Tijdens ‘Popquiz’ leek die arme Bart Peeters elke ronde tien jaar ouder te worden

Nee, met geweldig veel verwachting waren wij na een leuk maar vermoeiend dagje in het Ter Kamerenbos niet neergeploft voor ‘Popquiz’.

De enige muziekquiz die ons ooit heeft kunnen boeien, en zelfs meerdere seizoenen lang, is ‘Never Mind the Buzzcocks’, een BBC-programma dat vooral vermakelijk was omdat ongemeen snedige presentatoren als Mark Lamarr, geassisteerd door een verbaal al even begenadigd panel Britse topkomieken, het muziekwereldje genadeloos op de hak namen. Niet zelden terwijl enkele lijdende voorwerpen van hun spot en venijn nietsvermoedend als gast waren aangeschoven. Dat er in de bijna twintig jaar dat het programma liep nooit doden of gewonden zijn gevallen, mag nog altijd een half wonder heten. Wij menen ons vaagweg te herinneren dat Canvas ooit in een vlaag van overmoed een eigen versie van ‘Never Mind’ heeft proberen te maken. Hoe het daarmee is afgelopen, hebben we blijkbaar uit ons geheugen gewist. We moeten een beetje zuinig zijn op onze harde schijf.

De voornaamste reden waarom wij, zoals wellicht veel nieuwsgierigen, een uur paaspauze wilden besteden aan ‘Popquiz’ is dat men voor de presentatie van het programma niemand minder dan Matthijs van Nieuwkerk had weten aan te trekken, de man die vorig jaar na vijftien seizoenen de stekker trok uit ‘De wereld draait door’, met voorsprong het beste en wervelendste programma op de Nederlandse buis, en een groot muziekliefhebber die ook al jaren het al even swingende ‘Top 2000 à Go-Go’ in goeie banen leidt, inclusief de muziekquiz die daaruit voortvloeide. Het strikken van het tv-icoon was een stunt, en ook weer niet: Van Nieuwkerk heeft in het verleden al meermaals aangegeven dat hij zijn hart aan Vlaanderen – en dan met name aan Antwerpen – had verloren en vragende partij was voor een tv-avontuurtje hier. Het kan natuurlijk ook dat hij, uitgekeken op de Amsterdamse incrowd, eens wilde onderduiken in een ándere incrowd, liefst met een goeie Duvel of een ander écht bier erbij. Of dat zijn Duits niet goed genoeg is voor een uitstapje naar het land van Angela Merkel, ooit de vaste richting voor presentatoren voor wie Nederland te klein was geworden en die niet opzien tegen af en toe een polonaise in lederhose. Je weet maar nooit met die Hollandse tv-types. Tegen een Vlaamse popquiz – pakweg een weekje werk - kon Van Nieuwkerk dus moeilijk nee zeggen, en zeker niet als het verzoek komt van het huis dat in het genre al vakwerk als ‘Switch’ en ‘Kalmte kan u redden’ afleverde.

Van Nieuwkerk stelde niet teleur: hij benadrukte nogmaals hoe blij hij was met de uitnodiging en hoe geweldig hij zich verheugde op het programma, en was zijn gebruikelijke alerte, welbespraakte, gevatte zelve. En het bij presentatoren van dit soort programma’s verplichte enthousiasme waar hij blijk van gaf, leek zowaar zelfs geméénd. Aan de kandidaten lag het ook niet: die bleken niet de typische muziekkenners waarvoor wij hadden gevreesd – lieden in iets te vaak gewassen jeansvest en een door de jaren afgebleekt tour-T-shirt van de Rolling Stones, en een diep dédain voor mensen die nog nooit van Jack Nitzsche of Steve Cropper hebben gehoord – maar frisse en leuke mensen als Ben en Sarah: twee bevriende aanstaande doctorandi (waarin ze doctoreerden vond Van Nieuwkerk bizar genoeg niet interessant) die elkaar hadden leren kennen na een discussie over Beyoncé. Ben droomde ervan profwielrenner te worden, maar vreesde dat het, nu hij bijna 27 was, een gevaarlijke leeftijd in de muziek, een eeuwige droom zou blijven. Sarah, die zich al snel als een soort levende Spotify ontpopte, poogde Matthijs dan weer uit leggen waarom ‘L’amour toujours’, een irritante oorwurm van de Italiaanse dj - altijd een zorgwekkende combinatie - Gigi D’Agostino, haar lievelingsnummer was. ‘Muziek is in jouw beleving simpel. Simpel maar mooi,’ besloot Matthijs, al dan niet bewust beledigend.

Even beloftevol was het andere duo: Thibault en Laurent, ‘sympathieke Limburgers’ die elkaar kenden van bij de scouts, waar in de tenten op kamp tussen twee masturbatiebeurten door véél hechte vriendschappen ontstaan. Thibault, regisseur van professie, bleek de zanger van oud Humo’s Rock Rally- finalisten The Galacticos, en was in die hoedanigheid, elf jaar geleden bij ‘De wereld draait door’ te gast geweest. ’t Is, doordraaiend of niet, een kleine wereld. Zijn scoutsmaat, een laborant, maakte na de werkuren dan weer wat tijd zoek als de charismatische frontman van de punkgroep Kale Klootzak, een groepsnaam die hij aan een opmerking van een vriend op een trouwfeest had overgehouden – van je vrienden moet je het hebben, zeker op trouwfeesten – en erop leek te wijzen dat hij met zijn ensemble niet meteen een internationale carrière ambieerde. En ook niet op een carrière voorbij de lokale parochiezaal, bleek toen hij op verzoek van de presentator een flard van de eigen compositie ‘Zelfliefde’ bracht. De laborant had daarvoor ook al geduid dat zijn nummers ‘voornamelijk autobiografisch’ waren. Matthijs verzuimde het wijdopen doel te zien.

Ook geen kwaad woord over Senne Guns en Laurens ‘Lokko’ Billiet, die als polyvalent tweemanshuisorkest waren ingehuurd en door ringmeester van Nieuwkerk als ‘mijn muzikale wapenbroeders, plaaggeesten en alleskunners’ werden geïntroduceerd. Of Senne Guns zich nu, met een schalkse knipoog naar de recente actualiteiten, bewust als de man van Melle had uitgedost, is ons nog altijd niet duidelijk. Omdat een mens nu eenmaal harde keuzes moet maken in het leven volgen wij de vaderlandse pop- en rockscène iets minder fanatiek dan in onschuldiger tijden.

Aangezien quizprogramma’s in alle verschijningsvormen niet zonder BV’s kunnen, en omgekeerd, waren ook voor ‘Popquiz’ twee exemplaren opgetrommeld: ‘actrice, muzikante en socialemedia-fenomeen’ – in, vermoeden we, die volgorde - Bab Buelens, en de welhaast onvermijdelijke Bart Peeters. Bab, die ook echt goed was, ontwikkelde aan de zijde van de sympathieke Limburgers een quizfanatisme waar ze – voer voor de therapeut volgende maand - zélf wat van stond te kijken; Bart Peeters, die na een lang gevecht met Moeder Natuur nu echt zo oud toont als hij werkelijk is, ging het minder goed af. De arme Bart leek voortdurend twee vragen achter te lopen en keek bijna de hele aflevering door alsof een batterij Keulense klokken het in zijn schedelpan op een loeien vanjewelste hadden gezet. Onbedoeld komisch was ook het moment waarop Van Nieuwkerk met ernstig gezicht bekende dat hij schatplichtig was aan Bart: was Peeters Van Nieuwkerks grote voorbeeld? Had hij een programma als ‘DWDD’ alleen maar aangedurfd na een grondige studie van Barts als de gouden standaard beschouwde presentatiewerk? Nee, een concert van Bart Peeters had hem op het idee gebracht om stellingen als decor te gebruiken voor zijn nieuwe zaterdagavondshow op de Nederlandse tv, verduidelijkte van Nieuwkerk, terwijl de glunder langzaam uit Peeters’ gezicht wegtrok. Daarna kwam het niet meer goed met Bart, en leek hij elke ronde tien jaar ouder te worden.

Dat had, te zijner verdediging, wellicht ook te maken met de aard van deze quiz. Het programma mikte duidelijk op mensen die muzikaal hun gerief vinden bij MNM, Qmusic en – heel af en toe - Studio Brussel, licht verteerbare hap voor in de ochtendfile of voor in de oortjes tijdens de fitness. Diezelfde lichtheid, waar verder niks mis mee is, werd ook in de spelrondes zelf nagestreefd, weinig originele bedenkselen die duidelijk de vrucht waren van een brainstorm op een veel te warme en lome namiddag, mogelijk zelfs een maandagnamiddag tijdens een hittegolf. Of gewoon zonder vragen van het onvolprezen ‘Never Mind’ waren geleend. Het grootse probleem was echter dat er, hoe hard van Nieuwkerk ons ook van het tegendeel poogde te overtuigen, maar geen pit en vaart in ‘Popquiz’ kwam. Al snel leek het daardoor op een wat hippere en eigentijdsere versie van ‘Het Swingpaleis’, gelukkig zonder Felice en een stel al te jolige BV’s, maar ook zonder sfeer en swing. Of op een uitgeblust feest waar de dj – al dan niet als de man van Melle of Gigi D’Agostino verkleed – iets te wanhopig zijn best doet om de vermoeide aanwezigen naar de triest lege dansvloer te lokken.

Quizprogramma’s – en ‘Kalmte kan u redden’ is dan nog een van de sprekendste voorbeelden – moeten het vaak hebben van de vrolijke interactie met de kandidaten, maar ook daar liet ‘Popquiz’ steken vallen. Over de deelnemers kwamen we weinig of niks te weten en ook de conversatie met de verplichte BV’s was minimaal, waardoor je – reclameblokken ingegrepen – je tijd zat te vergooien aan lui die kirrend van opwinding intro’s, in muzakversie gespeelde Ultratophits of platenhoezen moesten raden. Dan toch liever het Ter Kamerenbos.

Dat niemand ‘Stuck In the Middle With You’ van Stealers Wheel aan de befaamde oorscène in ‘Reservoir Dogs’ wist te koppelen, ook niet de in die ronde al 90-jarige Bart Peeters, hamerde er nog eens keihard en op meer dan één manier in dat wij alvast niet tot het doelpubliek van dit programma behoren. Terwijl wij in de platenkast op zoek gingen naar wat hoognodig muzikaal tegengif vroegen we ons onwillekeurig af: wie wél?