film★★☆☆☆
‘The Whale’: Requiem voor een walvis
Van Darren Aronofsky, met Brendan Fraser, Hong Chau, Samantha Morton en Ty Simpkins
DRAMA Eerst horen we, net als de studenten die via Zoom zijn online schrijfcursus bijwonen, alleen maar zijn stem: die klinkt warm, sonoor en licht hypnotiserend. Omdat hij de camera van zijn laptop heeft afgeplakt, krijgen de studenten hun leraar niet te zien, maar wij wel. En hoe! We moeten het zeggen zoals het is: Brendan Fraser is een spectaculaire verschijning als Charlie, een obese man die ei zo na een hartaanval krijgt wanneer hij zich in de sofa hijgend en piepend zit af te rukken terwijl hij naar homoporno kijkt. Denk aan Mister Creosote, de exploderende restaurantbezoeker uit ‘The Meaning of Life’, en u krijgt een idee van Charlie’s buikomvang.
Het zal u niet verbazen dat Darren Aronofsky hier en daar werd beschuldigd van fatshaming. Omdat Aronofsky Charlie afschildert als een depressieveling die zichzelf langzaam maar zeker doodvreet, zou ‘The Whale’ volgens sommigen de boodschap uitdragen dat obese mensen onvermijdelijk tragische mensen zijn. Daar is iets van. Een andere veelgehoorde kritiek is dat Aronofsky de rol van Charlie had moeten laten vertolken door een échte obese man, en niet door een acteur in een vetpak. Zelf gunnen we Fraser absoluut zijn bejubelde comeback, maar zou het voor één keer niet een prachtig statement zijn geweest indien Aronofsky de rol van Charlie effectief had geschonken aan een obese acteur die uit zijn eigen levenservaring had kunnen putten? Och, we weten het wel: het allerbelangrijkste is dat Aronofsky laat zien dat Charlie ondanks alles een mooi mens is. Maar dat is het ’m net: ten einde te laten zien dat er onder al die vetkwabben een mooi mens schuilgaat, stigmatiseert Aronofsky Charlie éérst als een afzichtelijke vetklomp die met overdreven luide smakgeluiden kippenvleugels uit een emmer zit te vreten, als een zwijn uit een trog. Die laatste zin klonk misschien onrespectvol, maar dát is nu eenmaal de manier waarop Aronofsky Charlie in beeld brengt: als een freak in een circusshow.
Tot slot: Fraser zal straks wellicht de Oscar winnen, maar zelf zijn we er niet zeker van of we zijn vertolking zo geweldig vinden. Zoals Leonardo DiCaprio indertijd nogal geflatteerd een Oscar kreeg voor zijn gehijg, gepiep, gekreun en gegrom in ‘The Revenant’, zo zal Fraser wellicht een beeldje krijgen voor die ene scène waarin Charlie zich onder luid aanzwellende strijkers opricht uit zijn sofa en zónder zijn looprek in slow motion naar de andere kant van de kamer stapt onder het huilen van ‘I just want to know I did one good thing in my life!’ Tja, ingetogenheid, beheersing en subtiele uitingen van emotie vormen niet bepaald de belangrijkste aspecten van Frasers vertolking. O, ja: misschien kunt u zich na afloop van de film eens aan een lakmoesproef wagen. Stel uzelf gewoon de vraag of u door het zien van ‘The Whale’ al eens hebt nagedacht over hoe het voor uw obese medemensen moet zijn om in realiteit zo’n zwaar lichaamsgewicht te torsen. Indien het antwoord ‘neen’ luidt, dan heeft Aronofsky jammerlijk gefaald.
Vanaf 8 maart in de bioscoop.
