Wingardium leviosa! Humo rangschikt alle Harry Potter-films

In de zomer van 1997 zette J.K. Rowling voor het eerst de poorten van Zweinstein open met haar boek ‘Harry Potter en de steen der wijzen’. Play4 zendt 25 jaar later nog maar eens de volledige filmreeks uit, wetende dat u én wij weer zullen kijken. Onze Man dwong zichzelf om voorbij jeugdsentiment te kijken en de acht Potter-films in een definitieve rangorde te zetten. Wie gaat met de afdelingsbeker lopen? Allen tezamen: wingardium leviosa!

8. The Chamber of Secrets (2002)

We openen met De Moeilijke Tweede. ‘The Philosopher’s Stone’ was in 2001 een ongezien kassucces en regisseur Chris Columbus hield zich bij de opvolger braafjes aan de beproefde succesformule. ‘The Chamber of Secrets’ is daardoor de langste film van de franchise, wat je vóélt tijdens de vele scènes waarin Harry een sinistere stem door de gangen van Zweinstein volgt. Het is bovendien de enige episode in de franchise die je zonder al te veel problemen kunt overslaan, al zijn Dobby, Lucius Malfidus en Voldemorts dagboek in de latere films nog van belang. Maar ‘The Chamber of Secrets’ is ondanks zijn duidelijke gebreken nog steeds charmanter, betoverender en simpelweg beter dan alle ‘Fantastic Beasts’-films, zéker met de toevoeging van Kenneth Branagh als ijdeltuit Gladianus Smalhart. Kortom: een slechte Potter-film bestaat eigenlijk niet.

7. The Half-Blood Prince (2009)

‘De halfbloed prins’ is een meeslepend en essentieel hoofdstuk in de tovenaarssaga: Harry en Albus Perkamentus duiken er middels de hersenpan in het verleden van Voldemort, op zoek naar manieren om de Heer van het Duister ten val te brengen. De verfilming ruilt veel van die ontluisterende flashbacks in voor tienerliefde en mist zo, meer dan alle andere films, het punt van het boek. Neem nu de moord op Perkamentus: in de boeken verlamt het schoolhoofd Harry op voorhand met een toverspreuk, omdat-ie wéét dat onze gebrilde held zich niet aan de zijlijn zal kunnen houden, maar in de film staat de immer moedige Harry er stomweg naar te kijken. Sneep krijgt nadien niet eens de kans om uit te leggen waarom hij zichzelf de halfbloedprins noemt, wat gezien de titel toch van redelijk groot belang was. Nu, wie de boeken niet heeft gelezen, kan waarschijnlijk meer van ‘The Half-Blood Prince’ genieten. Grootste troeven: Jim Broadbent als Hildebrand Slakhoorn, de ijzingwekkende grotscène en het kille kleurenpalet dat een gepaste schaduw over elke scène werpt.

6. The Goblet of Fire (2005)

De verfilming van ‘De vuurbeker’ leunt het meest aan bij Young Adult-films zoals ‘The Maze Runner’, ‘Divergent’ en ‘The Hunger Games’ en dat ligt grotendeels aan de premisse van het Toverschool Toernooi, waarin een handvol tieners – waaronder Harry, natuurlijk – drie levensgevaarlijke uitdagingen moeten aangaan. De Beauxbatons en de Klamfells, de leerlingen van andere tovenaarsscholen, zijn eendimensionaal, de digitale effecten zijn niet altijd even overtuigend en die woede-uitbarsting van Perkamentus is volledig out of character. Maar tijdens de schrikwekkende horror van het laatste half uur komt ‘The Goblet of Fire’ helemaal tot leven. Peter Pippeling – verrader! – die Carlo Kannewasser (Robert Pattinson) achteloos vermoordt, alsof hij het vuilnis buitenzet; Ralph Fiennes die als een slangenwezen uit een heksenketel herrijst als Lord Voldemort: ’t is een regelrechte nachtmerrie. Het krachtigste beeld volgt ná de ravage, wanneer Harry zich over het lijk van Carlo gooit en je beseft: de kinderlijke onschuld uit de eerste films is voorgoed voorbij.

5. The Order of the Phoenix (2007)

Fans hebben jaren op andermans woord moeten geloven dat Perkamentus de krachtigste tovenaar ter wereld is, maar op het einde van ‘The Order of the Phoenix’ toont de grijsaard wat-ie echt in zijn mars heeft. Albus neemt het onbevreesd tegen Voldemort op, met het spectaculairste tovenaarsduel uit de franchise als gevolg. Wacht, er is meer! De aandoenlijke weirdo Loena Leeflang duikt voor het eerst op. Net zoals Bellatrix: het was alsof Rowling deze knettergekke dooddoener speciaal voor Helena Bonham Carter had bedacht. En Imelda Staunton is heerlijk hatelijk als de giechelende en hooghartige Dorothea Omber, volgens Stephen King de beste slechterik sinds Hannibal Lecter.

4. The Deathly Hallows – Part 1 (2010)

Het was een correcte beslissing om ‘De relieken van de dood’, het boek dat definitief een einde bracht aan de strijd tussen Harry en Voldemort, in twee films te splitsen. Sommigen noemen ‘The Deathly Hallows – Part 1’ daardoor een trage prelude op het explosieve tweede deel en zij hebben gelijk, alleen: dat is net de krácht van deze film. Harry, Ron en Hermelien zijn op de vlucht, hebben geen flauw idee waar ze precies mee bezig zijn en kunnen niet meer terugvallen op Sirius, Perkamentus of de Wemels om hen te gidsen. Dat levert een aardedonkere, neerslachtige en introspectieve film op, waarin Bloedhonden op modderbloedjes – het m-woord! - jagen, onze helden naar de radio luisteren in de hoop dat ze tussen de doodsberichten geen bekende namen horen vallen, en Ron uit onzekerheid Harry en Hermelien in de steek laat. En dan, op het einde: de dolk van Bellatrix. Dobby krijgt een tragisch doch prachtig afscheid, omringd door vrienden na een leven in slavernij: huilen! ‘The Deathly Hallows – Part 1’ is de enige Potter-film waarin je begint te twijfelen of Voldemort wel echt te verslaan valt.

3. The Philosopher’s Stone (2001)

Herinnert u zich nog ‘Eragon’ (2006) of ‘The Golden Compass’ (2007)? Nee, natuurlijk niet: het zijn fantasyreeksen die flopten en nooit aan een tweede film zijn gekomen. We vinden het tegenwoordig vanzelfsprekend dat men overal ter wereld weet wie Harry Potter is, maar dat heeft De Jongen Die Bleef Leven voor een groot deel aan deze ene film te danken. Chris Columbus, de man achter ‘Home Alone’, wist de magie uit Rowlings boek namelijk voelbaar te maken. Elk kind die ‘The Philosopher’s Stone’ had gezien, keek uit naar zijn eigen brief van de Hogeschool voor Hekserij en Hocus-Pocus. En ja, het is slechts een kinderfilm, maar de meeste succeselementen van de filmfranchise zijn hier al in overvloed aanwezig: de iconische soundtrack, de betoverende setting van Zweinstein en – bovenal! - de cast. Maggie Smith als de strenge doch rechtvaardige Minerva? Perfect! Alan Rickman als de mysterieuze en immer verdachte Severus Sneep? Geniaal! En Daniel Radcliffe, Rupert Grint en Emma Watson zullen voor altijd Harry, Ron en Hermelien zijn, of zij dat nu willen of niet. ‘The Philosopher’s Stone’ is het begin van de vierde meest succesvolle filmfranchise aller tijden: het is De Film Die Het Heeft Gekund. Mijn favoriete scène, na al die jaren? De kleine Harry Potter die tijdens zijn eerste nacht in Zweinstein op de vensterbank naar het kasteelterrein zit te kijken, met glazige ogen die zeggen: ‘Eindelijk, ik ben thuis.’

2. The Deathly Hallows – Part 2 (2011)

De twee delen van ‘The Deathly Hallows’ zijn de ‘Avengers: Infinity War’ en ‘Avengers: Endgame’ van de tovenaarswereld: het eerste luik maakt de wanhoop voelbaar, het tweede brengt het verhaal tot een explosief einde. ‘The Deathly Hallows – Part 2’ is dan ook een actiefilm pur sang, waarbij de eindstrijd losbarst op de plaats waar het voor Harry en Voldemort allemaal begon: Zweinstein. Eerlijk? De dood van Lupos, Tops en Fred had er meer mogen inhakken – Ron heeft zijn broer verloren, begot! Nee, het is Sneep die het kloppende hart van deze laatste Potter-film vormt. De man die Harry haatte maar ook liefhad, omdat de knul zijn vader én zijn moeder in zich had. De man die zijn leven heeft gegeven voor een vrouw die niet eens voor hem heeft gekozen. De man die elke Potterhead met één woord tot tranen kan brengen: ‘Always’. Een stervende Sneep ziet zijn leven een laatste keer voorbijflitsen en laat Harry meekijken: de zeven minuten in de herinneringen van Sneep zijn de mooiste zeven minuten uit de volledige franchise.

1. The Prisoner of Azkaban (2004)

‘The Prisoner of Azkaban’ mag de afdelingsbeker, de Toverschool Trofee én de Zegevlier mee naar huis nemen als dé ultieme Harry Potter-film. Waarom? ‘The Philosopher’s Stone’ was meesterlijk in z’n wereldbouw, maar het was ‘The Prisoner of Azkaban’ die bewees dat deze franchise ook een volwassen verhaal te vertellen had. Harry moet geen gigantische slang of een dolle beuker trotseren, maar zijn eigen verleden. Hoezeer lijkt hij op zijn moeder en vader? Waarom zijn zij precies gestorven? Waarom hebben dementors – Rowling ziet deze griezels als een manifestatie van depressie – een veel groter effect op hem dan op z’n medestudenten? Het is een coming of age-verhaal, versterkt door het feit dat Radcliffe, Grint en Watson duidelijk zélf aan het puberen waren. En dat is nog niet alles! Regisseur Alfonso Cuarón weet de cinematografie donkerder te maken, zonder aan magie in te boeten. Michael Gambon zet een veel levendigere Perkamentus neer dan Richard Harris, die jammer genoeg net voor de release van ‘The Chamber of Secrets’ was gestorven. En Gary Oldman speelt Harry’s peetvader Sirius Zwarts met verve: een uitgemergelde wildeman met een temperament en een gouden hart. ‘The ones that love us never really leave us,’ zegt Sirius op het einde van de film. Melig? Jep. Maar het is exact wat Harry, een wees die zich zijn hele leven eenzaam heeft gevoeld, van zijn peetvader moest horen.

‘Harry Potter and the Goblet of Fire’, Om 20.30 op Play4