin in de wagen, veilig en wel, tot ze moeten uitwijken voor een vrachtwagen en over de kop gaan. Niet alleen weet je als kijker dat de Byrdes veilig zijn zolang ze die aangekondigde autorit niet hebben genomen, de scène bleek in de finale ook nauwelijks van belang te zijn.

Hoe zal de geschiedenis ‘Ozark’ herinneren? De serie heeft nooit het niveau van ‘Breaking Bad’ of spin-off ‘Better Call Saul’ gehaald. Maar: met z’n fenomenale cast, sombere grijstinten en subtiele zwarte humor was ‘Ozark’ nooit slecht en bij momenten zelfs verslavend. De seriefinale heet ‘A Hard Way To Go’ en is de slechtst gewaardeerde aflevering van de volledige reeks op iMDB: tijdens de laatste scènes onthult ‘Ozark’ een nihilistisch wereldbeeld waar voor hoop en rechtvaardigheid geen plek is – een shock voor sommigen, zo blijkt. ‘Geld baalt er niet om waar het vandaan komt,’ is de zin die, na het laatste geweerschot, blijft nazinderen. Ik hoop dat ik nooit iemand van de Byrde-familie tegen het lijf loop.