U2-documentaire ‘A Sort of Homecoming’: veel vriendschap, maar hoogstens een soort van leuk

The Edge zei ooit tegen Bob Dylan dat zijn songs nog duizend jaar na zijn dood zouden gespeeld worden. Waarop Bob droog riposteerde: ‘Dat zou bij die van jullie ook kunnen gebeuren, alleen gaat niemand meer weten hoe ze gespeeld moeten worden.’ Daar had Edge even niet van terug.

Tijdens de pandemie groeide het idee bij U2 om alle songs tegen het licht te houden en alle ballast te schrapen, als dode huidcellen van een kattentong. Wie een groep wil horen die zich kan heruitvinden en binnenstebuiten keren, kope ‘Songs of Surrender’, een ouderwetse dubbel-LP met gestripte en herwerkte U2-klassiekers, die gelanceerd wordt door een kanon van een promocampagne, waarbij deze documentaire en ook de memoires van Bono zelf - ‘Surrender’ - horen.

De geweldige David - His Daveness - Letterman, oud-presentator van zijn eigen latenightshow, is overgevlogen naar Dublin om met Bono en The Edge op zoek te gaan naar de wortels van hun muziek. Die liggen verspreid over die fotogenieke stad aan het water, waaruit ontsnappen de enige mogelijkheid leek om het leven te gaan leiden dat ze wilden. Maar niemand ontsnapt aan zijn roots, hoe hard hij ook probeert. Daardoor kan je gelukkig ook altijd terug naar huis, waar de straten, in tegenstelling tot in het bekende lied, wél een naam hebben. ‘We gingen weg terwijl we alles wat we nodig hadden hier al hadden’, zegt Bono daarover, zoveel jaar later.

In oktober 1977 speelde het grote en kwaaie The Clash twee concerten in de Examination Hall van het Trinity College in Dublin: in het publiek zat een diepgelovige jonge Bono, die ter plekke van zijn paard gebliksemd werd. Toen ze 'Sunday Bloody Sunday’ schreven, wisten ze dat ze hun woede over de grijsheid en het geweld in het verscheurde Ierland van die dagen konden sublimeren dankzij opstandige gitaarmuziek. Die song katapulteerde hen naar de stratosfeer van de pop.

Vijfenveertig jaar van extatische muziek en wereldwijd succes later filosoferen en peroreren de heren en His Daveness een heel eind weg: de grote politieke bevlogenheid van Bono liep blijkbaar meer dan eens in de weg van de anderen, die gewoon muziek wilden maken. Maar de vriendschap bleef en hield de groep samen: ‘Met je beste vrienden kan je het beste ruzie maken’, zegt Bono. ‘Muziek maken zonder elkaar zou niet leuk zijn’, vindt Edge.

De gesprekken worden gelardeerd met fragmenten uit een concert dat het duo gaf in The Ambassador Theatre, een iconische zaal in Dublin, vroeger deel van Rotunda, het plaatselijke ziekenhuis. Als je niet geboren bent in Rotunda dan ben je geen echte Dubliner, zei schrijvers Brendan Behan ooit. Larry en Adam doen niet mee, maar zijn waardig vervangen door een keur aan lokaal talent met vedels, violen en gitaren. Veel mannen met baarden en staalblauwe ogen. Dublin is Guinness en pubs: Letterman, die niet meer drinkt sinds zijn 34ste, waagt zich in zo’n etablissement waar iedereen zingt en drinkt en dat dikwijls tegelijkertijd. 'All I Want is You’ heeft nooit mooier geklonken.

De film zit vol mooie kleine scènes: als Edge alleen voor Letterman de gigantische riff van ‘Where The Streets Have No Name’ speelt, dan zie je de man bijna opstijgen, tong uit de mond, 'dit pakken ze mij nooit meer af’ denken en dat uiteindelijk ook zeggen. Als ze ’s nachts een song voor hem geschreven hebben ('Forty Foot Man’) is hij ontroerd maar vraagt hij wel meteen gemaakt ernstig hoe het zit met zijn publishingrechten. Eigenlijk is Letterman de grote ster van deze digitale wedergeboorte van U2: hij ziet eruit als een kruising tussen Boeddha en een oude Ierse zeebonk en interviewt op zijn 75ste nog iedereen naar huis, met een grote naturel die hij koppelt aan veel verstand en humor. ‘Jullie hebben mijn leven veranderd’, zegt hij eerlijk na de prachtige intense samenzang in de pub.

Dat doet deze film niet: het is een wam bad vol vriendschap vanuit een winters en winderig Dublin, maar voegt voor gestaalde fans te weinig toe aan het al overbekende verhaal. ‘A Sort of Homecoming’ is mooi, maar niet meer dan a sort of nice.

‘Bono & The Edge. A Sort of Homecoming, with David Letterman’. Nu op Disney+