‘The Dark Knight Rises’ is een prachtig stuk filmgeschiedenis

Vanavond is om 20.35u op Play4 ‘The Dark Knight Rises’ te zien, het afsluitende deel van Christopher Nolans Batman-trilogie. Herlees hier onze recensie uit 2012!

Rust er een vloek op de Batman-franchise van Christopher Nolan? In 2008 werd de première van ‘The Dark Knight’ bijna helemaal overschaduwd door de tragische dood van een stuntman en het onverwachte overlijden van Heath Ledger (al zou je natuurlijk ook enigszins cynisch kunnen stellen dat ‘The Dark Knight’ door Ledgers verscheiden net een gigantische boost kreeg), terwijl de langverwachte release van ‘The Dark Knight Rises’ wordt ontsierd door de verschrikkelijke, niet te bevatten slachtpartij in zaal 9 van de Century 16-cinema in Aurora, Colorado.

De bloedplassen waren nog niet eens helemaal opgedroogd of er werden alweer à volonté meningen en opinies de mediasfeer ingestuurd: iemand toverde zonder veel doorzicht het woord 'copycatmoordenaar' tevoorschijn (‘Ik ben de Joker,’ zou de schutter tegen de politie hebben uitgeroepen), terwijl anderen – de pilaarbijters, de zedenprekers - het eeuwige debat over geweld in films opnieuw probeerden aan te zwengelen.

Wat wij ons evenwel geheel onschuldig afvragen is: hoe zíék is een land waar een jongeman van vierentwintig een winkel kan binnenstappen en zich zonder veel tralala twee .40-kaliber Glock-pistolen, een halfautomatisch machinepistool en een motherfucker van een jachtgeweer kan aanschaffen, en waar diezelfde jongeman vervolgens via het internet munitie kan bestellen als ging het om pizza’s of dvd’s? Héél ziek, als u ‘t ons vraagt.

En de film zelf? Wel, hoewel het sluitstuk van de trilogie volgens onze eigen bescheiden mening lang niet kan tippen aan het steengoede ‘The Dark Knight’, valt er veel goeds over te vertellen - vooral de stikdonkere, loodzwaar op je ziel en je schouders drukkende, bijna sinistere atmosfeer die Nolan de bioscoopzaal inblaast maakt indruk.

In het begin zien we hoe Bruce Wayne is verworden tot een verbitterde en mankende kluizenaar die zijn Vleermuis-outfit al acht jaar lang niet meer heeft aangeraakt (‘De wereld heeft me niets meer te bieden’), en vanaf dat moment wordt de ambiance er alleen maar grauwer op: ‘Er is een storm op komst,’ horen we de betoverend mooie maar onbetrouwbare dievegge Selina (Anne Hathaway vult haar Catwoman-rol heel fris in) tijdens een galabal in het oor van de miljardair fluisteren, en haar omineuze woorden vormen de voorbode van een reeks woeste aardschokken.

Een angstaanjagende gemaskerde beul (Tom Hardy is een waardige opvolger van Heath Ledger) die in Gotham City zijn eigen versie van de Franse Revolutie ontketent; commissaris Gordon (Gary Oldman) die wordt opgejaagd door een sadistische burgerwacht terwijl de volledige politiemacht van Gotham levend begraven in de riolen ligt; en Batman zelf die zwaargewond, mentaal geknakt en beroofd van zijn geld en zijn arsenaal in een macabere gevangenisput in India ligt te zuchten: op een bepaald moment oogt de toestand zo hopeloos, zo ontmoedigend en zo guur dat je er een beetje ongemakkelijk van wordt. Kun je dit nog wel zomerse blockbusterfun noemen?

Het pretentieloze vertier van ‘The Avengers’ is heel ver weg, maar je moet het hem nageven: Nolan bewijst wederom dat hij niet bang is om epische breedbeeldactie aan bloedige ernst te koppelen. Toch vonden wij ‘The Dark Knight Rises’ over het geheel genomen een ietwat teleurstellend, net iets te weinig kippenvel verwekkend spektakel.

Zo bespeurden wij in het scenario een zekere gemakzucht: Nolan maakt hier en daar bruggetjes en sprongetjes die niet helemaal overtuigen, de manier waarop de cineast de plotlijntjes ultiem aan mekaar knoopt heeft iets gekunstelds, en de film duurt ten slotte ook veel te lang – de échte booswicht van ‘The Dark Knight Rises’ is niet Bane maar de demon van de verveling.

En geef toe: is het niet een heel klein beetje cliché en gewoontjes – Nolan onwaardig, eigenlijk - om de climax van je film te laten domineren door een tikkende tijdbom, een aflopende timer, en een personage die het ding wanhopig tracht te ontmantelen?

We hebben er natuurlijk het raden naar, maar zou het kunnen dat dit de Batman te véél was voor Christopher Nolan? De talloze schoonheidsfoutjes en mankementen in het scenario laten in ieder geval vermoeden dat hij er met zijn hart en zijn ziel niet meer helemaal bij was, dat hij er zich net iets te vlug van af heeft gemaakt.

Wat niet wegneemt dat hij met zijn trilogie een prachtig stuk filmgeschiedenis heeft geschreven: de regisseur die deze franchise zal willen re-rebooten, zal verdomd sterk in zijn schoenen moeten staan.

Bekijk de trailer: