Mia Doornaert nog aan toe: de woke verhaallijnen behoren niet tot het beste van ‘Brooklyn Nine-Nine’

Het was een week van afscheid nemen. In het geval van de plannen om een concert voor neonazi’s in Ieper te organiseren ging het adieu nog gepaard met een klein vreugdedansje, tegelijk vaarwel zeggen tegen ‘Better Call Saul’ én ‘Brooklyn Nine-Nine’ viel ons zwaarder.

Een paar dagen voor Jimmy McGill een sigaretje opstak met Kim Wexler verscheen op Netflix het laatste seizoen van ‘Brooklyn Nine-Nine’, een komische reeks die weliswaar nooit deel uitmaakte van het kleine kransje meesterwerken waartoe ‘Better Call Saul’ behoort maar de afgelopen jaren wel steevast bij de grappigste sitcoms op tv zat. Acht seizoenen lang konden rechercheur Jake Peralta en zijn collega’s van het ‘99th precinct’ criminelen en soms elkaar het leven zuur maken, en dat de serie het zo lang heeft volgehouden is een klein wonder. Na het vijfde seizoen wou tv-zender Fox er wegens de lage kijkcijfers immers een punt achter zetten, maar door het protest van het kleine maar trouwe publiek sprong concurrent NBC op de reeks. Die bestelde uiteindelijk nog drie seizoenen, door hoofdrolspeler Andy Samberg in een interview gepast omschreven als ‘een lange ereronde voor de fans’.

Seizoen acht, dat een jaar geleden al in de VS te zien was, werd gemaakt in moeilijke omstandigheden. Vanwege de coronapandemie, maar vooral door wat er gebeurd was vlak nadat de finale van het zevende seizoen was uitgezonden. Een maand nadat Peralta en co. de deuren van het bureau hadden dichtgetrokken, zette politieagent Derek Chauvin zijn knie in de nek van George Floyd, ging de video van de hardhandige en dodelijke arrestatie de wereld rond en barstte de ‘Black Lives Matter’-beweging weer in volle hevigheid los. Voor de schrijvers van ‘Brooklyn Nine-Nine’ begon een periode van bezinning. Kun je op een moment dat duidelijk is dat het Amerikaanse korps een erg donkere kant heeft nog wel een serie maken waarin agenten zowat altijd het goede voorhebben met hun medemensen? Sterker nog: draag je door in een sitcom met erg sympathieke hoofdpersonages thema’s als racisme of disproportioneel geweld te negeren niet net bij tot het onterecht positieve imago van de politie?

De makers hebben die vragen duidelijk ter harte genomen. Bij de start van het slotseizoen heeft Rosa Diaz haar job opgegeven uit onvrede met hoe de politie ‘my people’ doorgaans behandelt: ze werkt nu als privédetective voor mensen die slachtoffer zijn van gewelddadige agenten. Jake onderzoekt samen met haar een zaak van een vrouw die mishandeld werd tijdens een arrestatie en ontdekt dat zelfs met harde bewijzen zijn oversten niet staan te springen om de daders te straffen. Charles Boyle probeert letterlijk zijn schuldgevoel tegenover de zwarte bevolking af te kopen bij brigadier Terry. En het belangrijkste nieuwe personage in deze laatste tien afleveringen is Frank O’Sullivan, de voorzitter van de politievakbond die te allen prijze wil vermijden dat agenten ooit hun fouten moeten toegeven en niet vies is van wat chantage om hervormingen tegen te houden.

Het is allemaal goed bedoeld, maar - we moeten daar, Mia Doornaert nog aan toe, eerlijk in zijn - die ‘woke’ verhaallijnen behoren niet tot het beste of het grappigste wat ‘Brooklyn Nine-Nine’ al gedaan heeft. Het is zelfs een opluchting als na een aflevering of twee de zwaardere thema’s wat naar de achtergrond verdwijnen en de reeks gewoon weer focust op waar ze zo sterk in is: dwaze grappen over het leven op kantoor en de camaraderie tussen collega’s combineren met oprecht ontroerende momenten rond de liefde tussen Jake en Amy of het huwelijk van Raymond Holt met Kevin Cozner. En na acht seizoenen weten de schrijvers nog altijd pareltjes te verzinnen, zoals de hilarische scène waarin Jake zijn zoontje moet verversen en tegelijk Boyle in de verhoorkamer instructies toefluistert, of het moment waarop Holt zijn partner in een dronken bui een ‘dickpic’ verstuurt. Of zoals hij het noemt: ‘een digitaal fallusportret’.

Soms voelt dit laatste seizoen een beetje aan als een ‘greatest hits’. In één aflevering moet Jake nog eens samen op pad met Doug Judy, de autodief en vriend die hij zo vaak heeft gearresteerd en die altijd weer weet te ontsnappen. Eén speelt zich helemaal af op de boerderij van de familie Boyle, de plek waar Charles talloze bizarre en meestal erg verontrustende anekdotes over heeft verteld. En alles mondt uiteraard uit in een uitgebreide, twee afleveringen durende ‘heist’ die de ploeg langs belangrijke plekken uit het verleden brengt, waarin oudgedienden als Gina en Pimento nog eens opduiken en er nog één laatste ‘title of your sex tape’-grap wordt gemaakt. Maar hoeveel bezwaar kun je hebben tegen zo’n ‘best of’ als die vooral bestaat uit dingen waar mindere sitcoms een moord voor zouden plegen? Kortom: ook al eindigt ‘Brooklyn Nine Nine’ in tegenstelling tot ‘Better Call Saul’ niet op een hoogtepunt, op een moment dat de VRT zelfs de slechtste afleveringen van ‘FC De Kampioenen’ weer van onder het stof haalt zullen we de reeks toch danig missen. Nine-Nine!