'Jonge Wolven'
Koen Wauters: ‘Ik heb doorwaakte nachten gekend, het leven kan wreed zijn’
Zal ik Koen Wauters (54) vragen om het Clouseau-plakboek te handtekenen dat ik als 7-jarige bijhield, of houd ik het professioneel? Ik denk er nog even over na en peil in de tussentijd naar ‘Jonge wolven’, de nieuwe plaat die Clouseau de wereld net cadeau deed. ‘We hebben niet zomaar een plaatje toegevoegd aan onze discografie.’
KOEN WAUTERS «Neen, de lat lag hoog: we wilden iets maken dat blijft kleven. Dat gevoel van urgentie heeft vanzelfsprekend te maken met onze leeftijd. Kris is 57, ik ben 54: als je de toekomst voelt krimpen, wil je je tijd alleen maar góéd gebruiken. Een album mag dan niet gewoon een aardig tussendoortje zijn. Want hoe je het ook draait of keert: we hebben al meer platen gemaakt dan we er nog zúllen maken.»
HUMO En toch hebben jullie het album ‘Jonge wolven’ genoemd.
WAUTERS «We hebben lang gezocht naar een goeie titel. Op een bepaald moment – we zaten al met de handen in het haar, want de deadline naderde en we hadden nog altijd niets – merkte iemand op dat Kris en ik tijdens een concert helemaal niet als 50-plussers ogen. ‘Op het podium worden we weer jonge honden, ja,’ antwoordde Kris. Waarop we elkaar aankeken: ‘Jonge honden’, was dat geen goeie titel voor de plaat?»
HUMO Maar het zijn uiteindelijk wolven geworden, geen honden.
WAUTERS «Bij jonge honden denk je toch ook een beetje aan felle keffertjes die overal op gaan rijden, nee? (lacht) Ik vond wolven wel mooi. Clouseau is een wolf pack, hè, Kris en ik doen al jaren al onze hartstocht cadeau aan dat mooie groepje.
»Als ik ’s ochtends uit bed kom, ben ik geen jonge wolf. Maar zodra de stramheid weg is, voel ik me nog heel jong. En die levenslust wordt nog eens gekwadrateerd zodra ik een podium onder mijn voeten voel. Dat geldt ook voor Kris, trouwens. Wij zijn geen oude pees, hè.»
HUMO De plaat klinkt ook heel vitaal en energiek. Gulzig zelfs.
WAUTERS «Gulzig… Ja, dat vind ik een heel geschikt adjectief om ‘Jonge wolven’ te omschrijven. Weet je, ons enthousiasme is nog nooit zo groot geweest. Het is te zeggen: we zijn altijd al energiek en bevlogen geweest, maar voor deze plaat hebben we echt alle mogelijke remmingen weggegooid. We hebben totaal onze goesting gedaan, zonder regeltjes. Een song van zeven minuten? Een solo van twee minuten? Gewoon doen, dachten we.
»Het is ook een plaat met échte instrumenten, ingespeeld door een tiental muzikanten die excelleren in hun vak. Dat is haast atypisch geworden, want veel muziek uit de hitparade van nu wordt in de eerste plaats met computers gemaakt. En dat mág, hè, het is gewoon niet de manier waarop wij een album opnemen. Het zorgt er ook voor dat onze muziek anders klinkt dan veel van wat je op de radio hoort. Dat is ook de bedoeling: Clouseau is niet modern. En dus zou het pathetisch zijn om een plaat te willen maken die klinkt als Ed Sheeran of Dua Lipa. Nee, het mag gerust een beetje ouderwets zijn. Als het maar echt is, en weerspiegelt wie we zijn.»
HUMO In september vorig jaar is Stefaan Fernande overleden, de man die een hoop Clouseau-liedjes heeft geschreven.
WAUTERS «Noem ’m gerust de derde Clouseau, want dat was hij. Stefaan schreef voor veel artiesten, maar wanneer hij samen met Kris aan de slag ging, was het geen werk meer. Pure magie, die twee samen. Tijdens de lockdown waren ze elkaars knuffelcontact. Daar is de plaat deels uit geboren: ze hebben toen formidabele nummers gemaakt. Ik ben een vriend kwijt, Kris een zielsverwant. Als je samen teksten schrijft, laat je de ander in je ziel kijken, hè.
»Stefaan is gestorven terwijl we de plaat aan het mixen waren. Wat troost: hij was heel blij met wat er lag. Het is ook zijn album, en dat willen we nu heel erg uitdragen, ook in de concerten die we gaan spelen.»
HUMO Die tournee brengt jullie ook naar mooie zalen in Nederland, zag ik.
WAUTERS «Da’s fijn, want er zit daar een gat in onze geschiedenis. In onze beginperiode waren we ook in Nederland populair, maar vanaf het einde van de jaren 90 deed Clouseau er niet veel meer. Pakweg ‘En dans’, uit 2001, is er zelfs niet uitgekomen. Maar nu is de interesse er wel weer. Het zorgt ook voor een ander referentiekader: in Nederlandse interviews wordt ons nog vaak naar onze beginperiode gevraagd.»
HUMO De teksten op de plaat zijn niet alleen het werk van Stefaan en Kris: je hebt zelf ook meegeschreven. Een daad van kwetsbaarheid? Of weet je jezelf goed te verhullen in die teksten?
WAUTERS «Verstoppertje spelen lukt me niet. Ik kan alleen schrijven over dingen die me beroeren. Over wat me heel gelukkig en heel droevig maakt – en alles daartussen. Maar ik doe ook aan zelfcensuur: ik schrap veel. Maar uit wat overblijft, leer je wel wie ik ben, ja. Iedereen weet ook dat ik een goeie twee jaar geleden gescheiden ben. Natuurlijk gaan de teksten ook daarover. Maar maakt dat me kwetsbaar? Ik denk eerder: krachtig. Je hoort de weerslag van wat een man heeft gevoeld in het eerste jaar na zijn scheiding. Toen waren er nog veel vragen, nog veel dingen die een plaats moesten krijgen. De wonde was nog open, terwijl er intussen al een mooi korstje op ligt.
»(Denkt na) Je spreekt niet met een depri zanger. Natúúrlijk is zo’n breuk niet plezierig, en natúúrlijk komt zo’n scheiding met doorwaakte nachten. Maar hoe wreed het leven soms ook kan zijn, op een bepaald moment begint de mist wel weer op te trekken. De plaat is ook helemaal geen treurmars geworden. Ze is zoals het leven: niet één en al vreugde, niet één en al treurnis. En ik blijf een rasoptimist: het glas is altijd halfvol. En intussen is het zelfs bijgevuld.»
HUMO ‘Muziek wint almaar aan belang in mijn leven,’ liet je in het persbericht bij ‘Jonge wolven’ noteren.
WAUTERS «En dat klopt: de passie vervaagt niet. Als ik straks te horen krijg dat ik nooit nog een voetbalmatch kan zien, zal ik dat spijtig vinden, maar ik zal het overleven. Maar nooit meer muziek kunnen horen, nooit nog een concert mogen meemaken: dat zou ik niet trekken. Ik vind in muziek alles wat ik nodig heb: ik kom erin thuis.
»Ik hoop dat je die nog verhevigde passie ook zíét aan Clouseau. Want ik hou van wat we vroeger gemaakt hebben, maar wat we nu doen, vind ik nog waardevoller. Zowel qua bezieling als qua vakmanschap hebben we nooit hoger gereikt dan nu. En eigenlijk is dat zo gek nog niet: een voetballer weet op zijn 35ste dat het beste achter hem ligt, maar een zanger wordt niet slechter met de jaren. Kijk naar Paul Michiels. Ja, kroket, zeg: die is 73, maar zingt nog altijd alle sterren uit de hemel.»
HUMO In ‘Hey Paul’, de podcast van Michèle Cuvelier over die andere niet onverdienstelijke Paul – McCartney – getuigde je over hoe liefde voor muziek ook heel destructief kan zijn. Je had het over de beginjaren van Clouseau, toen jullie populariteit jullie het leven haast onmogelijk maakte.
WAUTERS (knikt) «En het akelige is dat je de touwtjes zelf niet meer in handen hebt. Je krijgt je eigen onbehagen niet uitgelegd, en je kunt mensen niet vragen om even wat, euh, normaler te doen. Ik vond het fijn om bij Michèle nog eens vanop afstand naar die periode te kijken, maar ik ben wel heel blij dat ze ver achter ons ligt. (Laconiek) Het was erover, hè.»
HUMO Je vertelde ook hoe je jezelf van de mythe moest losknippen.
WAUTERS «Je mag er niet zelf in gaan geloven, want dat is gevaarlijk. Ik herinner me die jaren als een tijd van voortdurende, verplichte introspectie. Bekendheid dwingt je daartoe. Er wordt je elke dag een spiegel voorgehouden, en je moet jezelf de hele tijd uitspreken: wie ben je, wat zeg je, waar sta je voor? Ik werd heel erg geconfronteerd met mezelf.
»Later, toen het gelukkig allemaal luwde, verdween die nood om mezelf voortdurend af te vragen wie ik ben. Tot ik begon te twijfelen aan mijn huwelijk. Toen ik besefte dat dat op z’n einde afstevende, kwam het allemaal weer terug. Ook dat is logisch, geloof ik: in een lange relatie deel je een identiteit. Na de scheiding moest ik mezelf terugvinden. Me opnieuw afvragen: wie ben ik?
»Je moet kunnen leven met de mens die je in de spiegel ziet, dat geldt voor iedereen. En al bij al lukt dat me goed. Ik combineer strengheid met mildheid: ik weiger om te snel tevreden te zijn, maar ik vind het even belangrijk dat ik tegelijk ook lief ben voor mezelf.»
HUMO Helpt het daarbij om een jonge wolf van in de 50 te zijn?
WAUTERS «Ik geloof dat ik dat ook al goed kon als dertiger en als veertiger. Dus neen, leeftijd is voor mij niet de doorslaggevende factor. Eerder: hoe ik omringd ben. Een mens heeft een nest nodig. En Clouseau is zo’n nest voor mij.»