‘Mensen kunnen er hun eigen droefenis en rouw in herkennen en eens goed uithuilen’

Na Bruce Banner/The Hulk speelt Mark Ruffalo opnieuw een dubbelrol. Ditmaal in de HBO-miniserie ‘I Know This Much Is True’, het tragische verhaal van de identieke tweelingbroers Dominick en Thomas Birdsey. Een regelrechte krachttoer, waarvoor Ruffalo een grondige metamorfose onderging.

In deze bijzondere tijden is iedereen gelijk voor de wet: zelfs de groten der aarde zijn nu aangewezen op de videoconferentie-app Zoom om met de buitenwereld te communiceren. En zo komt het dat Mark Ruffalo (52) op een blauwe maandag gewoon in onze woonkamer verschijnt om even te kletsen. Zonder flatterende belichting, professionele camera’s, uitgebreide make-up of een luxueuze hotelsuite als decor. Met zijn iets te lange, grijzende lokken zit hij thuis voor zijn webcam, in een neutrale, witte ruimte. In de hoek staat een eenzaam kamerplantje. De wifi doet soms raar, en op de achtergrond overstemt een blaffende hond af en toe het gesprek. Kortom: hij is net een gewone mens.

Je zou er bijna door vergeten dat Ruffalo een Hollywood-ster van formaat is, wereldberoemd voor zijn rol als The Hulk in de ‘Avengers’-films van Marvel. Maar het strafst is hij wanneer hij zich buiten de superheldenspeeltuin begeeft, in knappe drama’s als ‘The Kids Are All Right’, ‘Foxcatcher’ en ‘Spotlight’, waarvoor hij telkens een Oscar-nominatie kreeg.

Ook in ‘I Know This Much Is True’, de nieuwe HBO-serie van regisseur Derek Cianfrance (‘Blue Valentine’), maakt Ruffalo een verpletterende indruk als de identieke tweeling Dominick en Thomas Birdsey. De ene is een zorgzame huisschilder met een kort lontje, de ander een paranoïde schizofreen die aan het begin van de reeks zijn hand afsnijdt in een openbare bibliotheek. Het is Ruffalo’s eerste rol voor televisie in twintig jaar. Onbedoeld koos hij de perfecte timing: door de coronacrisis zijn de bioscopen dicht, maar verslinden mensen thuis nu wel meer series dan ooit tevoren.

Al heeft ‘I Know This Much Is True’ één potentiële handicap: het is behoorlijk zware kost. Het leven van Thomas en Dominick is geen pretje, de dramatische wendingen stapelen zich op. Zit de wereld nu echt te wachten op nog meer miserie?

RUFFALO «Ik gelooft oprecht van wel. In normale tijden zijn we allemaal zo druk bezig dat we niet meer stilstaan bij ons verdriet. Terwijl dat wel een belangrijk deel van ons bestaan is. Deze crisis confronteert ons daarmee. Zoals de native Americans zeggen: dit is een moment waarop we de knopen uit ons haar kammen.

»En ik denk dat een serie als deze daarbij kan helpen. Mensen kunnen er hun eigen droefenis en rouw in herkennen en eens goed uithuilen. Dat doet veel meer deugd dan naar de fles te grijpen, of naar goedkope komedies te kijken om van je verdriet weg te rennen.»

Dakloze op de set

Ruffalo speelt in de serie een verbluffende dubbelrol. Een personage met een psychiatrische aandoening neerzetten is op zich al iets waar menig acteur een nier voor zou afstaan. Daarnaast ook nog eens diens beschermende tweelingbroer vertolken, was helemaal ‘een hardcore acteeruitdaging, die me figuurlijk in twee zou splijten’, vertelt Ruffalo ons.

Zeventien weken lang stond Ruffalo op de set als de masculiene Dominick, die zijn geïnterneerde broer probeert vrij te krijgen uit een hardvochtige instelling. Toen al zijn scènes ingeblikt waren, trok de acteur zich zes weken lang terug in zijn huis, om een complete transformatie te ondergaan. Mentaal – ‘Ik probeerde me in te beelden hoe het moet zijn om net als Thomas te leven met de constante aanwezigheid van negatieve stemmen in je hoofd, en geen onderscheid te kunnen maken tussen wat echt is en wat niet’ –, maar ook fysiek: Ruffalo vrat zich zodanig vol met cheeseburgers dat hij op de duur zittend moest slapen om de zure oprispingen tegen te gaan. Met veertien kilo extra aan zijn lijf verscheen hij uiteindelijk weer op de set, klaar om zijn scènes als Thomas op te nemen.

Zo’n onderbreking is hoogst zeldzaam in de film- en tv-wereld – want erg duur en complex – maar kwam er op vraag van Ruffalo zelf. Hij produceerde de reeks ook, en hakte dus mee de organisatorische knopen door.

RUFFALO «Ik wou vermijden dat het zou voelen alsof ik tussen elke scène gewoon even in de kleedkamer een baard had opgeplakt gekregen en een andere jas had aangetrokken. Ik wilde echt de tijd nemen om iemand anders te worden. Thomas en Dominick zijn twee verschillende personen, ook al zijn ze identieke tweelingen. En aangezien Thomas medicatie neemt voor zijn schizofrenie, wist ik dat hij opgeblazen moest zijn. Daarom wou ik dus serieus verdikken.»

Dat hij daar uitstekend in slaagde, illustreert de reactie van zijn collega Rosie O’Donnell, die in de serie een sociaal werkster speelt. Vanuit de schilderstudio in haar garage vertelt ze met pretoogjes over de dag waarop Ruffalo na zijn pauze van zes weken voor het eerst weer op de set verscheen.

RUFFALO «Toen ik ’s morgens aankwam, zag ik in de verte iemand aan de cateringtafel staan. Een dakloze, dacht ik, die stiekem was binnengeslopen en nu zijn buikje stond rond te eten. Maar toen ik een beveiligingsagent daarop attent maakte, antwoordde die: ‘Kijk nog eens?’ Het bleek gewoon Mark te zijn. (lacht) Daar schrok ik wel even van.»

Alles geven

Ruffalo lijkt dieper dan ooit te gaan in deze dubbelrol, en dat was ook de bedoeling, zegt hij.

RUFFALO «Ik was net klaar met ‘Avengers: Endgame’. Een grootse, technologische en emotionele ervaring, maar toch ook een beetje veilig. Bovendien ben ik intussen de vijftig voorbij, ik zie het einde stilaan opdoemen. Daarom wou ik deze keer eens alles uit de kast halen.»

- Heeft u dat dan niet altijd gedaan?

RUFFALO «Nee. Als ik heel eerlijk ben, moet ik toegeven dat ik me toch altijd een beetje inhield. Het was een vorm van zelfbescherming: als het publiek de film niet zou lusten, dan kon ik het tenminste nog steken op het feit dat ik er niet volledig voor gegaan was. Maar als artiest wil je uiteindelijk toch alles geven, en jezelf kwetsbaar opstellen. Ik ben nu op een leeftijd waarop mijn looks stilaan aan het afnemen zijn, en alleen nog mijn ziel overblijft. En het werk dat ik aflever. Dat kan dus maar beter de moeite zijn.»

Ruffalo stond zelf aan de wieg van ‘I Know This Much Is True’. Hij was het die de rechten op Wally Lambs gelijknamige roman kocht, ermee naar HBO trok en regisseur Derek Cianfrance erbij haalde. Dat het project hem zo nauw aan het hart ligt, heeft in de eerste plaats met zijn eigen familiegeschiedenis te maken.

RUFFALO «Ik ken het milieu waarin dit verhaal zich afspeelt zo goed. Ik kom zelf uit een familie van huisschilders zoals Dominick, en ik stam net als hij af van Italiaanse immigranten. Als Italiaanse Amerikaan groei je op met een heel intense familiedynamiek, en krijg je een bepaald beeld van mannelijkheid aangeleerd. Dat wordt in deze serie uit elkaar gehaald en bestudeerd, op een heel eerlijke, aardse manier.»

Maar deze vertolking van twee broers en hun heftige, maar innige band is ook een hommage aan Ruffalo’s broer Scott, die in 2008 in mysterieuze omstandigheden overleed. Hij werd in zijn appartement aangetroffen met een kogel door het hoofd. Moord, zelfdoding of Russische roulette? Opheldering kwam er nooit. De reeks is opgedragen aan Scott, maar ook aan Megan, de zus van regisseur Derek Cianfrance. Zij stierf nauwelijks een half jaar geleden, drie dagen nadat de regisseur de opnames van ‘I Know This Much Is True’ voltooide. De montage deed hij in volle rouwperiode.

CIANFRANCE «Dit project was een werk van liefde. Het is een verhaal over familie, dat we op een zo intieme, eerlijke en naakt mogelijke manier gemaakt hebben. Hopelijk kan iedereen die een dierbare heeft verloren, zijn eigen gevoelens ook op deze serie projecteren en er troost in vinden.»

Gifgroen alter ego

Voor Ruffalo verpersoonlijken Dominick en Thomas twee kanten van hetzelfde dubbeltje. Ze zijn identiek, maar ook compleet tegenovergesteld. Een beetje zoals Bruce Banner en zijn gifgroene alter ego, The Hulk.

RUFFALO «Ik kom vaak uit bij rollen die verschillende extremen verzoenen. Dat houdt me namelijk ook in het echte leven bezig: de enorme tegenstellingen tussen licht en donker, zacht en hard, blij en boos, die de mens in zich draagt. The Hulk is daar de stripversie van, en in de Marvel-films zie je hoe hij een soort heelheid probeert te vinden. Dat herken ik. De worsteling met die dualiteit wordt in deze reeks gedistilleerd in het verhaal van een identieke tweeling.

»Ondanks hun tekortkomingen zijn Thomas en Dominick toch mooie personages. Dat is Dereks kracht. Hij toont mensen in al hun lelijkheid, maar doet dat met compassie. Hij zorgt er net voor dat we hen graag zien om hun gebreken. Daardoor kan je bij hem op de set als acteur heel slecht en afschuwelijk en verloren zijn, maar soms ook goed en mooi. Dat voelt heel vrij.»

‘I Know This Much Is True’ is nu te bekijken op Telenet Play en Play More.

BEKIJK DE TRAILER:

DEZE WEEK KRIJGT U BIJ HUMO: 1 MAAND GRATIS PLAY, EEN CADEAU VAN €11,95

(DM)