Kijken naar ‘Chateau Planckaert’ op Eén is een beetje als het eten van fletse, middelmatige mandarijnen


Als het aankomt op Radio 2 laat ik me doorgaans niet graag betrappen op luisteraarschap, maar laatst vernam ik langs die weg toch belangwekkend nieuws. Een luisteraar van ‘De inspecteur’ maakte zijn beklag over de mandarijnen die ons elk jaar rond deze tijd bereiken. Naar wat zijn smaakzin hem vertelde, werden die elk jaar vlakker en vlakker van aroma - volgens hem kon je het ondertussen zelfs zonder overdrijving over ‘flets’ hebben.

Toen Sven Pichal zich met die prangende kwestie tot een professor Tropische Landbouw richtte, verwachtte ik dat die zulke waarnemingen daadkrachtig van de hand zou wijzen als geheel subjectief, maar nee: de prof, die uit hoofde van zijn beroep als geen ander de staat van de mandarijn ter harte neemt, beaamde niet alleen het smaakverlies, hij sprak zelfs van een strategie achter die betreurenswaardige neergang. Producenten van mandarijnen mikken uit commerciële overwegingen op de meest gemiddelde consument, klonk het, en dus passen ze hun teelt zodanig aan dat alle uitgesproken aroma’s verdwijnen. Hoe ik het ook draaide of keerde, de boodschap dat de middenmoot in bepaalde kringen niet alleen als hoogste doel wordt beschouwd, maar onder het dictaat van marktdenken zelfs tot norm dreigt uit te groeien, stemde me danig ongerust. Laat ik het nu dan even over het kijkcijferkanon ‘Chateau Planckaert’ hebben.

Toen ik me een tiental weken geleden schriftelijk afvroeg of ‘Chateau Planckaert’ alles welbeschouwd wel een stap vooruit was voor de openbare omroep, stelde ik vast dat die bedenking niet bepaald breed gedeeld werd. Meer zelfs: ik werd alleen bijgetreden door de leden van de Confederatie Bouw, een eerder onverwachte bondgenoot, die uit hoofde van hùn beroep dan weer wakker lagen van het aantal veiligheidsvoorschriften die de Planckaerts met de voeten traden bij het verbouwen van hun kasteel. In één aflevering kreeg Junior zelfs een hijskraan vol in het gezicht - met zijn doktersstudies komt het, volgens de waarnemende arts, nu wel zeker nooit meer goed. Ik kon me wel iets voorstellen bij de sores van mijn vrienden bij de Confederatie Bouw, want in de laatste aflevering van dit seizoen zag ik diezelfde Junior alweer, wars van veiligheidsvoorschriften, ei zo na van een dak kukelen. Wellicht ten gevolge van evenwichtsstoornissen overgehouden aan die kraan. Het verbouwen zelf verliep toen al even aan een slakkengangetje, alsof de Planckaerts bij de opnames al te horen hadden gekregen dat ze meerdere jaargangen zouden moeten vullen met hun bouwval. In de plaats werd er tijd vergooid aan de heimelijke aanschaf van een geit - de Citroën-versie - als cadeau voor de huwelijksverjaardag van Eddy en Christa. Eddy had natuurlijk iets in de smiezen, want waar dient zo’n alwetende vertelstem anders voor.

‘Mijn leven is voltooid’, sprak Christa nadat ze de geit in ontvangst genomen had, en we samen met haar het volledige toneeltje uitgezeten hadden dat de telgen Planckaert stiekem ingestudeerd hadden. Hopelijk stuurde Christa daarmee niet aan op levensbeëindiging, want er zit dus nog een seizoen aan te komen. Nu, misschien zit er nog een verhaallijn in.

Eis meer van uw mandarijnen.