‘Nonkels’ werd de voorbije weken veel meer dan de nieuwe ‘FC De Kampioenen’, tot de auberginemoppen over homo’s kwamen

‘Wie komt er nu nog zo laat langs?’, vroeg tante Carine aan Luc toen in de laatste aflevering van ‘Nonkels’ de bel ging. Op het tv-toestel in hun woonkamer stond ‘Blokken’ op, een programma dat toch niet meteen in het holst van de nacht wordt uitgezonden. Het was een kort moment dat voor de rest weinig invloed had op de ontknoping, maar het vatte goed samen waar de aantrekkingskracht van de reeks vaak lag.

Het racisme dat diep in de Vlaamse volksaard sluimert, vormde het duidelijkste mikpunt van ‘Nonkels’, waarin de zwarte jongen uit Kameroen vaak beledigd werd maar het altijd duidelijk bleef - hij heette niet voor niets Innocent - dat hem geen schuld trof. En de reeks - een van de opmerkelijkste successen op de Vlaamse televisie van de afgelopen maanden, zelfs jaren - hield zich op dat vlak ook allerminst in, wat in de figuur van tante Carine het best naar voren kwam. De bazige vrouw die telkens als haar man Luc nog maar een vraag durfde te stellen zei dat hij niet zo moest ‘snakken’ sloot Innocent dan wel in de armen nadat hij plotseling bij hen thuis op de drempel stond, het zorgde er niet voor dat ze ook met open blik naar de rest van de wereld keek. De Kameroener was namelijk ‘een van de goeie’, zoals bleek toen de familie naar Brussel ging om Innocent te steunen bij zijn passage op de dienst Vreemdelingenzaken en Carine zich opsloot in het busje, doodsbang voor ‘al dat vreemd volk dat hier rondloopt’.

Maar ook al toonden de makers haarfijn aan hoeveel racisme er nog in ‘de Vlaam’ schuilt, ‘Nonkels’ was, volgens ons, toch op zijn best als de vele andere, herkenbare en kleine kantjes van de gemiddelde inwoner van dit lapje grond aan de Noordzee door de mangel werden gehaald. Die grappen zat in details verscholen of in scènes die niet meteen iets te maken hadden met het verhaal over hoe Innocent zich een weg richting aanvaarding door zijn omgeving en de overheid vocht. De klas van Anke waar de Emma’s even welig tieren als het coronavirus. Pol die zo vaak mogelijk de Kärcher bovenhaalt om gevel of tuin onder handen te nemen, terwijl - zoals Innocent opmerkt - kinderen in Kameroen tien kilometer moeten wandelen om water te halen. De befaamde scène waarin Carine uitvloog tegen de serveuse omdat ze haar pannenkoeken niet op de juiste manier op haar bord had gekregen. En dus ook hoe Ben Crabbé bij zoveel mensen het tijdstip aangeeft waarop gastvrijheid omslaat in benepenheid. Op die momenten toonde ‘Nonkels’, dat tot ieders vreugde een tweede seizoen krijgt, zich erg spitsvondig en werd de reeks ook veel meer dan een hedendaagse ‘FC De Kampioenen’, de titel waar mensen van slechte wil haar soms mee vergelijken.

Tegelijk bleef ‘Nonkels’ een farce vol uitvergrote situaties, opgeplakte pruiken en buiken, en personages die tegen het cliché aanleunden, en in die hoedanigheid was de serie niet altijd even sterk. De pannenkoeken van Carine mogen in de Vlaamse tv-annalen komen, net als de ruzie tussen Willy en de racistische dwerg gespeeld door William Boeva of het gesprek van Willy die zich voordoet als een Russische vluchteling met een ambtenaar die, helaas voor de kunstgrasverkoper, vloeiend Russisch spreekt. Maar er passeerden ook wel wat mindere momenten in de afgelopen acht weken, en zeker in de laatste aflevering rond het schijnhuwelijk tussen Pol en Innocent ging het al te vaak richting platte humor over homo’s die graag aubergines lusten en geïnteresseerd zijn in ‘blauwe jobs’, of over mannen die bang zijn om homoseksueel te lijken. Het was misschien niet alleen voor de nonkels zelf makkelijker geweest om Innocent te adopteren, de reeks die hun naam draagt had er ook baat bij gehad.