Wat Marijn Devalck daar ook van denkt, dat BTW eerherstel krijgt in ‘F.C. De Kampioenen’ is een stap in de goede richting

‘Het lijkt wel alsof ze manieren zoéken om ‘FC De Kampioenen’ te kelderen’, verklaarde acteur Marijn Devalck enkele weken geleden in de krant. Hij had het vreemd genoeg niet over de kritiek die de komische reeks te verduren kreeg omdat ze het in de jaren negentig niet al te nauw nam met politiek correct taalgebruik, maar over de beslissing van de VRT om de afleveringen met Bernard Theofiel Waterslaeghers opnieuw uit te zenden, nadat die jarenlang op de plank stof hadden liggen te vergaren.

Nu kunnen wij, in tegenstelling tot sommige politici of economen, de ruim 270 afleveringen van ‘FC De Kampioenen’ niet zomaar uit het blote hoofd opzeggen, dus vroegen we ons af waarom de seizoenen met ‘BTW’ zo verguisd zijn dat zelfs vandaag een van de hoofdrolspelers vreest voor het voortbestaan van de hele reeks als ze terug op het scherm komen. Is er een dode gevallen op de set waar we niets van afweten? Zaten de figuranten in de achtergrond drugs te dealen terwijl de camera liep? Bevatten de scenario’s te weinig misverstanden?

De eerste aflevering die gisteren op Eén kwam, sprak alvast die laatste theorie tegen, want het verhaal van ‘BTW Inbegrepen’ - zo’n titel, toen kon dat nog - was één groot misverstand. Bij de start lezen de kampioenen in de krant dat Dimitri De Tremmerie vijftien jaar cel heeft gekregen omdat hij een staatsbedrijf voor één miljard heeft opgelicht - een sneer naar acteur Jacques Vermeire die toen voor dat bedrag naar VTM was gegaan. Zijn garage staat dus te koop en zowel Baltasar als Bieke uiten hun interesse. Maar ze vangen allebei bot, omdat de moeder van DDT vreest dat Bieke er een sauna wil van maken waar iedereen vrijelijk met elkaar kan seksen en omdat ze denkt dat Boma met haar naar bed wil. Ondertussen gelooft Bieke dat Marcske seks wil, maar hij wil eigenlijk schaken.

Uiteindelijk, na nog enkele wendingen, komt de garage in handen van het personage dat bij het begin is geïntroduceerd: Bernard Theofiel Waterslaeghers, neef van Xavier. BTW is, toegegeven, een ergerlijk figuur, een betweter die ‘Heb ik gelijk of heb ik gelijk?’ als lijfspreuk heeft en ongevraagd en meestal fout advies verstrekt. Maar hij is ook niet zoveel ergerlijker dan de garagist die hij komt vervangen of andere personages uit de reeks, en de aflevering waarin hij zijn opwachting maakt zal wel niet zover afliggen van het gemiddelde niveau in ‘FC De Kampioenen’. Bovendien is het n-woord nergens te horen. Dus wat Marijn Devalck daar verder ook mag van denken, dat Bernard eerherstel krijgt en de foute afleveringen niet meer herhaald worden, is een stap in de goede richting.

Natuurlijk is het idee dat men bij de VRT een serie die ruim tien jaar na de stopzetting nog steeds dagelijks makkelijk 700.000 kijkers naar Eén lokt willens en wetens in de vernieling zou willen rijden, sowieso nogal vergezocht: ook aan de Reyerslaan is, als we de mooie woorden van Balthasar Boma even mogen lenen, ‘buziness’ in de eerste plaats ‘buziness’. Maar Devalck is niet vies van een vergezochte theorie, zo bewees hij eerder deze zomer toen hij zijn mening gaf over die ándere controverse rond ‘FC De Kampioenen’. Nadat de VRT negentien afleveringen uit roulatie had gehaald wegens discriminerende humor en verhaallijnen kwam de acteur in ‘TerZake’ vertellen hoe bedroefd hij daarover was. De makers hadden helemaal geen slechte bedoelingen gehad, vond hij, integendeel, ze waren net trendsetters in de strijd tegen racisme geweest.

Nochtans had de zwarte acteur uit een van de gewraakte afleveringen in de krant verteld dat hij destijds al vond dat men over de schreef ging, maar dat kon Devalck moeilijk geloven: de man in kwestie had toen volgens hem namelijk vrolijk mee gelachen met de rest van de cast. Voor Devalck was het dan ook eenvoudig: zwarte acteurs zijn de laatste jaren ‘mee beginnen praten met anderen en zich in een slachtofferrol gaan wentelen’, en storen zich nu aan dingen die ze vroeger lieten passeren. Terwijl er ook een andere, misschien zelfs logischer verklaring kan zijn: acteurs doen soms om den brode dingen waar ze zich niet goed bij voelen en waar ze later met schaamte op terugkijken. Zeker als ze jong en onbekend zijn bestaat dat gevaar, maar het komt ook voor bij oudere en succesvollere mensen: aan de afleveringen met Bernard Theofiel Waterslaeghers die Devalck liever definitief van het scherm wil verbannen, heeft hij indertijd tenslotte ook gewoon meegewerkt.