Saul, het ga je goed man, en dank je voor het spannendste dat we ooit zagen in de geschiedenis van de tv

Een paar weken geleden ging in een van de zomerreeksen in de weekendkranten een chef-kok naar de Belgische kust om er in een handvol restaurants de garnaalkroketten te proeven. Wat hij in één etablissement voorgeschoteld kreeg, was zo goed - ‘de beste die ik ooit gegeten heb’ - dat de man zich achteraf afvroeg of hij niet gewoon een score van elf op tien mocht geven. Dat is ook zowat het gevoel dat ik had na afloop van de finale - en bij uitbreiding het hele zesde seizoen - van ‘Better Call Saul’.

De recensie bevat spoilers over het einde van ‘Better Call Saul’!

Vijf sterren volstaan al een tijdje niet meer om de consistent uitmuntende kwaliteit en de steeds veelvuldiger voorkomende vlagen van genialiteit in ‘Better Call Saul’ eer aan te doen. De dramareeks over de lotgevallen van advocaat Jimmy McGill - en zijn transformatie naar Saul Goodman, rechterhand van drugsbaronnen - speelt natuurlijk al sinds de start in 2015 mee in de Champions League van de televisie. Maar het zesde seizoen - mogelijks het knapste slotseizoen ooit - krikte het niveau nog wat op richting ‘voorhoede van Paris Saint Germain als die ooit de verwachtingen in zou kunnen lossen’. Het offer van Nacho, de schokkende dood van Howard Hamlin, de confrontatie tussen Lalo Salamanca en Gus Fring, het waren stuk voor stuk verhaallijnen die binnen elke andere serie hoogtepunten zouden zijn maar hier enkel opstapjes vormden naar de kern van de zaak: het langzaam uit elkaar vallende huwelijk van Jimmy en Kim, twee soulmates die elkaar slechter maken en ontdekken - vooral Kim dan - dat liefde soms niet volstaat.

Het zesde seizoen zat van bij de start zo knap in elkaar dat het moeilijk voor te stellen was dat de makers het einde zouden verknallen, en dat bleek ook. De finale - 70 minuten lang maar ze had drie uur mogen duren - bracht spanning en humor, gaf oude getrouwen Mike Ehrmantraut en Walter White scènes die bol stonden van de symboliek en liet hoofdrolspeler Bob Odenkirk zo vaak switchen van Gene naar Jimmy naar Saul dat de man onderhand drie verschillende Emmy-nominaties verdient. Uiteindelijk werd Saul Goodman toch weer Jimmy McGill en bewees hij met een uitgebreide toespraak in de rechtbank aan Kim en - postuum - Chuck dat er onder de oplichter een goed mens verscholen zat. Dat hij, als hij een tijdmachine had, niet terug zou gaan naar het moment waarop Warren Buffet zijn bedrijf opricht om rijk te worden maar zijn broer zou redden van de ondergang waar hij meer dan één hand in had. Door zijn bekentenis moet Jimmy tot het einde van zijn dagen in de cel zitten, wat past binnen de wereld van ‘Breaking bad’ en ‘Better Call Saul’, waar misdaad heel zelden loont. Maar de wetenschap dat hij de juiste keuze heeft gemaakt en dat Kim nog altijd bereid is om de regeltjes in haar voordeel om te buigen om hem te zien, maken dat einde draaglijker.

Als iemand zeven jaar geleden had gezegd dat een reeks rond die kleurrijke en luidruchtige advocaat uit ‘Breaking Bad’ zou uitgroeien tot een van de mooiste en meest tragische ‘love story’s’ ooit op tv, hadden we wellicht eens goed gelachen. Maar ‘Better Call Saul’ heeft op meer dan één manier kunnen verrassen. De makers zijn er niet alleen in geslaagd een meesterwerk te puren uit wat ooit een randpersonage was, de prequel is in dit laatste seizoen ook uitgegroeid tot een volwaardige sequel, die alle draadjes met de voorganger aanspande en de twee series samenbracht in één geheel, in een soort cinematografisch universum van meelijwekkende antihelden. Het is een wereld vol prachtige beelden (de sigaret met Kim!), waarin elk detail betekenis heeft en alles klopt; behalve dan misschien de make-up van Aaron Paul, die duidelijk iets te veel geleefd heeft om nu nog geloofwaardig een jonge Jesse Pinkman neer te zetten.

Welke plaats ‘Better Call Saul’ inneemt in de tv-geschiedenis is moeilijk te zeggen. ‘Bojack Horseman’ kon bij momenten nog hartverscheurender uit de hoek komen. En misschien sneden ‘The Wire’ of ‘The Sopranos’ thematisch nog net iets dieper, zeiden die reeksen meer over het land en de periode waarin ze gemaakt zijn - al is deze serie over een oplichter die met alles wegkomt en daarom nooit stopt gaandeweg natuurlijk wel uitgegroeid tot een van de betere metaforen van Amerika onder Donald Trump. Maar als het gaat over de manier waarop de spanning werd opgebouwd, hoe het verhaal vele kanten uitging en toch telkens weer prachtig in elkaar haakte en hoe de makers beelden vol verborgen betekenissen stopten, zoals in dat briljante shot in de finale van Jimmy in de rechtszaal onder een ‘Exit’-bord, denk ik niet dat ik ooit iets beters zag. Saul, het ga je goed man.