Naar de Ikea in India: ‘Het Fryken-mandje is ideaal voor de slangenbezweerder’

O India, land van duizend geuren, waarvan een behoorlijke minderheid aangenaam schijnt te ruiken! O India, land van dromerige losers in Goa, dat paradijs voor backpackers die graag naar dromerige losers staren! O India, land van weelderige sprookjespaleizen en van met meervoudige perrons voorziene treinstations! O India, land dat zo onoverzichtelijk is dat je moeiteloos een boek van vijfhonderd pagina’s zou kunnen vullen met zinnen die allemaal beginnen met ‘O India’. En het zou nog een interessant boek zijn ook, want over India valt heel wat te vertellen. Zelf ben ik er nooit geweest, en dus laat ik me graag voorlichten over wat je daar absoluut niet mag missen.

KAREN JENNINCKX «Ik zeg altijd: als je het echte India wil zien, dan moet je naar de Ikea van New Delhi, of die van Mumbai.»

HUMO Hebben ze daar andere spullen dan bij ons?

JENNINCKX «Nee. Maar sommige spullen worden wel anders aangeprezen. Het mandje Fryken, dat bij ons dienst doet voor het bewaren van kleine rommel, is daar de ideale mand voor de slangenbezweerder. De cobra voelt zich daarin veilig in het donker en de wanden laten voldoende lucht door, zodat het beest in topconditie is als het zijn dansje moet doen.

»Het grote verschil met de westerse Ikea is de klandizie.»

HUMO Je bedoelt de klanten?

JENNINCKX «Ja, maar ik vind klandizie mooier klinken. Ik zeg ook weleens tegen iemand die van wandizie weet dat je de dingen altijd van verschillende kandizie moet bekijken.»

HUMO Hoe verschillend zijn die klanten?

JENNINCKX «In de Indische Ikea zie je weleens een oude kluizenaar, die drie jaar geleden zijn grot in de Himalaya heeft verlaten om een kastje te gaan kopen.»

HUMO Wat voor kastje?

JENNINCKX «Een metalen kastje, waarin hij zijn heilige boeken kan bewaren. Want ’s nachts komen de muizen daaraan vreten. Zo’n man heeft duizenden kilometers afgelegd, langs stoffige wegen. Dag en nacht heeft hij gewandeld, met de zon en de sterren als gids.»

HUMO Kun je aan de sterren zien waar je een Ikea kunt vinden?

JENNINCKX «Hoe je dat moet doen, staat te lezen in de heilige boeken. En onze kluizenaar is wel een wijze, maar niet dom! Hij heeft die boeken meegezeuld om een driedubbele reden. Ten eerste: om ze niet te laten opvreten door de muizen. Je wil als sadhoe niet meemaken dat je bij thuiskomst nog wat vezels papier vindt, want dan sta je daar met dat metalen kastje. Ten tweede: om zich aan de hand van de heilige schema’s in die boeken te oriënteren op de zon en de sterren. En ten derde: om ter plaatse te checken of die heilige boeken wel in dat kastje passen.»

HUMO Is het mogelijk dat zo’n kluizenaar geen geschikt kastje vindt?

JENNINCKX «Dat gebeurt vaak. Het kan ook dat hij het te duur vindt. Dan gooit zo’n man zijn boeken in de rivier, want hij is totaal niet gehecht aan aardse dingen. Maar dan begint de ellende natuurlijk.»

HUMO Welke ellende?

JENNINCKX «Hij moet de weg terugvinden naar zijn heilige grot, en hoe doe je dat zonder die heilige boeken? Zo’n man lette tijdens zijn tocht niet op wegwijzers en namen van steden, want met die heilige boeken kon hij zich perfect op de zon en de sterren oriënteren. Dat lukt dus niet meer. En onderweg aan dorpsbewoners de weg vragen naar de heilige grot zal niet helpen, want er zijn honderdduizenden heilige grotten in India.»

HUMO Hoe moet zo’n man dat oplossen?

JENNINCKX «Ach, dat is zo tragisch... Zo’n kluizenaar verstopt zich dan achter een struik langs de kant van de weg. Daar wacht hij tot een andere sadhoe vanuit de Himalaya naar de Ikea trekt. Hij overvalt die man en steelt diens heilige boeken. Zo kan hij terugkeren. Uit schuldgevoel schenkt hij de overvallen kluizenaar zijn Ikea-kastje. En zo komt hij na zes jaar eindelijk weer in zijn grot, met zijn heilige boeken, waar de muizen hongerig zitten te wachten.

»Het is een mooie illustratie van het Indische levensgevoel: het samsara, het eeuwige levensrad dat alsmaar ronddraait om steeds weer bij hetzelfde punt uit te komen.»

Hugo Matthysen